Aby sytuacja finansowa firmy była dobra nie wystarczy, że wypracuje ona zyski. Dopóki bowiem klient nie zapłaci nam za zakupiony towar, wyliczone w rachunku zysków i strat dochody są tylko pieniędzmi na papierze. Do całościowego obrazu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa(obok bilansu i RZiS) potrzebne jest sporządzenie rachunku przepływów środków pieniężnych (cash flow).
Źródło: YAY Foto
Definicja
Rachunek przepływów gotówkowych (Cash flow)jest elementem sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa już istniejącego a także cześcią analizy finansowej biznesplanu. Dokument ten ukazuje przepływ gotówki w firmie w ujęciu dynamicznym. czyli przedstawia źródło finansowania środków pieniężnych i ich wykorzystanie. Cash flow jest nadwyżką pieniężną wyrażoną w „żywej gotówce”, uzyskaną przez przedsiębiorstwo w wyniku jego działalności. Dokument ten pozwala odpowiedzieć na pytania: jaką gotówką nasza firma dysponowała badanym okresie, jakie były źródła jej pochodzenia i w jaki sposób środki te zostały zagospodarowane. Do sporządzenia rachunku zobligowane są spółki kapitałowe.
Istota RPŚP
Rachunek przepływów przedstawia rzeczywiste wpływy i odpływy gotówki a nie tylko zapisy księgowe. Jest to podstawowa różnica między tym dokumentem a rachunkiem zysków i strat. Charakterystyczny dla RZiS zapis ksiegowy ukazuje bowiem zysk firmy w momencie sprzedaży. Tyle tylko, że sprzedaż ta nie zawsze wiąże się z wpływem gotówki do kasy. Bardzo często firmy stosują odroczone terminy płatności co powoduje, że w szacunkach widnieją zyski, ale faktyczne pieniądze jeszcze do firmy nie wpłynęły. Niestety prowadząc własny biznes zdarzają się także nieuczciwi kontrahenci, którzy nie chcą regulować swoich zobowiązań.
Taka sytuacja powoduje, że formalnie w papierach mamy przychody, których w rzeczywistości nigdy nie spieniężymy. Zyski są w księgach rachunkowych, ale gotówki nie ma. Firma może się pochwalić rentownością, ale przy braku płynności po jakimś czasie wpada w kłopoty finansowe i brakuje jej gotówki na prowadzenie działalności. Dlatego tak ważne jest sporządzenie rachunku przepłyów środków pieniężnych, który przedstawi rzeczywiste wpływy i wydatki firmy.
Budowa rachunku przepływów środków pieniężnych
Rachunek przepływów pieniężnych składa się z 3 segmentów:
-przepływy pieniężne z działalności operacyjnej – jest to gotówka generowana z podstawowej działalności firmy, statutowej działalności np. handlu,
-przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej to środki generowane z lub wydatkowane na inwestycje potrzebne do funkcjonowania firmy
-przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (czyli środki pozyskiwane z zewnątrz do finansowania firmy, np. kredyty, obligacje, emisja akcji a także też wydatkowane na zewnątrz, np. spłata odsetek, kredytów, obligacji czy też skup własnych akcji)
Po zsumowaniu tych trzech strumieni finansowych otrzymujemy pozycję „Zmiana stanu środków pieniężnych”, która stanowi niejako „zysk netto w ujęciu gotówkowym” z działalności firmy. Uzyskaną kwotę dodajemy środków pieniężnych, jakie firma posiadała na początku roku obrotowego i otrzymujemy pozycję „Środki pieniężne na koniec okresu”
Dowiedz się co to jest Rachunek zysków i strat
Poniżej struktura RPŚP w sporządzanego metodą pośrednią.
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu zapasów
7. Zmiana stanu należności
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-zbycie aktywów finansowych,
-dywidendy i udziały w zyskach
-spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
-odsetki
-inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-nabycie aktywów finansowych
-udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym-zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym o ograniczonej możliwości dysponowania.
Metody sporządzenia RPŚP
Rachunek przepływów środków pieniężnych możemy sporządzić dwiema metodami, bezpośrednią i pośrednią. Różnią się one jedynie w sposobie wyliczania przepływów z działalności operacyjnej natomiast przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej szacowane są w identyczny sposób. Istota metody bezpośredniej polega na tym, że analizie poddane zostają wszystkie wpływy i wydatki środków pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. Metoda pośrednia natomiast polega na wyjściu od zysku netto i dokonaniu odpowiednich korekt.
Podsumowanie
Rachunek przepływów gotówkowych (Cash flow)jest elementem sprawozdania finansowego, który przedstawia rzeczywiste wpływy i odpływy gotówki w firmie. Dokument ten w przeciwieństwie do rachunku zysków i strat informuje o faktycznych przepływach pieniężnych przedsiębiorstwa. Pozwala odpowiedzieć na pytania: jaką gotówką nasza firma dysponowała w badanym okresie, jakie były źródła jej pochodzenia oraz w jaki sposób środki te zostały zagospodarowane. Rachunek przepływów gotówkowych jako część analizy finansowej, dopełnia obraz sytuacji finansowej firmy zarysowany w bilansie i rachunku zysków i strat.
Warto przeczytać: Przykładowy biznesplan
Alicja Rozłucka
MamBiznes.pl