Jak tanio zatrudnić pracownika?

Prowadzenie własnego biznesu to także zatrudnianie pracowników. Umowa o pracę, zlecenie a może na umowa o dzieło? Lepiej przyjąć do pracy studenta, czy emeryta? Czy zatrudnić pracownika do pracy w biurze, czy może do zdalnego świadczenia usług w formie telepracy? Takich pytań przychodzi wiele osobie prowadzącej działalność gospodarczą, a chcącej przyjąć kogoś do pracy.

Jak tanio zatrudnić pracownika? Fot. YAY foto

Przedsiębiorcy planujący zatrudnienie pracowników muszą liczyć się z koniecznością poniesienia wielu kosztów. Są nimi nie tylko koszty samego wynagradzania, lecz także zapewnienia miejsca pracy i narzędzi niezbędnych do jej wykonywania. Koszty te nie są małe, szczególnie dla osób dopiero zaczynających przygodę z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Można je jednak obniżyć.

Umowa o pracę – najkosztowniejszą forma zatrudniania

Kluczową kwestią mającą wpływ na koszty zatrudniania jest wybór formy zatrudnienia. Wśród najpopularniejszych znajduje się aktualnie umowa o pracę, umowa zlecenie i umowa o dzieło.
Umowa o pracę, która z punktu widzenia pracownika jest najbezpieczniejszą i najkorzystniejszą formą zatrudnienia, dla pracodawcy jest bez wątpliwości umową obciążoną największymi kosztami.

W przeciwieństwie do umów cywilnoprawnych, umowa o pracę daje pracownikowi wiele dodatkowych przywilejów tj. prawo do wynagrodzenia w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, gwarantuje długie okresy wypowiedzenia umowy, czy też minimalną płacę, jaką pracodawca musi wypłacić pracownikowi za wykonaną pracę. Co więcej pracodawca zobowiązany jest nie tylko zapłacić pracownikowi określoną kwotę wynagrodzenia, lecz także zapłacić za niego część kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, co dodatkowo podwyższa koszt samego wynagrodzenia.

Przykładowo pracownik na umowie o pracę zarabia 3000 zł brutto. Faktycznie na rękę otrzyma jedynie 2 156,72 zł. Odliczona zostanie mu bowiem kwota składki na ubezpieczenia społeczne (w części jaką sam musi pokryć), składka na ubezpieczenie zdrowotne, a także zaliczka na podatek dochodowy w łącznej kwocie 843,28 zł. Drugą część składek ZUS w wysokości 618,30 zł zobowiązany jest pokryć pracodawca ze swoich środków. Oznacza to, że faktyczny koszt zatrudnienia wynosi aż 3618,30 zł brutto – pomimo, że do kieszeni pracownika trafia nieco ponad 2 tysiące.
Wysokość procentowa składek opłacana ze środków pracownika i pracodawcy przedstawia poniższa tabela:

Jak widać składki ZUS na umowie o pracę finansowane są w porównywalnej wielkości ze środków pracodawcy jak i ze środków samego pracownika.

Zatrudnienie na umowach cywilnoprawnych nieco tańsze

Tańszą alternatywą umów o pracę jest zatrudnianie na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie wszystkich umów cywilnoprawnych jednak to dotyczy. Po ostatnich zmianach przepisów koszty zatrudniania na niektórych umowach cywilnoprawnych uległy znacznemu podwyższeniu. Mowa tu o umowie zlecenie, która od stycznia 2017 roku objęta jest minimalna stawką godzinową w wysokości 13 zł. Stawka ta dotyczy samozatrudnionych, którzy nie zatrudniają pracowników. Wyjątek stanowią osoby, które same decydują o miejscu i czasie wykonania zlecenia i jednocześnie otrzymują z tego tytułu tylko wynagrodzenie prowizyjne. Wówczas wspomniana stawka nie ma zastosowania.

Zmianom uległy również przepisy dotyczące ozusowania umów zleceń. W myśl aktualnie obowiązujących przepisów w przypadku zatrudniania osoby, której jedynym tytułem ubezpieczenia będzie umowa zlecenie, należy odprowadzić obowiązkowe składki emerytalne i rentowe. Inaczej wygląda sytuacja, gdy zatrudniania osoba uzyskuje również przychód z innych tytułów w wysokości wyższej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2017 roku wynosi ono 2000 zł brutto). Wówczas zleceniobiorca zobowiązany jest odprowadzić wyłącznie obowiązkową składkę zdrowotną.

Zatrudnij repatrianta, a dostaniesz zwrot kosztów

Aktualnie najkorzystniejszą formą zatrudniania pod względem finansowym pozostaje umowa o dzieło. Umowy o dzieło są bowiem wolne od obowiązku zapewniania minimalnego wynagrodzenia, a także opłacania kosztownych składek ZUS. Niestety nie wszystkie zlecenia można zakwalifikować jako umowę o dzieło. Zadania polegające na wykonaniu powtarzalnych czynności, nawet gdy prowadzą do utworzenia jakiegoś konkretnego efektu, nie zawsze mogą być zakwalifikowane jako realizacja umowy o dzieło np. zatrudnienie Pani do sprzątania, pomimo wykonania przez nią powtarzalnych czynności prowadzących do powstania konkretnego efektu – wysprzątane biuro, czy umyte okna nie może być uregulowane umową o dzieło.

Zatrudnienie studenta przed ukończeniem 26 roku życia

Dla pracodawców opłacalne będzie zatrudnianie studentów, którzy nie ukończyli 26. roku życia. Nie podlegają oni bowiem obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ta sama zasada dotyczy uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych. Mniej opłacalne jest zatrudnianie studentów, którzy ukończyli 26 lat, tym bardziej jeśli umowa zlecenie będzie dla nich jedynym tytułem ubezpieczenia, podlegać oni bowiem będą ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym na zasadach ogólnych jak wszyscy zleceniobiorcy.
Warto podkreślić, że student zatrudniony na podstawie umowy o pracę zobowiązany jest opłacać wszystkie rodzaje składek. W tym przypadku wiek studenta pozostaje bez znaczenia. Dla studentów bardziej korzystną umową jest więc umowa zlecenie bądź umowa o dzieło.

Zatrudnianie emeryta lub rencisty z innym tytułem ubezpieczenia

Zmiany przepisów spowodowały, że zatrudnianie emeryta również nie jest już tak korzystne jak kiedyś. Zatrudniając emeryta na podstawie umowy o pracę pracodawca zobowiązany jest odprowadzić wszystkie składki na ubezpieczenie społeczne i składkę zdrowotną. Dokonując zatrudnienia emeryta na podstawie umowy zlecenie, który nie ma podpisanej innej umowy zlecenia, bądź umowy o pracę, odprowadzić należy za niego składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Najkorzystniejsze jest zatrudnienie emeryta, który posiada jeszcze inne tytuły ubezpieczenia (podpisaną więcej niż jedną umowę zlecenie bądź umowę o pracę), których łączna podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia. Wówczas obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie występuje.
Oznacza to, że emeryt osiągający przychody z innych umów, których łączna wysokość nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, objęty jest obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z każdej z nich – aż do momentu osiągnięcia kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jak zatrudnić cudzoziemca?

Zatrudnienie bezrobotnego

Dobrym pomysłem na obniżenie kosztów zatrudnienia jest zatrudnienie osoby bezrobotnej. Pracodawcy zatrudniający osobę bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy, mogą ubiegać się o wsparcie finansowe. Mowa tu m.in. o jednorazowej refundacji kosztów poniesionych na wyposażenie miejsca pracy, czy opłacenie stypendium stażowego dla zatrudnionego stażysty. Największe korzyści mogą jednak osiągnąć pracodawcy zatrudniający pracowników, którzy nie ukończyli jeszcze 30. roku życia i pierwszy raz podejmują pracę, lub pracowników po 50. roku życia, bowiem w ich przypadku możliwe jest otrzymanie refundacji części kwoty wynagrodzenia za pracę oraz składek na ubezpieczenie społeczne.

Zatrudnienie osoby niepełnosprawnej

Dla pracodawcy opłacalne może być również zatrudnienie osoby niepełnosprawnej, szczególnie tej zarejestrowanej w urzędzie pracy. W przypadku tego typu zatrudnienia pracodawca może bowiem ubiegać się od urzędu pracy o zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej, czy zwrot kosztów zatrudnienia dla opiekuna tego pracownika. Warto również pamiętać, że jeżeli pracownik został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych PFRON, pracodawca może liczyć również na miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia tej osoby.

Zanim jednak podejmiemy decyzję o zatrudnieniu osoby niepełnosprawnej, warto oprócz korzyści finansowych mieć również na uwadze dodatkowe prawa takiego pracownika, o których pracodawca jest zobowiązany pamiętać. Mowa tu m.in. o braku możliwości świadczenia pracy w nadgodzinach, czy w porze nocnej, a także skrócony czas pracy pracowników o znacznym bądź umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Zatrudnienie osób niepełnosprawnych – jakie dotacje? Ile może otrzymać przedsiębiorca?

Telepraca

Dobrym pomysłem znacznie ograniczającym bieżące koszty pracy jest zatrudnienie pracowników w formie telepracy. Jej cechą charakterystyczną jest to, że wykonywane przez pracownika zadania odbywają się poza siedzibą przedsiębiorcy z wykorzystaniem środków elektronicznych tj. telefon, czy komputer. W telepracy liczy się przede wszystkim solidność, efektywność i terminowość wykonywanych zadań. Pracodawca zobowiązany jest ponieść wyłącznie koszty związane z dostarczeniem telepracownikowi sprzętu niezbędnego do świadczenia pracy, koszty związane z serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu, czy też zapewnieniem telepracownikowi pomocy technicznej.

Decyzja o wyborze rodzaju pracownika i formy zatrudnienia nie jest łatwa. Szczególnie jeśli zależy nam na ograniczaniu kosztów. Przed podjęciem decyzji warto jednak wziąć pod uwagę takie kwestie jak czas, na jaki chcemy zatrudnić pracownika, czy rodzaj wykonywanej przez niego pracy. Konsekwencją bowiem naszej błędnej decyzji będą nie tylko stracone pieniądze, wydane na poszukiwanie, wdrożenie i wyszkolenie pracownika, lecz także nasz stracony czas oraz konieczność przeprowadzenia kolejnej rekrutacji.

Iwona Maczalska

PIT.pl/VAT.pl