Jak sfinansować działalność?

Brak funduszy pozwalających na sfinansowanie wydatków związanych z uruchomieniem nowej firmy, należy do odwiecznych problemów początkujących przedsiębiorców. Wiele osób mimo ciekawych pomysłów na biznes dysponuje zbyt małymi środkami by swoje idee wcielić w życie. Odpowiedzią na ten problem jest szeroka oferta instytucji wspierających finansowo firmy we wczesnej fazie rozwoju(start-up). Do takich podmiotów możemy zaliczyć:

1.Banki
2.Firmy leasingowe
3.Fundusze Venture Capital
4.Firmy doradztwa finansowo-gospodarczego
5.Aniołów Biznesu

6.Inwestorów Branżowych

7.Inwestorzy indywidualnych

Każde z wymienionych źródeł środków pieniężnych różni się znacząco pod względem wymogów stawianych podmioty finansujące, jak i pod względem sposobu działania. Dlatego też, zanim wyruszymy po kapitał, należy zapoznać się ze podstawowymi danymi na temat każdej z tych ścieżek finansowania.

Banki

Oferta banków jest skierowana głównie do osób prywatnych oraz podmiotów z historią działalności i zdolnością kredytową. W praktyce, pozyskanie znaczących środków finansowych na rozpoczęcie działalności czy rozbudowę firmy działającej krócej niż 1 rok jest bardzo trudne, aczkolwiek istnieje możliwość uzyskania kredytu dla start-upu, pod warunkiem przedstawienia odpowiednich zabezpieczeń (najczęściej hipoteki). Jest również kilka możliwości wykorzystania oferty bankowej do wspomożenia młodej firmy ? odnosi się to szczególnie do sytuacji, gdy forma prawna firmy nie ogranicza odpowiedzialności właścicieli (spółki osobowe). Istnieje wtedy szansa na uzyskanie linii kredytowej, będącej zadłużeniem prywatnym właściciela. Najprostszym tego przykładem jest wykorzystanie kart kredytowych do finansowania działalności bieżącej.

Leasingodawcy

Leasing dla młodych przedsiębiorców jest bardziej dostępny, aniżeli kredyt. Jeżeli nowe przedsięwzięcie wymaga zainwestowania w środki trwałe, jest to dobry sposób finansowania działalności. Oprócz zalet związanych z relatywną łatwością pozyskaniem finansowania, leasing niesie też ze sobą szereg korzyści dodatkowych. Efekt tarczy podatkowej, jest związany z tym, że raty leasingowe (oraz szereg kosztów związanych z finansowaniem leasingiem) są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, tym samym obniżając wysokość płaconego podatku dochodowego. Leasingodawcy oprócz standardowej usługi finansowania zakupu środków trwałych często oferują również dodatkowe świadczenia, jak np. ubezpieczenie, czy obsługę wszystkich formalności związanych z zakupem. Ponadto oferta firm leasingowych jest zdecydowanie bardziej elastyczna niż oferta banków, a procedura przyznania leasingu jest szybsza i mniej skomplikowana.

Fundusze Venture Capital

Kredyty i leasing są praktycznie jedynymi formami kapitału dłużnego dostępnego dla firm w fazie start-up. Inną kategorię kapitału stanowi kapitał udziałowy, który można pozyskać m.in. od funduszy Venture Capital.. Podmioty te oferują firmom środki finansowe w zamian za udział w przedsięwzięciu. W tej formie finansowania, podmiot finansujacy w zamian za możliwość współposiadania firmy, zobowiązuje się do dostarczenia określonych w umowie inwestycyjnej środków oraz świadczeń niefinansowych (np. udostępniając własną sieć kontaktów biznesowych).

Pozyskanie kapitału od funduszy jest relatywnie skomplikowane ? wymaga szeregu czasochłonnych czynności ze strony przedsiębiorcy, związanych z przygotowaniem i przedstawieniem modelu biznesowego. Proces ten obejmuje także ługie i trudne negocjacje oraz złożone formalności. Gdy już uzyskamy wstępne oferty dokapitalizowania, przychodzi czas na ich analizę, w trakcie której warto zwrócić uwagę na planowany stopień oraz sposób kontroli spółki.

Zależnie od tego czy fundusz jest inwestorem biernym czy aktywnym, musimy się też spodziewać różnego poziomu nadzoru. Zwyczajowo inwestor umieszcza w nowopowstałej spółce swojego przedstawiciela w funkcji członka rady nadzorczej. W wypadku inwestorów biernych, nadzór ogranicza się to do zazwyczaj do obowiązku raportowania odpowiedzialnemu za spółkę przedstawicielowi funduszu. Natomiast w wypadku inwestorów aktywnych może dojść do bezpośredniego zaangażowania się w zarządzanie spółką.. Należy być jednak również świadomym pozytywnych aspektów takiego rozwiązania, tj. merytoryczna pomoc ze strony doświadczonych menedżerów funduszu, czy też możliwość organizacji współpracy z innymi spółkami portfelowymi funduszu na preferencyjnych zasadach.

Firmy doradztwa finansowo-gospodarczego

Nową kategorię podmiotów operujących na rynku kapitałowym stanowią firmy doradcze zajmujące się pozyskiwaniem kapitału. Stanowią one swego rodzaju łącznik pomiędzy inwestorami a poszukującymi kapitału przedsiębiorcami. Zajmują się one przygotowaniem firm i projektów do dokapitalizowania oraz organizacją samego procesu pozyskania finansowania. Ich rola polega na z jednej strony reprezentowaniu interesów swoich klientów, wobec inwestorów, z drugiej zaś strony firmy te współpracując z podmiotami finansującymi (funduszami Private Equity/Venture Capital, Aniołami Biznesu, domami maklerskimi, itd.), selekcjonują i przygotowują projekty do inwestycji, wyręczają swoich partnerów z części pracy oraz usprawniają przebieg całego procesu inwestycyjnego.

Anioły Biznesu

Specyficzną grupą podmiotów wspierających finansowo młode firmy są Aniołowie Biznesu. Tym mianem określa się prywatne osoby posiadające wolne środki finansowe i lokujące je w dobrze rokujące przedsiębiorstwa znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju. Najczęściej do tego grona należą przedsiębiorcy, którzy sami dzięki swojej pracy dorobili się majątku i traktują inwestowanie często nie tylko jako sposób pomnażania majątku, ale również formę misji. Ludzie ci wiedzą, jak ciężko osiągnąć sukces i są gotowi wesprzeć młodych przedsiębiorców, o ile wykażą oni zapał, profesjonalizm oraz kompetencje.

Nikt jednak nie zainwestuje w projekt bez szans na sukces, dlatego negocjując z Aniołami Biznesu należy w równym stopniu akcentować emocjonalny aspekt projektu (związany z zainteresowaniami Anioła), jak i jego twarde, merytoryczne walory. Dużym plusem pozyskania kapitału od prywatnego inwestora jest zdecydowanie mniej skomplikowana, niż w wypadku inwestorów instytucjonalnych, procedura przygotowawcza, jak również brak nadmiernej formalizacji współpracy.

Inwestorzy branżowi

Inwestorzy branżowi to firmy, które lokują kapitał w projektach i przedsięwzięciach związanych z ich działalnością. Celem takich spółek jest nie tylko osiągnięcie zysku, ale również wytworzenie efektu synergii. Zazwyczaj inwestorzy branżowi realizują strategię integracji pionowej (przejęcie kooperanta ? dostawcy lub odbiorcy) i poziomej (przejęcie konkurencji). Zaletą przy tego typu dokapitalizowania jest duża pomoc w wyborze efektywnej metody zarządzania ze strony inwestora, jak również wsparcie biznesowe (np. poprzez pomoc w uzyskaniu klientów).

Wadą jest utrata samodzielności przedsiębiorcy, gdyż w większości wypadków inwestorzy branżowi inwestują tylko w pakiety akcji/udziałów zapewniające im kontrolę nad spółką. W skrajnych przypadkach może też dojść do sytuacji, gdy przejmowana firma traci swój unikalny charakter i staje się jednym z wielu modułów firmy-matki, pracujących w sztywnych, korporacyjnych standardach.

NewConnect

NewConnect to alternatywna platforma handlu Giełdy Papierów Wartościowych, założona, w celu udostępnienia młodych firmom możliwości pozyskania względnie niewielkiego kapitału ? zazwyczaj w wysokości kilku milionów zł. Choć w zamierzeniu twórców NewConnect miało być inaczej, to jednak opierając się o fakty należy stwierdzić, iż przygotowanie spółki do emisji na NewConnect jest dość kosztowne oraz nie należy do najkrótszych.

Proces ten trwa 4-7 miesięcy i myśląc o debiucie należy być przygotowanym na wydatek około 100 tys. zł za samą usługę Autoryzowanego Doradcy, nie licząc dodatkowych koszty (jak np. przekształcenie w spółkę akcyjną, usługa biegłego rewidenta, agencja PR).Ponadto konieczne jest powołanie spółki akcyjnej (jeśli przedsiębiorstwo funkcjonuje w innej formie prawnej) o kapitale zakładowym wynoszącym minimum 500 tyś. zł (z czego przynajmniej 1/4 należy opłacić gotówką). Wyróżniająca pozytywną cechą pozyskania kapitału z tego źródła jest efekt marketingowy, związany z uzyskanym prestiżem oraz darmową promocją spółki.

Ponadto, inwestorzy giełdowi w znikomym stopniu angażują się w prowadzenie firmy, co z jednej strony daje swobodę zarządzającym, z drugiej zaś nie zapewnia wsparcia biznesowego, którego potrzebuje wiele młodych firm. Trzeba być jednak świadomym, iż koszty utrzymywania spółki giełdowej są relatywnie wysokie, co przekłada się też na koszt kapitału. Przy pozyskaniu środków w wysokości 1-2 mln zł, koszt kapitału uwzględniający wszystkie opłaty i usługę Autoryzowanego Doradcy w perspektywie rocznej, wyniesie kilkanaście procent.

Udając się w podróż po w świecie finansów w poszukiwaniu kapitału niezbędnego do realizacji naszego pomysłu, radzimy dokładnie przyjrzeć się i przeanalizować każdą wyżej opisaną formę finansowania. Wszystko po to, aby dokonać wyboru tej najbardziej dopasowanej do naszej sytuacji ścieżki finansowania. Powodzenia!

Paweł Wieczyński