Masz pomysł i odwagę? Załóż firmę na Ukrainie
Środowisko firm technologicznych na Ukrainie wciąż jest w fazie tworzenia. Tamtejszy rynek IT, wart ok. 3,3 mld dolarów (2011) i rozwijający się w tempie 35% rocznie, to łakomy kąsek dla firm myślących o ekspansji na wschód. (foto:Image licensed by Ingram Image).
Masz wizję i pomysły? Jeśli chcesz je realizować na Ukrainie – potrzebujesz jeszcze odwagi. Jacek Piechota, szef Polsko-Ukraińskiej Izby, wymienia największe zmory zagranicznych inwestorów: niewydolność wymiaru sprawiedliwości, lekceważenie obowiązującego (zresztą bardzo rozbudowanego) prawa przez organa administracji, korupcja, trudności eksporterów w uzyskaniu zwrotu VAT-u (nawet do kilku lat!), rejderstwo (nielegalne przejmowanie firm). – Nadmiar uregulowań prawnych, korupcja, uznaniowość decyzji organów administracji – podaje Krzysztof Komorniczak, Prezes Zarządu firmy doradztwa podatkowego ECDDP. Jednocześnie dodaje, że firmy zagraniczne podejmują wyzwania i chcą inwestować na Ukrainie.
KLIMAT DLA ZMIAN
Rynek IT na Ukrainie rozwija się w skali 35% rocznie. To doskonały moment, by na nim zaistnieć i wziąć udział w jego kształtowaniu. Wiele nisz pozostaje wciąż niezapełnionych, zmienia się prawo i nastawienie rządu do sektora IT. – Rząd ukraiński zdał sobie sprawę, że przemysł IT może być lokomotywą, która pociągnie całą ukraińską gospodarkę w kierunku szybszego wzrostu – mówi Viktoryia Tigipko, dyrektorka ukraińskiego funduszu VC TA Venture. – Rząd pracuje nad kilkoma ustawami, mającymi usprawnić otoczenie prawne i podatkowe, by były bardziej zachęcające dla przedsiębiorstw internetowych oraz inwestorów.
DO CZEGO SIĘ PRZYMIERZAMY
– Sektor młodych firm zajmujących się technologiami sieciowymi przez ostatnie lata gwałtownie się rozwinął. Wzrost stymulowany jest przez świetną kadrę inżynierską oraz mocne dziedzictwo B+R po byłym Związku Radzieckim (uczelnie, ośrodki badawcze) – mówi Tigipko. – Dzięki temu na Ukrainie powstają firmy o światowym potencjale.
Zagraniczne fundusze przyciąga głównie szybki wzrost ukraińskiego rynku internetowego (np. e-handel rośnie w skali ponad 80% rocznie), ogromny potencjał IT (Ukraina jest wiodącą lokalizacją outsourcingową w Europie), wysoki profesjonalizm ukraińskich twórców i niskie koszty w stosunku do innych krajów, ale także sukces firm z ukraińskimi korzeniami, np. InvisibleCRM (invisiblecrm.com) i Viewdle (viewdle.com). Specyfiką rynku jest m. in. powszechność outsourcingu usług i kadry. Miejsce znajdą tu firmy odważne, wytrwałe i elastyczne – takie, które nie przestraszą się biurokracji i ograniczeń wynikających z niewydolności aparatu państwowego, ale i będą potrafiły dostosować się do warunków lokalnych.
RAZEM CZY OSOBNO?
– Na Ukrainie występują typy spółek bardzo zbliżone do tych, które funkcjonują w Polsce. Najbardziej powszechną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka z o. o. Spółkę należy zarejestrować w czterech państwowych instytucjach (państwowy rejestrator, właściwy miejscowo urząd skarbowy, organ statystyki oraz fundusz emerytalny). – czas założenia firmy to 7 do 12 dni, koszt od 800 euro. Dla ukraińskich prawników procedury założenia firmy są banalnie proste, ale dla cudzoziemca to będzie piekło. – uprzedza Taras Bachynskiy, partner w kancelarii LegalAid. Cudzoziemcy muszą też liczyć się z dodatkowymi procedurami (szereg tłumaczeń i wymagań dotyczących dokumentów).
Eksperci znający rynek ukraiński są zgodni – wejście jest bardzo trudne bez pomocy solidnego i dobrze umocowanego lokalnego partnera, który nie musi specjalizować się w branży. – Najlepiej skorzystać jest z usług firm, które doradzają polskim przedsiębiorcom wkraczającym na rynek ukraiński – radzi Komorniczak. – Przy wyborze takich podmiotów należy zwrócić uwagę, czy posiadają one swoje oddziały bądź spółki zależne na Ukrainie – posiadanie doradczego i prawnego wsparcia „na miejscu” pozwala szybko rozwiązywać zaistniałe problemy.
Jak wyjaśnia Komorniczak, często stosowaną praktyką jest powoływanie ukraińskiego dyrektora. Nawiązując współpracę z ukraińskim partnerem, trzeba zwrócić uwagę na specyfikę ukraińskiego prawa pracy, które bardzo mocno chroni pracownika. Skutecznym zabezpieczeniem jest precyzyjne sformułowanie umowy menedżerskiej, ze szczegółowym wskazaniem z jednej strony uprawnień do zawierania umów, a z drugiej – podstaw do zwolnienia.
SKALOWALNIE I LOKALNIE
– Rynek ukraiński jest otwarty na zagraniczne przedsięwzięcia skalowalne. Jednak takie przedsięwzięcie musi dostosować się do warunków lokalnych – podkreśla Tigipko – Jednym z modeli inwestycyjnych TA Venture jest wskazanie działających zachodnich modeli biznesowych oraz ugruntowanych rynków i zbudowanie od zera firm opartych na sprawdzonych modelach biznesowych. Zakładamy także JV z firmami zachodnimi.
W zeszłym roku w JV, z wiodącym europejskim biurem podróży online Bravofly, ruszył Bravoavia.ru – serwis biletów lotniczych skoncentrowany na klientach z Rosji i Ukrainy, który bardzo dynamicznie się rozwija. Przyszłość mają projekty nie tylko o potencjale globalnym, ale też skierowane na rynek obejmujący całą Wspólnotę Niepodległych Państw. Fundusze VC są głównie zainteresowane młodymi firmami mogącymi stać się graczami globalnymi lub przynajmniej nastawionymi na Rosję, Ukrainę i pozostałe kraje Wspólnoty Niepodległych Państw (np. rosyjskojęzyczny Internet).
WSPARCIE… ALBO JEGO BRAK
Wsparcie państwowe ukierunkowane jest przede wszystkim na duże projekty, a samorządy nadal nie są przygotowane do współpracy z inwestorami. – Obszar kredytów i inwestycji zagranicznych praktycznie nie jest rozwinięty na Ukrainie, a z pewnością nie jest dostępny dla małych firm – mówi Bachynskiy. Według Tigipko coraz lepiej wygląda sytuacja w zakresie funduszy VC. – Wedle szacunków TA Venture, inwestycje typu VC na Ukrainie wzrosły od 20 mln dolarów w roku ubiegłym do 50 mln dolarów w tym roku.
– Biznes w raju, czyli własna firma na Cyprze
– Rozkreć biznes w Irlandii lub na Białorusi
Obecnie możliwości inwestowania na Ukrainie poszukuje nawet 12 funduszy VC. Są tylko dwa ukraińskie fundusze VC – TA Venture (taventure.com) i KM Core (kmcore.com/en). To może się zmienić – rząd planuje wprowadzić prawo nakierowane na wspieranie rozwoju innowacji i infrastruktury VC.Nadal mała jest liczba aniołów biznesu (ok. 50), którzy chcą inwestować w tego typu projekty. Jednakże liczba ta rośnie – coraz więcej miejscowych inwestorów zwraca się od tradycyjnych sektorów ku nowym technologiom. W zalążku są inkubatory/akceleratory przedsiębiorczości.
PIENIĄDZE TO NIE WSZYSTKO
– Jednym z głównych czynników blokujących rozwój inkubatorów/akceleratorów jest brak przedsiębiorców, którzy już odnieśli sukces w branży i mogliby stać się mentorami czy szkoleniowcami dla powstających firm. Obecnie jest tylko jeden akcelerator dla młodych firm, który zapewnia poza wsparciem mentora finansowanie prywatne, czyli EastLabs (eastlabs.co) – mówi Tigipko.– Wiele firm nie jest świadomych wszystkich możliwości oferowanych przez władze lokalne: wystaw i spotkań między zagranicznymi i ukraińskimi przedsiębiorcami, pozwala które pozwalają nawiązać kontakty i zacząć współpracę – dodaje Bachynskiy.
Na Ukrainie odbywa się też szereg branżowych konferencji. Doroczna Konferencja IDCEE (idcee.org) stała się głównym wydarzeniem dla biznesu internetowego oraz inwestycji VC i aniołów biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej (IDCEE 2012 odbędzie się w dniach 18-19 października). Inne przykładowe lokalne konferencje i wydarzenia dla przedsiębiorców z branży IT to: Iforum, Owox, Entrepreholic Conference, Dou StartUp Mixer, Super Idea Startup Competition.
KLIENT JEST UWAŻNY
Klienci ukraińscy – zarówno odbiorcy końcowi, jak i kontrahenci – zwracają uwagę nie tylko na cenę, też lecz także na jakość produktu, która, zdaniem Bachynskiyego, stanowi najlepszą reklamę dla produktu. – Powierzchnia kraju jest spora w stosunku do liczby mieszkańców i dotarcie do potencjalnych klientów bywa utrudnione – zauważa Komorniczak. – Nie sprawdza się konwencjonalna reklama w mediach (prasa, telewizja), które przez część społeczeństwa uważane są za stronnicze. Na znaczeniu zyskuje poszukiwanie informacji i opinii w Internecie.
– Najefektywniejszą formą reklamy wydaje się przekazywanie pozytywnych opinii o firmie przez klientów innym potencjalnym klientom – zdradza Bachynskiy. Powoli odchodzi też do lamusa stereotyp zagranicznego produktu jako a priori lepszego. – Aby zdobyć zaufanie klientów, zagraniczny przedsiębiorca musi zapewnić wysoką jakość za rozsądną cenę oraz znakomitą obsługę klienta – konkluduje Tigipko. Nadużycie zaufania kończy się zwykle bezpowrotną stratą klienta.
Artykuł pochodzi z magazynu „Proseed”. Pobierz najnowszy numer
MamBiznes.pl
35 500 obserwujących
+ Zaobserwuj nas-
„Przygotowanie do debiutu giełdowego jest obecnie naszym największym wyzwaniem” – mówi Sławomir Mentzen
-
Z gier do grywalizacji. Platforma Tribeware od spółki One2Tribe zwiększa zaangażowanie pracowników
-
Znane-nieznane nazwiska kobiet biznesu. Historie przedsiębiorczych kobiet, których być może nie znajdziesz na pierwszych stronach gazet
-
Odkryli metodę przyspieszającą rozwój leków przeciwnowotworowych. Czyli o startupie biotechnologicznym założonym przez kobietę
Założenie spółki z o.o. na Ukrainie
Przy założeniu spółki muszą być sporządzone następujące dokumenty:
protokół walnego zgromadzenia założycieli (wspólników);
statut (umowa spółki).
Minimalny kapitał zakładowy – 0,01 UAH.
Maksymalny kapitał zakładowy – nieograniczony.
Minimalna ilość udziałowców – 1 osoba.
Maksymalna ilość udziałowców – 100 osób.
Termin wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego wynosi jeden rok od dnia zarejestrowania spółki.
Ustawa przewiduje konsekwencje w przypadku niedopełnienia obowiązku o którym mowa powyżej.
Procedura założenia spółki:
Przygotowanie przez założycieli dokumentów niezbędnych do dokonania czynności prawnych na terenie Ukrainy.
Zwołanie i przeprowadzenie walnego zgromadzenia założycieli (wspólników), w tym podjecie decyzji w sprawie następujących zagadnień:
- zatwierdzenie statutu (umowy spółki);
- powołanie dyrektora (zarządu, dyrektora generalnego (prezesa).
Potwierdzenie przez notariusza podpisów założycieli (wspólników) na statucie (umowie spółki).
Przygotowanie dokumentów oraz dopełnienie czynności formalnych niezbędnych do dokonania rejestracji spółki.
Złożenie dokumentów przed rejestratorem państwowym (urzędnikiem dokonującym rejestracji).
Otrzymanie od rejestratora państwowego (urzędnika dokonującego rejestracji) dokumentów, w tym dokumentu potwierdzającego rejestracje spółki- wypisu z rejestru państwowego.
Spółka nabywa osobowość prawną od dnia wpisu do rejestru.
Dokonanie powyższych czynności kończy pierwszy etap zakładania spółki.
© Agencja wsparcia handlu i inwestycji Sp. z o.o. 2013
[email protected]