Raport pożyczkowy. Co się dzieje na rynku?

Jakie pożyczki biorą Polacy? Jaka jest średnia wartość udzielanych pożyczek? Sprawdzamy najnowsze informacje na temat rynku pożyczek i zadłużenia Polaków. Przedstawiamy dane w oparciu o statystyki za 2020 rok i  II kw. 2021 roku.

Jak pożyczają Polacy?

W lutym 2021 r. Krajowy Rejestr Długów Biura Informacji Gospodarczej SA opublikował raport na temat tego, jak pożyczają Polacy. Według badania 54% Polaków obecnie spłaca pożyczki lub kredyty. Najczęściej (48%) decydują się na kredyt gotówkowy lub ratalny (blisko 38%), a 23,5% Polaków posiada kartę kredytową.

Blisko 50% osób pożyczających stanowią osoby w wieku 25-44. Najrzadziej pożyczają osoby w przedziale wiekowym 18-24 lata. Większość osób pracuje zawodowo – jest to 63% wszystkich pożyczkobiorców, na emeryturze lub rencie jest co piąta osoba posiadająca pożyczkę na raty. Nieco ponad 12% nie pracuje, ale zajmuje się domem. Osoby z wykształceniem wyższym stanowią grupę 20% pożyczających, więcej bo 38,5% ma wykształcenie średnie, zawodowe ma 37%.

Zaledwie 9% osób, które mają pożyczkę lub kredyt, mieszka samotnie, 17% mieszka z rodzicami, 50% z dziećmi, a ¾ wszystkich pożyczkobiorców mieszka z partnerem.

Jakie zarobi mają osoby, które pożyczają pieniądze? Z badania wynika, że miesięczne dochody ich gospodarstwa domowego mieszczą się w przedziale 5-7,5 tys. zł netto (21 proc.). U większości, bo u 58% osób dochody nie przekraczają jednak 5 tys. zł.

Na co Polacy biorą pożyczkę na raty lub kredyt? Co trzeci Polak pieniądze te przeznacza na zakup urządzeń AGD lub sprzętu RTV (35 proc.). Podobna liczba wydaje pieniądze na remont domu lub mieszkania.  17% pożycza na zakup auta, 15% na komputer lub smartfon, a 13% zaciąga nowe zobowiązanie, by spłacić już zaciągnięte kredyty lub pożyczki.

Jak wygląda zadłużenie Polaków?

Polacy znajdują się wśród najbardziej zadłużonych narodów Unii Europejskiej, szczególnie w sektorze kredytów mieszkaniowych – zajmujemy 6 miejsce. Większe zobowiązania pod tym względem mają Belgowie, mieszkańcy Wielkiej Brytanii, Szwecji, Holandii i Danii.

Najmniej zadłużone kraje w Europie, jeśli wziąć pod uwagę zadłużenia hipoteczne, to Bułgaria, Rumunia, Węgry, Chorwacja i Łotwa.

Czy spłacamy swoje zobowiązania? Około 2,8 mln Polaków tego nie robi. Największy odsetek osób w tej grupie to mężczyźni w wieku 35-44 lata. Wśród lokalizacji dłużników króluje Śląsk i Mazowsze.  Średnia zaległego zobowiązania wynosi 29 tys. zł na Śląsku  i 40 tysięcy złotych na Mazowszu.

Długi wynikają częściej z zobowiązań innych niż kredyty czy pożyczki. Zaległości dotyczącą najczęściej kosztów sądowych, rachunków, alimentów i mandatów.  Zadłużenie wszystkich osób, które nie spłacają zobowiązań, wynosi obecnie łącznie około 70 mln złotych.

Pożyczki w maju 2021 r. – jak wyglądał rynek?

Biuro Informacji Kredytowej co miesiąc publikuje raport o rynku pożyczkowym. W maju 2021 r., w porównaniu do maja 2020 r., w ujęciu liczbowym banki i SKOK-i udzieliły więcej trzech rodzajów produktów kredytowych: o  +63,5% więcej kredytów gotówkowych, o +47,8% kredytów mieszkaniowych oraz o +10,6% limitów na kartach kredytowych. Niewielki spadek o -1,5% odnotowały kredyty ratalne.

W maju 2021 r., w porównaniu do maja 2020 r., firmy pożyczkowe współpracujące z BIK udzieliły pożyczek na kwotę wyższą aż o +126,1%. Średnia wartość nowo udzielonej w maju 2021 r. pożyczki pozabankowej wyniosła 2 154 zł i była wyższa od średniej wartości pożyczki udzielonej w maju 2020 r. o +14,7%.

40% nowo udzielanych pożyczek opiewa na kwoty wyższe niż 5 tys. złotych. Dominowały pożyczki do kwoty 1 tys. zł, które stanowiły 45,5% liczby udzielonego finansowania.  Liczba udzielonych pożyczek w maju to 1 072 tys. sztuk. Zanotowano wzrost o ponad 26% w porównaniu do maja 2020 r.

Należy jednak pamiętać, że maj 2020 r. był jednym z najgorszym miesięcy na rynku kredytów w dobie pandemii. W maju 2021 r. widać wzrost popytu, ale też zmianę nastawienia banków ze względu na lepsze nastroje społeczne i poprawę sytuacji gospodarczej.

Trendy pożyczkowe 2021 r.

Departament Stabilności Finansowej NBP publikuje co kwartał raport „Sytuacja na rynku kredytowym”. Przeprowadzane są badania ankietowe wśród przewodniczących komitetów kredytowych kilkudziesięciu największych banków działających na polskim rynku. Jak wyglądają wyniki z najnowszego badania?

I kwartał 2021 r. był lepszy dla rynku kredytów indywidualnych niż dla kredytów dla przedsiębiorców. Banki złagodziły kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych i konsumpcyjnych, lekko zaostrzyły wymagania dla dużych przedsiębiorstw. Nie zmieniły się kryteria dla sektora MSP.

Kształtowanie się polityki kredytowej ma bezpośrednie odzwierciedlenie w sytuacji gospodarczej kraju, ma na nią wpływ również konkurencja oraz pandemia.

Banki przewidują ponowne złagodzenie kryteriów, zmianę niektórych warunków kredytowania m.in. zwiększenie maksymalnej kwoty kredytu i marży kredytowej oraz obniżenie pozaodsetkowych kosztów zobowiązania.