Ranking kont firmowych Ranking kont osobistych

Pułapka ZUS-u w działalności nierejestrowanej

Gdy wchodziła w życie tzw. Konstytucja Biznesu umożliwiła drobnym przedsiębiorcom prowadzić biznes bez konieczności jego rejestrowania. Wiele ekspertów wskazywało, że jest to bardzo dobre rozwiązanie. Choć początkowo zapowiadano, że będą oni zwolnieni ze składek ZUS, to już dziś wiemy, że nie zawsze tak jest.

Fot. thetaXstock

Nie tak dawno pod jednym z naszych artykułów pojawił się dość ciekawy komentarz jednego z naszych czytelników:

Jeśli prowadzi się działalność nierejestrową w zakresie usług to usługobiorca musi odprowadzać składki ZUS.
Przykład.
Uczeń przyszedł na korepetycje, nauczyciel kasuje 30zł.
Teraz:
1. Nauczyciel prowadzi działalność nierejestrową, więc nie płaci ZUS
ALE
2. Uczeń teraz musi iść do ZUS, wypełnić deklarację zgłoszenia, zapłacić składkę ZUS, a następnie złożyć deklarację wyrejestrowującą.

To dotyczy każdego, kto prowadzi usługi w ramach działalności nierejestrowej: hydraulika, nauczyciela, fryzjera, czy księgowego.
Źródło informacji: strona rządowa.

Dlatego śpieszymy z odpowiedzią, jak to jest z tym ZUS-em przy działalności nierejestrowanej. Otóż w związku z tym iż działalność nierejestrowana nie podlega żadnej formalizacji, tym samym taki przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacać składek ZUS.

Przeczytaj! Polak sprzedaje strzelający otwieracz na cały świat. „Miałem zero złotych na marketing”

Jednak jak zwraca uwagę czytelnik, taki obowiązek spoczywałby nie na przedsiębiorcy, ale na usługobiorcy. Tutaj już zaczynają się schody, bowiem jak się okazuje faktycznie może do takiej sytuacji dojść. W ubiegłym roku media zwracały uwagę na podobny problem, występujący w przypadku „Ulgi na start”, w konsekwencji czego ZUS wydał interpretację w tej kwestii:

Umowa agencyjna, umowa zlecenia albo umowa o świadczenie usług, do której  zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, może być uznana co do zasady jako wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, pod warunkiem że:

  • jej przedmiot jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności,
  • osiągane przychody są opodatkowane jako przychód z działalności gospodarczej.

W takim przypadku umowy cywilnoprawne zawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie stanowią odrębnego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Zleceniodawcy nie mają obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za kontrahentów, którzy korzystają z ulgi na start, o ile spełnione są ww. warunki.

ZUS co prawda uspokoił przedsiębiorców, którzy zarejestrowali swoją działalność, jednak tych, którzy tego nie zrobili już nie. Wynika to z tego, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie może spełnić powyższych warunków. W konsekwencji tego, choć przytoczona wcześniej zasada zwalnia ich z opłaty składek ZUS, to jednak za nich ubezpieczenie muszą opłacić zleceniodawcy. Tym samym, tak jak przytoczył nasz czytelnik: uczniowie muszą opłacić składki za swojego korepetytora.

Ten fakt potwierdziło nam również Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, które w swym oświadczeniu wskazało, że taka zasada będzie dotyczyć tylko wtedy, gdy taki przedsiębiorca nie będzie opłacać w żaden inny sposób składek ZUS, np. w wyniku zawarcia umowy o pracę.  W przeciwnym wypadku, płatnikiem składek na rzecz osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną zostaje „klient” i to na nim będzie spoczywać ten obowiązek, wraz ze wszystkimi konsekwencjami.

Wyjaśnienie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii ws. składek ZUS w działalności nierejestrowanej

Osoby prowadzące tzw. działalność nierejestrową (tj. spełniające warunki wskazane w art. 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców, dalej: p.p.) są zwolnione z szeregu obowiązków publicznoprawnych, które przepisy łączą z prowadzeniem „zwykłej” działalności gospodarczej, przede wszystkim konieczności złożenia wniosku o wpis do CEIDG, odprowadzania zryczałtowanych składek ubezpieczeniowych i prowadzenia skomplikowanej rachunkowości.

P.p. nie zmieniło natomiast generalnych zasad podlegania ubezpieczeniom przez osoby fizyczne, które nie wykonują formalnej działalności gospodarczej. Tym samym, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 u.s.u.s. oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej: u.ś.o.z.), jeśli dana osoba wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, to umowa taka stanowi tytuł do ubezpieczeń.

Warto jednak zauważyć, że istnieją przypadki, kiedy w związku ze zbiegiem różnych tytułów do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, nie opłaca się składek społecznych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. W szczególności, jeżeli osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług jest jednocześnie pracownikiem zatrudnionym na podstawie stosunku pracy u innego pracodawcy i ma z tego tytułu zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie, to umowa cywilnoprawna nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W braku zbiegu tytułów do ubezpieczeń, osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług podlega takim samym zasadom ubezpieczeniowym, jak wszystkie inne osoby niewykonujące działalności gospodarczej.

W przypadku osób, które wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych płatnikiem składek, zgodnie z art. 4 pkt 2 lit. a u.s.u.s. oraz art. 74 ust. 1 u.ś.o.z., jest jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z taką osobą w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie jej ubezpieczeniami.

Odpłatne świadczenie usług jest zawsze związane z zawarciem przez strony umowy cywilnoprawnej, nawet jeśli nie ma ona formy pisemnej (tzn. jest zawarta ustnie). P.p. nie reguluje kwestii zawierania umów i nie wprowadziło w tym obszarze zmian. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń po stronie płatnika składek powstaje zaś w sytuacji objęcia danej osoby ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem zdrowotnym.

Obowiązki płatników składek zostały wyszczególnione zwłaszcza w art. 47 i 47a u.s.u.s. oraz art. 74, 85 i 87 u.ś.o.z. Wśród nich znajdują się m.in. przesyłanie deklaracji rozliczeniowej oraz opłacanie składki za ubezpieczonego – pod warunkiem, że obowiązek składkowy powstaje.

Jeśli chcesz zwrócić uwagę na istotne kwestie dla przedsiębiorców, napisz do nas na adres [email protected], a my zajmiemy się tematem.

Przeczytaj także na MamBiznes.pl

Administratorem Twoich danych jest Bonnier Business (Polska) sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Twoje dane będą przetwarzane w celu zamieszczenia komentarza oraz wymiany zdań, co stanowi prawnie uzasadniony interes Administratora polegający na umożliwieniu użytkownikom wymiany opinii naszym użytkownikom (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. f RODO). Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne w celu zamieszczenia komentarza. Dalsze informacje nt. przetwarzania danych oraz przysługujących Ci praw znajdziesz w Polityce Prywatności.
barto 26 lis 2020 (22:51)

ludzie jakie umowy zlecenie, jakie umowy cywilnoprawne, jaki zus?! ustawa o pit art. 20 ust 1ba kwalifikuje wprost dzialalność nierejestrowaną jako "inne zrodla przychodu", a nie jako źródło " dzialalnosc wykonywana osobiscie" czyli umowy zlecenie, agencyjne czy o dzielo. Wszyscy medrcy mylą lub łączą te dwa osobne pojęcia. Mowimy o zupelnie innym zrodle przychodu. Czytać ustawy.