Jak opatentować swój pomysł i ile to kosztuje?

Masz produkt, ale obawiasz się, że ktoś go skopiuje? Jesteś autorem wynalazku o globalnej skali? Jak zabezpieczyć swój pomysł? Jak wygląda procedura patentowa i z jakimi kosztami to się wiąże? Na te i inne pytania odpowiada Jarosław Rawa z Kancelarii Patentowej RAWA & RAWA.

Grzegorz Marynowicz: Załóżmy, że jestem wynalazcą nowego rozwiązania. Jak wygląda procedura patentowa w Polsce? 

Jarosław Rawa: Po sporządzeniu dokumentacji zgłoszeniowej dokonuje się zgłoszenia wynalazku. Zgłoszenie otrzymuje numer i Urząd wydaje potwierdzenie i wezwanie do opłaty. Po 3-4 miesiącach Urząd wystawia wstępny raport z poszukiwań, w którym wskazuje rozwiązania, które stanowią stan techniki lub takie które posważają nowość i poziom wynalazczy rozwiązania. Po 18 miesiącach od daty zgłoszenia nastepuje publikacja i po niej zgłoszenie przekazywane jest ekspertowi, który wydaje decyzję. Czas rozpatrywania przez eksperta zależy od tego ile zgłoszeń ma na biurku. Zgłoszenie zawsze trafia do eksperta specjalizującego się w danej dziedzinie.

Ile trwa procedura rejestracji patentu?

Proces udzielenia patentu trwa z reguły około 3 lat. Termin ten jest zbliżony do terminów w innych krajach. Nie należy tutaj mylić tego postepowania z innymi postępowaniami (patenty tymczasowe rejestracje wzorów). Czas oczekiwania z jednej strony wynika z konwencji międzynarodowych, a z drugiej z ograniczonej ilości ekspertów w Urzędzie Patentowym.

Co musi zawierać opis patentu? Czy są tu jakieś wytyczne?

Opis patentu powinien zawierać tytuł, określenie dziedziny techniki, wskazanie stanu techniki, istotę rozwiązania, korzystne skutki stosowania rozwiązania, objasnienia figur rysunku (jeżeli jest rysunek) oraz przykład wykonania, zastrzeżenia patentowe i skrót. W celu lepszego zrozumienia rozwiązania można dołączyć rysunek (w niektórych rozwiązaniach rysunek jest konieczny) Wytyczne znajdują się rozporządzeniu.

Z jakimi kosztami wiąże się zgłoszenie i utrzymanie patentu?

Koszty zgłoszenia wynalazku za pośrednictwem wyspecjalizowanej kancelarii patentowej to z reguły 4-6 tysięcy. Zależy od nakładu pracy pełnomocnika przy sporządzeniu opisu i określaniu stanu techniki. Gdy zgłaszający działa bez pełnomocnika, to płaci jedynie 550 złotych opłaty urzedowej za zgłoszenie. Utrzymanie patentu wymaga wnoszenia opłat do Urzędu Patentowego. Opłata za każdy rok jest inna i rośnie. Za 20 rok wynosi 2000 złotych, najniższa jest za lata 1-3 – 480 złotych (jest to opłata łączna za pierwsze trzy lata). Czwarty rok kosztuje 250 złotych. 

W jaki sposób urząd patentowy weryfikuje czy zgłaszany patent nie jest kopią rozwiązania opatentowanego przez kogoś innego? 

W tym celu przeprowadza badania polegające na poszukiwaniach w literaturze patentowej całego świata rozwiązań z danej dziedziny techniki.

Ile kosztuje rejestracja patentu, który będzie chroniony w całej Europie?

Czy tamte procedury różnią się znacząco od naszych krajowych?Koszty uzyskiwania patentów poza granicami kraju są wielokrotnie wyższe niż w Polsce. Zależą one od ilości krajów i tego jakie to są kraje. W zalezności od tego jakie kraje chcemy objąć patentem, wybieramy procedurę. Nie istnieje patent jednolity w Europie. Można skorzystać z procedury patentu europejskiego, dzięki któremu możemy uzyskać ochronę we wszystkich krajach europejskich pod warunkiem walidacji patentu europejskiego w tych krajach.

Czym jest wzór przemysłowy i kiedy firma powinna pomyśleć o jego rejestracji?

Wzór przemysłowy chroni zewnętrzną postać produktu. O ochronie wzorów przemysłowych powinna pomyśleć każda firma wytwarzająca wyroby o charakterystycznym wyglądzie.

Czy każdy wzór przemysłowy, aby był objęty ochroną musi być zarejetrowany? Czy to z kolei oznacza, że można go bez konsekwencji kopiować jeśli nie widnieje w katalogu? Czy gwarancję ochrony własności przemysłowej uzyskuje się poprzez rejestrację tego wzoru przemysłowego czy może również inne przepisy chronią autora projektu?

Nie zawsze przecież autora stać na rejestrację wzoru. Ochrona przysługuje również niezarejestrowanym wzorom (przez 3 lata). Ponadto wzornictwo przemysłowe jest chronione prawem autorskim. Od właściciela zależy wybór formy ochrony.

Dziękuję za rozmowę