Ranking kont firmowych Ranking kont osobistych

Przykładowy biznesplan

Rozpoczęcie każdego biznesu nieodłącznie wiąże się z napisaniem biznes planu. Ten dokument pozwoli Ci również ocenić, czy Twój pomysł na biznes poradzi sobie na rynku. Jak napisać dobry biznes plan? Przykład zaprezentowany poniżej pozwoli Ci ustalić najważniejsze informacje o Twojej działalności i zaprezentować ją inwestorom czy kontrahentom, uwzględniając przy tym otoczenie biznesowe, słabe i mocne strony oraz charakterystykę Twojej działalności gospodarczej.

Niezależnie od tego, w jakiej branży chcesz prowadzić działalność gospodarczą, stworzenie biznes planu pozwoli Ci poukładać i usystematyzować wiele elementów. Nie wszystkie zapisy biznes planu się ziszczą. Wiele tez i założeń z tego dokumentu zostanie zweryfikowanych przez rynkowe realia, ale niezależnie od tego biznes plan jest pomocnym dokumentem, który może pomóc w rozwijaniu działalności gospodarczej. Poniżej prezentujemy, jak wygląda profesjonalnie napisany biznes plan.  Od streszczenia przez opis pomysłu, analizę rynku, marketing aż po analizę SWOT czy prognozy finansowe. Przygotuj biznesplan przed przystąpieniem do działania. Nie zapomnij jednak o tym, aby wraz z rozwojem rynku i zmianą samej firmy rewidować jego zapisy.

Reklama


Spis treści

  1. STRESZCZENIE
  2. POMYSŁ
  3. RYNEK

3.1. Sytuacja na rynku paliw w Polsce

3.1.1. Najważniejsze zmiany na rynku

3.1.2. Prawo

3.1.3. Szara strefa

3.1.4. Polski rynek paliw – liczby

3.1.5. Podział rynku

3.1.6. Produkcja i import paliw

3.1.7. Liczba stacji paliw

3.1.8. Kształtowanie się cen detalicznych paliw w 2004 roku i w 2005r.

3.1.9. Podatki w Polsce i w Europie

3.2. Analiza otoczenia stacji

3.2.1. Konkurenci

3.2.2. Zbyt – segmentacja klientów

3.2.3. Zaopatrzenie – dostawcy

3.3. Analiza pięciu sił wg modelu Portera

3.4. Analiza SWOT

  1. MARKETING

4.1. Strategia cen

4.2. Strategia promocji i reklamy

  1. REALIZACJA
  2. ZARZĄDZANIE STACJĄ
  3. HARMONOGRAM
  4. FINANSOWANIE
  5. PROGNOZY FINANSOWE

9.1. Założenia ekonomiczno-finansowe

9.1.1. Nakłady

9.1.2. Sprzedaż

9.1.3. Koszty

9.1.4. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

9.1.5. Poziom opodatkowania

9.2. Prognozy sprawozdań finansowych

9.2.1. Rachunek zysków i strat

9.2.2. Rachunek przepływów

9.2.3. Bilans

9.3. Ocena opłacalności przedsięwzięcia

9.3.1. Prosty okres zwrotu (PP)

9.3.2. Zdyskontowany okres zwrotu (DPP – Discount Payback Period)

9.3.3. Wartość zaktualizowana netto (NPV)

9.3.4. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

9.4. Analiza wrażliwości – punkty krytyczne

  1. PODSUMOWANIE

1.STRESZCZENIE

Przykładowy biznes plan: założenia

Przedmiotem biznes planu jest ocena przedsięwzięcia polegającego na zakupie i prowadzeniu stacji paliw płynnych wraz z częścią motelowo-restauracyjną (dalej STACJA), zlokalizowanej na odcinku X – Y na trasie Warszawa-Poznań. Stacja funkcjonuje już ponad 11 lat tj. od lipca 1994 roku. Jej dotychczasowy właściciel sprzedał STACJĘ 31 grudnia 2005 roku. Przedsięwzięcie będzie realizowane dalej przez potencjalnego nabywcę STACJI spółkę Benzyna Sp. z o.o.

Przyjęta do biznes planu cena zakupu STACJI wynosi 6 500 tys. zł, w skład której wchodzą:

  • Dwie działki o łącznej powierzchni : 16 000 m2: 1 500 tys. zł – budynki i budowle (pawilon handlowy): 3 500 tys. zł – urządzenia techniczne (dystrybutory paliwa, zbiorniki paliwa płynnego, dystrybutor LPG: 1 500 tys. zł
  • Benzyna Sp z o.o. planuje zastosować następujący montaż finansowy w celu zakupu STACJI:
  • 1 700 tys. zł – środki własne (30,0 %) – 4 800 tys. zł – kredyt inwestycyjny (70,0 %).

Do tego dojdą także koszty transakcji (2% od ceny sprzedaży) tj. 130 tys. zł oraz koszty obsługi prawnej szacowane na ok. 20 tys. zł. Koszty te pokryje nowy właściciel Stacji.

Dodatkowo założono w biznes planie wartość majątku obrotowego (wg stanu magazynu na dzień przejęcia Stacji) na poziomie 300 tys. zł. W skład majątku obrotowego, który będzie sfinansowany z dodatkowych środków właściciela mogą wejść olej napędowy, etylina, akcesoria, autogaz.

STACJA posiada następujące atuty:

  1. Bardzo dobra lokalizacja

– przy jednej z najważniejszych dróg w Polsce (na trasie nr 2 Warszawa – Poznań) na odcinku X – Y, uczęszczanej przez kierowców polskich i zagranicznych, szczególnie przez kierowców TIR-ów; – widoczne dla kierowcy miejsce z trasy.

  1. Bardzo dobra infrastruktura
    – największa działka przy stacji paliw (o powierzchni 16 000 m2) na odcinku X – Y, dysponująca bardzo dużym parkingiem (szczególnie atrakcyjnym dla TIR-ów), budynkiem motelowo-restauracyjnym; – bezkolizyjny wjazd – wyjazd.
  2. Różne źródła generowania przychodów
    – przychody ze sprzedaży paliw (benzyn i oleju napędowego), autogazu (LPG – liquid petroleum gas).

Nieco ponad 50% przychodów ze sprzedaży paliw stanowi sprzedaż oleju napędowego głównie dla TIR-ów. Jest to czynnik stabilizujący przychody STACJI, gdyż przewozy transportowe rozkładają się równomiernie w ciągu roku. Stacja posiada wielu stałych klientów – kierowców TIR-ów z Europy Wschodniej i z Niemiec. Sprzedaż paliw równomiernie rozkłada się w ciągu roku. „Szczyt” sprzedaży benzyny 98′ i 95 oktanów (bezołowiowej) przypada głównie na okres letni. Z kolei równomierny popyt na benzynę 95′ z ołowiem występuje przez cały rok. W końcu roku identyfikowany jest największy wolumen sprzedaży oleju napędowego. Natomiast wiosną i jesienią wyjątkowo częstymi klientami STACJI są rolnicy;

  • przychody z tytułu świadczonych usług gastronomicznych. Aktualnie działa tylko bar (8 stolików), jednakże w przygotowanym do użytku nowym pomieszczeniu (185 m2) zostanie otwarta przez nowego nabywcę od 1 stycznia 2006r. restauracja (co da łącznie 33 stoliki); – przychody ze sprzedaży akcesoriów samochodowych;
  • przychody z wynajmu pokoi w motelu (6 pokoi 2 osobowych, 8 pokoi 3 osobowych, co da razem 36 łóżek). Aktualnie pokoje wymagają jedynie doposażenia w postaci mebli, pościeli itd., co uczyni nowy nabywca po przejęciu STACJI od dotychczasowych właścicieli. Biznes plan zakłada uruchomienie motelu od 1 stycznia 2006r.
  1. Znana marka firmowana przez Petrochemię Płock

Obecni właściciele STACJI współpracują od 1996r. z Petrochemią Płock (PKN Orlen SA) już od grudnia 1999r. na zasadzie patronatu.

Analiza ekonomiczno-finansowa przedsięwzięcia pokazała jego dodatnią rentowność w prognozowanym okresie. Sprzedaż paliw, nie tylko na rynku polskim, jest narażona na duże wahania cen w wyniku wzrostu cen baryłki ropy naftowej, co szczególnie miało miejsce w sierpniu / wrześniu 2005r., jednakże prognozy finansowe w biznes planie (przy konserwatywnych założeniach) potwierdziły opłacalność inwestycji.

Poniższa tabela prezentuje zbiorcze zestawienie podstawowych kategorii finansowych tj. zysk operacyjny, zysk netto, przepływy pieniężne w tys. zł

Wskaźniki rentowności zaprezentowane w tabeli poniżej, wykazują dodatnią rentowność przedsięwzięcia.

Wartość zaktualizowana netto ( NPV ) przy stopie dyskontowej 8,5% wyniesie 657,52 tys. złotych, a wewnętrzna stopa zwrotu IRR 10,99%. Dodatnia NPV i IRR większa od stopy dyskontowej oznaczają, że przedsięwzięcie będzie opłacalne dla inwestorów.

Prosty okres zwrotu (PP) z inwestycji wyniesie 6 lat i 5 miesięcy, natomiast zdyskontowany okres zwrotu (DPP – z uwzględnieniem wartości pieniądza w czasie) wyniesie 7 lat i 10 miesięcy.

Analizę wrażliwości przedsięwzięcia przeprowadzono w pięciu wariantach przy założeniu, ze spółka generuje przychody także z pozostałych rodzajów działalności :

– Wariant 1 – spadek marży na sprzedaży ON o 4 grosze; – Wariant 2 – spadek marży na sprzedaży benzyn o 10 groszy; – Wariant 3 – spadek wolumenu sprzedaży benzyn o 100% – Stacja nie sprzedaje benzyn; – Wariant 4 – spadek wolumenu sprzedaży ON o 16%; – Wariant 5 – jednoczesny spadek wolumenu sprzedaży ON i benzyn o 4% rocznie i spadek marży na 1 litrze benzyny i ON o 2 grosze;

Założeniem analizy wrażliwości było „pogarszanie” zmiennych do tego stopnia, gdy NPV będzie dodatnie, ale bliskie zera, natomiast IRR będzie większe od stopy dyskontowej (8,5%).

Przedsięwzięcie:

– jest bardziej wrażliwe na spadek marży na sprzedaży 1 litra ON niż benzyny; – jest bardziej wrażliwe na spadek wolumenu sprzedaży ON niż benzyny. Okazało się, że Stacja może w ogóle nie sprzedawać benzyn, pod warunkiem że utrzyma klientów kupujących ON; – „broni się” przy jednoczesnym pogorszeniu założeń tzn. spadek marży na sprzedaży ON i benzyn rocznie o 2 grosze na 1 litrze oraz spadek wolumenu sprzedaży ON i benzyn o 4% rocznie.

Jednocześnie żaden z wariantów wrażliwości nie stanowi zagrożenia dla obsługi kredytu inwestycyjnego.

Współpraca z firmą konsultingową

Przedsiębiorca może zlecić konsultantowi lub firmie konsultingowej przygotowanie biznes planu, następnie wniosku kredytowego.

Ważne jest, aby przedsiębiorca:

– wspólnie z konsultantem ustalił założenia do prognoz finansowych biznes planu,

– uczestniczył w kluczowych rozmowach z bankami, dotyczących możliwości pozyskania kredytu inwestycyjnego,

– całkowicie identyfikował się z treścią biznes planu i był w stanie go „obronić” przed kapitałodawcami.

  1. POMYSŁ

Nabywcą Stacji będzie spółka Benzyna Sp z o.o. założona przez dwóch udziałowców w czerwcu 2005r.

Podstawowym przedmiotem inwestycji będzie zakup i prowadzenie stacji paliw płynnych. Głównym rodzajem działalności Stacji będzie sprzedaż detaliczna paliw płynnych (benzyny Pb 95, Pb 98; olej napędowy) i gazu LPG, wykorzystując do tego celu pawilon handlowy, zadaszone dystrybutory paliwa płynnego ze zbiornikami na paliwo płynne i zadaszony dystrybutor paliwa LPG ze zbiornikami na gazowe paliwo.

Pawilon handlowy to jednokondygnacyjny budynek o powierzchni użytkowej 100 m2 i kubaturze ok. 300 m3.

Dystrybutory paliwa płynnego obejmują 8 sztuk zbiorników o pojemnościach:

– 2 zbiorniki: po 50 tys. litrów; – 5 zbiorników po 25 tys. litrów; – 1 zbiornik : 5 tys. litrów.

Łączna pojemność zbiorników na paliwa płynne wynosi 230 tys. litrów. Termin legalizacji zbiorników ważny jest do 2015r.

Dystrybutor paliwa LPG obejmuje 2 zbiorniki na gaz o pojemności 5000 m3 każdy.

Firma świadczyć będzie także dodatkowe rodzaje działalności tj. wynajem pokoi i usługi gastronomiczne, wykorzystując do tego dwukondygnacyjny budynek motelowo-gastronomiczny z poddaszem użytkowym o powierzchni użytkowej 650m2.

W skład budynku wchodzą:

– hol z toaletami na parterze; – bar konsumpcyjny z 8 stolikami na parterze;

– puste pomieszczenie, którego pierwotnym przeznaczeniem miał być pawilon wystawienniczy – będzie zaadaptowane na restaurację; – pokoje do wynajęcia na piętrze wraz z pomieszczeniami na magazyn i pralnie oraz miejscem przeznaczonym na oglądanie TV; – poddasze użytkowe, na którym także są pokoje do wynajęcia; – Łącznie w budynku mieści się 14 pokoi, z czego: – 6 pokoi dwuosobowych – 8 pokoi trzyosobowych

Każdy pokój posiada własną łazienkę (umywalka, natrysk, toaleta).

Nieruchomość znajduje się przy jednej z najważniejszych dróg w Polsce (na trasie nr 2 Warszawa – Poznań), pomiędzy X a Y. Lokalizacja STACJI (mniej więcej pośrodku pomiędzy granicą wschodniej i zachodniej Polski na trasie Paryż – Moskwa) jest bardzo dobrze wykorzystana poprzez rozbudowaną infrastrukturę. Działka STACJI ma 16 000 m2 powierzchni, w tym ok. połowę stanowi utwardzony parking mieszczący ponad 40 TIR-ów. Jest to jedyna stacja dysponująca tak dużym zapleczem na odcinku X – Y.

Możliwość parkowania TIR-ów już obecnie przekłada się na obroty STACJI, gdyż nieco ponad 50% stanowi obrót olejem napędowym. Znaczenie parkingu dla TIR-ów będzie rosło w miarę wdrażania norm Unii Europejskiej dotyczących regulacji ruchu ciężarówek. Szczególnie poszukiwane będą właśnie stacje dysponujące dużymi parkingami i motelami. Inne sąsiadujące stacje, chcąc konkurować w tym zakresie, muszą pokonać barierę kapitałową (powiększenie działki, utwardzanie parkingu, budowa i wyposażenie motelu).

ŹRÓDŁA INFORMACJI

W opracowaniu wykorzystano informacje z następujących źródeł:

– operat szacunkowy wartości nieruchomości;

– koncepcja przedsięwzięcia przedstawiona przez Inwestora;

– wizja lokalna obiektu i rozmowa z dotychczasowym właścicielem STACJI;

– zasoby internetowe Polskiej Izby Paliw Płynnych, Polskiej Organizacji Handlu i Przemysłu Naftowego, polskich i zagranicznych firm przemysłu naftowego.

  1. RYNEK

W tej części biznes planu przedstawiona została analiza ogólna sytuacji na rynku paliw w Polsce, uwzględniająca konsumpcję paliw, prognozę rozwoju. Następnie zaprezentowano szczegółową diagnozę rynku lokalnego, na którym działa STACJA.

3.1. Sytuacja na rynku paliw w Polsce

Tę część biznes planu przygotowano na podstawie raportu Polskiej Izby Paliw Płynnych pt. Polski rynek paliwowy.

3.1.1. Najważniejsze zmiany na rynku

W roku 2004, zdaniem autorów raportu, został zahamowany malejący popyt na benzyny, a w ciągu ostatnich dwóch lat znacząco wzrosła sprzedaż oleju napędowego (ON) i autogazu (LPG). Ta tendencja utrzymywała się również w 2005 roku, co przy obecnych możliwościach produkcyjnych polskich i europejskich rafinerii może powodować braki oleju napędowego na rynku. Przyczynami wzrostu popytu na ON są:

– wynik koniunktury gospodarczej oraz – ograniczenia szarej strefy w zakresie wykorzystywania oleju opałowego do celów trakcyjnych, jak również – ograniczenia ilości wwożonego paliwa w zbiornikach cię

żarówek wjeżdżających do Polski ze Wschodu.

Szacuje się, że 50% oleju napędowego i prawie 97% benzyn sprzedawanych jest przez stacje paliw (dane za 2003 rok).

Wysokie ceny paliw w 2004 r. nie sprzyjały znacznemu wzrostowi konsumpcji paliw, a w szczególności benzyn. Przy obecnych dochodach społeczeństwa paliwa są za drogie. Dlatego tańszy gaz płynny znajduje wielu nabywców.

Bardzo znaczący, ciągle rosnący, jest udział LPG w sprzedaży paliw, który wynosi już ponad 11%. Przy obecnych cenach paliw i stawkach podatku akcyzowego, należy dalej się spodziewać wzrostu konsumpcji LPG dla celów silnikowych.

Niska zamożność społeczeństwa znajduje odbicie w średniej ilości tankowanego paliwa, która wynosi około 20 litrów. Jest to znacząco mniej niż w Europie. Bardzo często tankuje się za określoną z góry niską kwotę: 10 – 50 zł. Obecny poziom konsumpcji paliw w kraju liczony na mieszkańca (390 litrów/osobę – rocznie) jest poniżej średniej europejskiej. Oznacza to szanse na wzrost obrotów firm paliwowych i dochodów budżetowych pod warunkiem wzrostu zamożności społeczeństwa.

Liczba stacji paliw ulega ciągłym zmianom. Część stacji jest zamykana z powodu nieopłacalności ich modernizacji, otwierane są nowe. Jednak przyrost nowo otwartych stacji jest mniejszy niż kilka lat temu. Dane niezależnych operatorów stacji paliw są szacunkowe, gdyż nie funkcjonuje rzetelny system monitoringu.

3.1.2. Prawo

Ostatnie lata pokazały słabość procesu legislacyjnego i niską jakość tworzonego prawa (ustawa o biopaliwach: trzy projekty w Sejmie, trzy artykuły uchylone przez Trybunał Konstytucyjny, ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw: nowelizowana zanim weszła w życie). Mimo długiego okresu dostosowawczego do przystąpienia do UE cz

ęść ustaw nie została dostosowana do zmienionego stanu prawnego z dniem 1 maja 2004: ustawa o opłacie paliwowej, o opłacie produktowej, o zapasach obowiązkowych paliw.

3.1.3. Szara strefa

Podstawową przyczyną funkcjonowania szarej strefy jest zróżnicowanie stawek podatku akcyzowego (w tym utrzymywanie ulg podatkowych) i brak egzekwowania prawa, co powoduje, że firmy bezkarnie prowadzą nielegalną działalność. Szara strefa to m.in.:

– wprowadzanie do obrotu oleju opałowego jako oleju napędowego; – sprzedaż autogazu bez odprowadzania podatków i opłaty paliwowej; – wprowadzanie do obrotu paliwa o zaniżonej jakości (komponowanie paliw).

W roku 2002 szara strefa obejmowała 10% rynku paliw.

3.1.4. Polski rynek paliw – liczby

Całkowita konsumpcja paliw w roku 2004 wzrosła w Polsce o 7% w porównaniu do roku 2003 i wyniosła 13,4 mln ton (2003 – 12,5 mln ton). Ogólna sprzedaż wzrosła o

ponad 900 tys. ton. W ostatnim roku znacznie zwiększyła się konsumpcja oleju napędowego. Poziom sprzedaży w roku 2004 był prawie o 13% większy niż w roku poprzednim. Podaje się dwie główne przyczyny tego zjawiska:

  1. po pierwsze rosnące zużycie oleju napędowego związane jest bezpośrednio z notowanym wzrostem gospodarczym, 2. po drugie z coraz bardziej skuteczna polityka Państwa związana z ograniczaniem i eliminowaniem stosowania lekkiego oleju opałowego do celów trakcyjnych. Mimo tego zużycie lekkiego oleju opałowego w tym samym okresie zanotowało 6% wzrost.

Popyt na benzynę w analogicznym czasie wzrósł tylko o ok. 1%. Za główną przyczynę podaje się wzrost sprzedaży autogazu, który używany jest jako substytut benzyn. Atrakcyjna cena w porównaniu do benzyn powoduje, że z każdym rokiem coraz większa liczba kierowców decyduje się na zakładanie instalacji gazowych w swoich samochodach.

W 2004 roku sprzedaż autogazu zwiększyła się o 19%, w ten sposób zostało utrzymane tempo rozwoju tego segmentu. Nie słabnie również liczba montowanych instalacji gazowych w samochodach, wg Polskiej Organizacji Gazu Płynnego w ostatnim roku założonych zostało ok. 350 tys. takich instalacji, co musi przełożyć się na dalszy wzrost zapotrzebowania na autogaz.

3.1.5. Podział rynku

Udział poszczególnych grup operatorów stacji paliw w rynku sprzedaży detalicznej prezentuje poniższy rysunek.

Źródło: POPiHN, szacunki PKN Orlen S.A.

Prawie 1/3 stacji paliw w Polsce należy do sieci zagranicznych koncernów naftowych, ok. 29% to stacje PKN Orlen S.A., dalsze 29% stacji prowadzonych jest przez niezależnych operatorów, 6% stacji należy do grupy LOTOS S.A. i pozostałe 3% to stacje przy hipermarketach.

3.1.6. Produkcja i import paliw

W 2004 roku zanotowano wzrost produkcji paliw w Polsce, jednocześnie nastąpiły zmiany w poziomie produkcji w poszczególnych rafineriach.

Rafineria w Gdańsku zanotowała największy wzrost 10,5%. Produkcja paliw zwiększyła się również w Jaśle 2%. W płockiej rafinerii produkcja paliw wzrosła o 4,4%. W Czechowicach produkcja paliw wzrosła o 29,2%, w Jaśle o 2%, a w Jedliczach aż o 55%. Natomiast w pozostałych rafineriach zlokalizowanych na południu kraju odnotowano spadek produkcji paliw w porównaniu do 2003 roku tj. w Gorlicach -14,5% i w Trzebini aż o -17,8%. Podsumowując produkcję benzyn silnikowych, oleju napędowego i lekkiego oleju napędowego w 2004 roku do roku 2003, można stwierdzić, że wzrosła ona 6%.

Import paliw wzrósł w minionym roku o 28% do poziomu 2 986 tys. ton. Stało się to dzięki zwiększeniu importu oleju napędowego o prawie 32% do poziomu (2 050 mln ton). Udział paliw importowanych na rynku wyniósł ok. 22%, przy czym importowana benzyna stanowi ok. 16% wszystkich sprzedawanych benzyn w Polsce, olej napędowy 31%. W ostatnim okresie nastąpiła zmiana kierunków importu paliw. Najwięcej benzyn sprowadza się ze Słowacji i Niemiec. Natomiast w oleju napędowym dominuje import z Rosji, Białorusi i Słowacji.

LPG importowane jest również głównie z Rosji, Kazachstanu i Ukrainy. Łącznie import LPG w 2004 wyniósł ok. 1800 tys. ton.

3.1.7. Liczba stacji paliw

W Polsce istnieje obecnie ponad 6,5 tys. stacji paliw (wg szacunków Polskiej Izby Paliw Płynnych – 7100). Ponad połowa z nich to stacje należące do operatorów niezrzeszonych w dużych sieciach. Koncerny zagraniczne wybudowały już prawie 900 nowoczesnych stacji paliw i cały czas kontynuują budową nowych obiektów. Zarówno PKN Orlen, jak i Grupa Lotos restrukturyzują swoje sieci, pozbywając się najmniej rentownych stacji.

W sieci stacji paliw PKN Orlen znajduje się 1 318 własnych stacji paliw, ponadto klienci obsługiwani są poprzez 564 stacji patronackich oraz 20 stacji franchisingowych. Ok. 500 stacji zostało poddanych całkowitemu „rebrandingowi”[1], są to najlepsze obiekty koncernu odpowiadające standardowi stacji koncernów zachodnich.

Sieć stacji Grupy Lotos to głównie stacje patronackie, których jest ok. 324. Stacje własne grupy to zaledwie 43 obiekty. W ostatnim czasie nastąpił jednak duży wzrost budowy stacji własnych. Do spółki zależnej Lotos Paliwa włączane są stacje rafinerii południowych: Czechowice, Jasło i Gorlice, które prowadziły sprzeda! pod własnymi znakami firmowymi. Firma od końca 2003 roku wdraża System Partnerstwa Handlowego – „Rodzina Lotos”, który ma na celu zwiększenie liczby stacji Grupy Lotos. Prawie wszystkie sieci stacji paliw należących do koncernów zagranicznych powiększyły się o nowe placówki (wyjątkiem było ESSO). W 2004 roku najwięcej przybyło stacji Neste – 14. Widoczny jest również wzrost stacji Slovnaftu (do końca 2002 roku – 4, obecnie – 23), który po kilku latach koncentracji na hurtowej sprzedaży paliw, rozpoczął ekspansje również w detalu.

Coraz bardziej zauważalnym trendem jest powiększanie sieci przez podpisywanie umów patronackich z prywatnymi operatorami. Najwięcej tego typu stacji jest obecnie w sieci BP – 58. Udział liczby stacji paliw należących do niezależnych operatorów powoli się zmniejsza.

Zamykane najczęściej są najmniej rentowne obiekty, a właściciele najlepszych stacji w tym segmencie dołączają do sieci koncernów. Próby organizowania własnej sieci, np. Delfin (Stowarzyszenie Niezależnych Operatorów Stacji Paliw) nie odwrócą tej tendencji.

W najbliższych latach największym zagrożeniem dla wszystkich uczestników rynku mogą być stacje budowane przy super i hipermarketach. Stosując zasadę niskich cen i prawie zerowej marży stacje te przyciągają coraz większą liczbę klientów, którzy przy okazji robienia zakupów tankują swoje samochody. W 2004 roku w Polsce były 32 takie stacje. Należy jednak liczyć się ze skokowym wzrostem ilości takich obiektów. We Francji i w Wielkiej Brytanii tego typu stacje maja odpowiednio 60% i 30% udziały w rynku.

3.1.8. Kształtowanie się cen detalicznych paliw w 2004 roku i w 2005r.

Rok 2004 charakteryzował się dużymi wahaniami cen paliw zarówno w obrocie hurtowym, jak i w detalicznym. Zdrożały zarówno benzyny i olej napędowy. Na rynkach międzynarodowych ceny paliw rosły szybciej niż notowania ropy naftowej, a to z kolei przedkładało się na wysokość korzystnych marż uzyskiwanych przez europejskie rafinerie. Stale rosnące ceny oleju napędowego (18 maja 2004 r. – 3,20 zł. za litr w detalu) osiągnęły w październiku i listopadzie najwyższy poziom tj. ok. 3,51 zł za litr, pod koniec roku nastąpił powolny spadek cen (do poziomu 3,3 zł za litr). Podobne wahania cenowe występowały na rynku benzyn. Najwyższa średnia cena za Eu- 98 przypadła na dzień 10 maja – średnio ok. 4,1 zł za litr.

W okresie zimowym obserwowano zmniejszanie się różnic cen benzyny i oleju napędowego. Podobna sytuacja miała miejsce w 2003 roku. W Polsce wzrost cen paliw nie był aż tak bardzo odczuwalny jak w krajach zachodnioeuropejskich. Tłumaczy się ten fakt przede wszystkim umocnieniem złotówki względem dolara. Znaczące zmiany w cenach paliw w ostatnim roku związane były przede wszystkim z sytuacja polityczną. Poza działaniami w Iraku, na ceny paliw miała również wpływ redukcja w połowie roku limitu wydobycia ropy, sytuacja w Rosji z Jukosem („nacjonalizacja firmy”) oraz tendencja spadkowa zapasów paliw w USA.

3.1.9. Podatki w Polsce i w Europie

Prawo Wspólnot Europejskich określa minimalne stawki podatku akcyzowego od olejów mineralnych. Paliwa zawierające ołów powinny być obłożone akcyza nie mniejsza ni! 337 euro za 1000 litrów, dla etyliny bezołowiowej stawka ta powinna wynieść nie mniej ni! 287 euro za 1000 litrów, a minimalna akcyza dla oleju napędowego 245 euro za 1000 litrów. Natomiast dla LPG minimalna akcyza wynosi 125 euro/1000kg. W poszczególnych krajach stawki jednak różnią się dość znacznie od siebie. W Polsce podatek na paliwa akcyzowy uległ zmianie w dniu 18 maja 2004 roku na benzynę bezołowiowa z 1 tys. 514 zł do 1 tys. 464 zł na 1 tys. litrów, tj. o 5 groszy na 1 litr. Na olej napędowy obecnie stawka akcyzy wynosi 1 tys. 014 zł na 1 tys. litrów, na olej opałowy 197 zł na 1 tys. litrów, a na LPG 315 zł 1 tys. litrów. Obecnie podatki (VAT, akcyza, opłata paliwowa) stanowią 58% ceny benzyny, 52% ceny oleju napędowego, 28% cen oleju opałowego i ok. 50% LPG.

3.2. Analiza otoczenia stacji

3.2.1. Konkurenci

Na ruchliwej trasie między X a Y zlokalizowanych jest 5 stacji benzynowych (2 stacje patronackie Petrochemii Płock, 2 stacje CPN i 1-a prywatna). Najczęściej stacje są zbudowane tam co kilka kilometrów, jednakże rozpiętość rośnie w kierunku X. Między STACJĄ a Y znajduje się tylko jedna inna stacja w odległości ok. 3 km, firmująca markę także Petrochemii Płock. W Y największym konkurentem jest duża stacja prywatna, umiejscowiona w centrum miasta. Pięć lat temu powstała ostatnia z istniejących stacji na tym odcinku, co oznacza nasycenie lokalnego rynku.

3.2.2. Zbyt – segmentacja klientów

Segmentacja klientów Stacji obejmuje:

– kierowców indywidualnych kupujących paliwo (benzynę, olej napędowy); – przedsiębiorstwa transportowe ; – kierowców używających LPG jako paliwa; – rolników; – kierowców nabywających usługi pozapaliwowe (bar) + restauracja (od stycznia 2006r.); – kierowców nabywających usługi pozapaliwowe (motel) : od stycznia 2006r; – kierowców kupujących towary pozapaliwowe (akcesoria samochodowe, artykuły spożywcze, napoje);

Podstawowymi klientami STACJI są kierowcy TIR-ów.

Nieco ponad 50% przychodów ze sprzedaży paliw stanowi sprzedaż oleju napędowego właśnie głównie dla TIR-ów. Jest to czynnik stabilizujący przychody STACJI. Stacja posiada wielu stałych klientów – kierowców TIR-ów z Europy Wschodniej i z Niemiec.

Sprzedaż paliw równomiernie rozkłada się w ciągu roku. „Szczyt” sprzedaży benzyny 98,95 bezołowiowej przypada głównie na okres letni. Z kolei równomierny popyt na benzynę 95 z ołowiem występuje przez cały rok. W końcu roku identyfikowany jest największy wolumen sprzedaży oleju napędowego. Natomiast wiosną i jesienią wyjątkowo częstymi klientami STACJI są rolnicy;

Podstawowymi klientami motelu również będą kierowcy TIR-ów, które często zatrzymują się na dużym parkingu przy STACJI. Latem wielu kierowców TIR-ów nocuje tam w swoich samochodach. Wyjątkowo dużo TIR-ów można spotkać tam w soboty i niedziele. Wynajem pokoi w motelu będzie charakteryzowała sezonowość. Wyższe obłożenie motel będzie w okresie jesień – zima – wiosna. Do celów biznes planu przyjęto poziom obłożenia w wysokości 45% w 2006r., 50% w 2007r. oraz 55% w pozostałym prognozowanym okresie.

3.2.3. Zaopatrzenie – dostawcy

Dotychczas głównym dostawcą paliwa i gazu dla STACJI jest PKN Orlen S.A. (dawniej Petrochemia Płock). Taki był warunek umowy patronackiej zawartej z PKN Orlen, na mocy której termin płatności wynosi 14 dni. W wyniku współpracy z PKN Orlen właściciel STACJI będzie mógł skorzystać także z ulg na akcesoria samochodowe produkowane przez Orlen i ze szkoleń dla właścicieli i załogi stacji.

Aktualne dostawy paliw realizowane są za pomocą własnego samochodu ciężarowego z cysterną. Nowy właściciel, bez względu na to czy pozostanie w umowie patronackiej czy też nie, może korzystać z odpłatnego transportu sprzedawcy paliw.

3.3. Analiza pięciu sił wg modelu Portera

W tym punkcie przedstawiona zostanie analiza sił konkurencji działających na sektor dystrybucji paliw, w tym na jego lokalną część w rejonie Y. Zdaniem Michael’a Portera, światowego eksperta w dziedzinie konkurencyjności, klienci, dostawcy, potencjalni nowo wchodzący na rynek i substytucyjne wyroby mogą odgrywać mniejszą lub większą rolę w zależności od konkretnego sektora.

Groźba nowych wejść do sektora

Najważniejsza bariera wejścia na rynek sprzedaży detalicznej paliw płynnych to potrzeby kapitałowe. Nakłady inwestycyjne na zbudowanie, wyposażenie i uruchomienie 1 stacji benzynowej szacuje się na ok. 1,5 – 2,0 mln USD.

Na odcinku X – Y (35 km), na którym znajduje się STACJA, znajduje się już 5 stacji. Ostatnia stacja została oddana do użytku 5 lat temu, co oznacza, że mamy do czynienia z nasyceniem rynku na tym odcinku.

Groźba substytucyjnych usług

Praktycznie, na skalę masową, nie można wyszczególnić w najbliższej dekadzie w Polsce żadnego substytutu dla paliwa i autogazu.

Jednakże ciekawym rozwiązaniem jest rozwinięcie technologii gazowej w postaci sprężonego gazu ziemnego (CNG – compressed natura gas). To najtańsze i najbardziej ekologiczne paliwo, które może być stosowane w samochodach. W porównaniu z benzyną podczas spalania w silniku samochodowym gaz ziemny wydziela o 85% mniej węglowodorów i tlenku azotu i o 20% mniej dwutlenku węgla. Auto na gaz ziemny zużywa o 10-20% więcej paliwa niż pojazd napędzany benzyną. Średniej klasy auto spala 10-15 m3 gazu na 100km, ale 1 m3 gazu ziemnego na stacji kosztuje 1,27 zł (z VAT-em, akcyza = 0%). Jazda na CNG jest wiec prawie 3 razy tańsza od jazdy na tradycyjnym paliwie. Popularność CNG na świecie rośnie. Wg Infogaz.pl w Argentynie na 15 mln samochodów 1,1 mln to auta zasilane CNG, w Europie 0,5 mln, na świecie 3,5 mln. W Polsce ta technologia jest szerzej nieznana, jak do tej pory tylko ok. 750 aut jeździ na CNG.[2]

W przyszłości mogą to być wodór i energia elektryczna, jednakże w dłuższym horyzoncie czasu, wykraczającym poza ograniczenia biznes planu (tj. 2015r.).

Można wspomnieć jednakże o alternatywach dla transportu samochodowego, mianowicie o transporcie kolejowym, który wymaga w Polsce wielu inwestycji nie tylko w tabor, ale głównie w poprawę jakości torów kolejowych.

Siła przetargowa dostawców

Na rynku dostawców paliwa w Polsce prym wiedzie PKN Orlen, dalej jest Rafineria Gdańska i w końcu zagraniczne koncerny paliwowe jak Shell, British Petroleum, Statoil itd.

Nie ma dzisiaj problemu w Polsce z zakupem paliwa, w przeciwieństwie do okresu połowy lat 1990-ych, w którym to dostawcy dyktowali warunki, zmniejszając tym samym marże detalistów.

Koncern paliwowy może przyciągnąć prywatnego właściciela stacji do wejścia w sieć patronacką (partnerską), oferując mu:

– wsparcie marketingowe w postaci promocji i reklamy; – pakiet szkoleń dla kierowników i załóg stacji; – pomoc w projektowaniu stacji, w uzyskaniu dostępu do najnowszych technologii i materiałów; – udział finansowy w kosztach związanych z modernizacją stacji; – część elementów wyposażenia stacji itd.

Siła przetargowa klientów

Obecnie klienci oczekują od stacji dużo więcej niż jedynie możliwość dokonania zakupu paliwa. Aby zachęcić kierowcę do zatankowania na określonej stacji trzeba mu zaoferować m.in.

– bezkolizyjny wjazd – wyjazd; – odpowiedni standard obsługi; – monitoring; – stałą ochronę; – bardzo dobrze zaopatrzony sklep (np. ze świeżo wypiekanym pieczywem); – wygodne i czyste sanitariaty; – bar, kawiarenkę, restaurację; – stanowisko LPG; – automatyczną myjnię samochodową; – wulkanizację; – motel; – duży parking (TIR-y); – system łączności radiowej; – wypożyczalnię samochodowych przyczep towarowych; – usługi tj. pompowanie kół, odkurzanie wnętrza pojazdu itp.; – lottomaty i/lub bankomaty; – znaną markę lub znak firmowy – dostęp do faxu, internetu itd.

Te żądania klientów wymuszają poszerzenie oferty usługowej, a to z kolei natrafia na barierę kapitałową w niektórych stacjach.

3.4. Analiza SWOT

to analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń.

Mocne strony (ang. strenghts)

– Stacja leży na strategicznej trasie Warszawa – Poznań; – Zlokalizowana jest w widocznym miejscu dla kierowcy i łatwo można zjechać do niej z trasy; – Obiekt jest największą stacją paliw na odcinku X – Y, jako jedyna na tym odcinku dysponuje dużym parkingiem dla TIR-ów; – 50% przychodów ze sprzedaży paliw stanowi sprzedaż oleju napędowego głównie dla TIR-ów (czynnik stabilizujący przychody); – Stacja posiada wielu stałych klientów, właśnie kierowców TIR-ów z Europy Wschodniej i z Niemiec; – Stację wyróżnia dywersyfikacja jej przychodów. Oprócz paliw i autogazu prowadzona jest sprzedaż akcesoriów samochodowych, świadczone są usługi gastronomiczne oraz wynajem pokoi; – Obiekt jest stacją patronacką pod znaną na rynku marką Petrochemia Płock;

Słabe strony (ang. weaknesses)

– Obciążenia finansowe przedsięwzięcia we wczesnej fazie jego funkcjonowania; – Okres „docierania się” nowego właściciela ze starą załogą;

Szanse (ang. opportunities)

– od 5 lat na odcinku X – Y nie powstała nowa stacja, co oznacza że rynek ten jest już nasycony; – planowana zmiana przepisów drogowych w związku z wejściem Polski do UE (czasowe ograniczenia w ruchu ruchu TIR-ów, co spowoduje, że kierowca będzie musiał przeczekać, zatrzymać się na nocleg); – wysokie kapitałowe bariery wejścia nowych podmiotów na rynek (Nakłady otwarcia 1 stacji wynoszą ok.1,5 – 2,0 mln USD); – przy oczekiwanym wzroście zamożności społeczeństwa, wzroście turystyki, wzroście ruchu tranzytowego przez Polskę zapotrzebowanie na paliwa powinno w długim horyzoncie czasu rosnąć.

Zagrożenia (ang. threats)

– planowana autostrada na trasie Warszawa – Łódź, która może przyciągnąć część kierowców; – rozwój przestępstw paliwowych (przemyt, przemiana oleju opałowego na napędowy, sprzedaż paliwa o zaniżonej jakości); – czynniki makroekonomiczne zewnętrzne tj. wzrost kursu USD względem PLN, wzrost ceny ropy naftowej oraz gotowych produktów na światowych giełdach; – czynniki makroekonomiczne wewnętrzne tj. ewentualne dalsze podwyżki akcyzy i podatku VAT; – rozwój transportu kolejowego (przewóz TIR-ów na wagonach).

  1. MARKETING

Misją nowego nabywcy będzie dążenie do osiągnięcia kompleksowej obsługi Klienta we wszystkich rodzajach działalności tj. sprzedaż paliw, autogazu i towarów pozapaliwowych oraz świadczenie usług motelowych i gastronomicznych.

Do realizacji tej misji STACJA posiada przygotowaną infrastrukturę z jednym wyjątkiem, dlatego w dalszym etapie rozwoju STACJI należałoby rozważyć budowę automatycznej myjni samochodowej.

Kluczową grupą klientów, którzy mogą korzystać z kompleksowej oferty STACJI, pozostaną kierowcy TIR-ów, ale także wycieczki autobusowe i kierowcy samochodów osobowych z rodziną i/lub z osobami towarzyszącymi.

Przed nowym właścicielem STACJI stanie ważna decyzja dotycząca dalszego funkcjonowania obiektu. Istnieją następujące trzy alternatywy:

  1. kontynuacja dotychczasowej współpracy z PKN Orlen jako stacja patronacka pod marką Petrochemia Płock lub Orlen. 2. zerwanie umowy patronackiej z PKN Orlen i pozostanie niezależną prywatną stacją; 3. zerwanie umowy patronackiej z PKN Orlen i współpraca z innym koncernem paliwowym;

Współpraca na zasadzie patronatu lub partnerstwa z polskim lub zagranicznym koncernem paliwowym w dużej mierze przyczyni się do umocnienia pozycji konkurencyjnej STACJI na rynku lokalnym. Należałoby porównać ofertę PKN Orlen z możliwościami oferowanymi przez Rafinerię Gdańską czy też zachodnie koncerny tj. British Petroleum, Statoil.


4.1. Strategia cen

Generalnie na wysokość cen detalicznych paliw wpływają przede wszystkim:

– podatki nakładane na paliwa, czyli VAT i akcyza; – cena ropy naftowej oraz gotowych produktów na światowych giełdach;

– kurs USD;

– warunki na rynku krajowym kształtowane przez konkurencję.

Ceny paliw oferowanych obecnie na STACJI są na poziomie nieco niższym od średniej krajowej. Są również niższe od stacji sąsiadujących. Szczególnie dobrze widać to na przykładzie głównego produktu – oleju napędowego. Obecna bardzo labilna sytuacja rynku ropy naftowej powoduje duże wahania cenowe na rynku detalicznym, co utrudnia aktualną analizę porównawczą na rynku lokalnym. Stacja utrzymuje jednak przewagę cenową w stosunku do konkurencji. Ta polityka cenowa współgra z koncepcją prowadzenia stacji: duży obrót na obsłudze TIR-ów. Marża na 1 litrze oscyluje wokół 10 groszy na litrze. Poniższa tabela przedstawia marże na 1 litrze na poszczególnych rodzajach paliwa.

Autor biznes planu świadomie przyjął konserwatywne założenie, jeśli chodzi o marże sprzedaży na 1 litrze paliw.

4.2. Strategia promocji i reklamy

Właściciele STACJI będą mogli zastosować następujące narzędzia promocji:

– plansze drogowe reklamujące kompleksową ofertę STACJI: np. wysoka jakość paliwa + smaczne posiłki + bezpieczny i tani nocleg); – mailing do firm transportowych; – strona internetowa.

Ważnym elementem promocji będzie także autopromocja (duża liczba klientów) i promocja osobista.

  1. REALIZACJA

Zakłada się, że nowy nabywca STACJI nie spowoduje żadnych przestojów w jej dotychczasowym funkcjonowaniu. Dla celów biznes planu przyjęto, iż nowy właściciel rozpocznie działalność od 1 stycznia 2006r.

Dotychczasowe zatrudnienie na STACJI wynosi 14 osób, z czego:

– 8 osób pracuje bezpośrednio przy sprzedaży paliw, LPG, akcesoriów samochodowych – 6 osób pracuje w pozostałych usługach.

Nowy nabywca planuje zatrzymać tę kadrę pracowniczą, a od 1 stycznia 2007r. planuje zatrudnienie 3 osób i kolejnych 3 osób od 1 stycznia 2008r.


  1. ZARZĄDZANIE STACJĄ

Dwaj udziałowcy Benzyna Sp z o.o. będą odpowiedzialni za kierowanie firmą. Jeden z nich kierował przez ostatnie 5 lat zagraniczną stacją paliw płynnych w Poznaniu, natomiast drugi był właścicielem dużego pensjonatu w Krynicy Morskiej.


  1. HARMONOGRAM

  1. FINANSOWANIE

Przyjęta do biznes planu cena zakupu STACJI wynosi 6,5 mln zł. Nabywca planuje zastosować następujący montaż finansowy w celu zakupu STACJI:

– 1 700 tys. zł – środki własne; – 800 tys. zł – kredyt inwestycyjny.

Pozostałe warunki kredytu

Dla celów oszacowania kosztów finansowych od złotówkowego kredytu inwestycyjnego na zakup STACJI, przyjęto WIBOR 3M + 4% oraz jednorazową prowizję 1%. Ostatecznie, nabywca Stacji zadecyduje podczas rozmów z Bankiem o walucie i kosztach kredytu.

Przedsiębiorca może skorzystać z kredytu walutowego (np. CHF, Euro, USD), ale musi brać pod uwagę ryzyko kursowe, ponieważ raty kapitałowo-odsetkowe będą spłacane w walucie i przeliczane na PLN po kursie danego dnia.

W przypadku długoterminowych kredytów bezpieczniej będzie zaciągnięcie kredytu w PLN, chyba że kredytobiorca uzyska bardzo niską (lub zerową) prowizję od przewalutowania kredytu.

Nabywcy Stacji nie posiadają zbyt wiele alternatyw pozyskania kapitału w celu sfinansowania jej zakupu. Hipotetycznie mogą zawrzeć umowę z firmą leasingową, która zgodziłaby się najpierw nabyć Stację, a następnie oddać ją np. na 10 lat w leasing spółce Benzyna. Inną możliwością może być pozyskanie nowych udziałowców: indywidualnych lub instytucjonalnego.

Oczekiwania banków

Banki dokonują wnikliwej oceny kredytowej przedsiębiorcy, zanim zdecydują się na udzielenie kredytu inwestycyjnego.

Kluczowe pytania z pkt. widzenia banku są następujące:

  1. jaki będzie udział własny kredytobiorcy w finansowaniu przedsięwzięcia? Praktyka pokazuje, że nie może on być niższy niż 20%÷25%. 2. jakie zabezpieczenia kredytobiorca może zaproponować? W przypadku Stacji będzie to hipotekana nieruchomości, może być weksel in blanco, oczywiście polisa na życie. Niewykluczone, że bank zażąda także osobistych zabezpieczeń udziałowców nowej spółki Benzyna Sp z o.o. takich jak hipoteka na nieruchomościach, poręczenie cywilno-prawne, zastaw na papierach wartościowych itd. 3. jakie doświadczenie posiadają osoby, które będą realizować przedsięwzięcie?

9.PROGNOZY FINANSOWE

9.1. Założenia ekonomiczno-finansowe

9.1.1. Nakłady

Założono w biznes planie nakłady inwestycyjne na łącznym poziomie 7 180 tys. zł w całym okresie prognozy, z czego:

– w 2006r. : przewidziano zakup stacji paliw płynnych w wysokości 6 500 tys. zł (budynki, urządzenia techniczne, zbiorniki, instalacje, przyłącza) oraz zakup środków obrotowych (zapasów paliwa, autogazu, towarów pozapaliwowych) w kwocie 300 tys. zł – w 2007r. – dobudowanie parkingu dla TIR-ów: 350 tys. zł oraz wydatki na rury i zawory: 15 tys. zł; – w 2008r. – budowa ręcznej automyjni: 150 tys. zł oraz dalsze wydatki na rury i zawory w wys. 15 tys. zł; – w okresie 2009-2015: inwestycje odtworzeniowe po 50 tys. zł rocznie

9.1.2. Sprzedaż

Zakłada się, że nowy podmiot będzie generował przychody z następujących rodzajów działalności:

Przychody ze sprzedaży paliw silnikowych (benzyny, olej napędowy). Poniższa tabela przedstawia wolumen sprzedaży benzyny i ON. W obu przypadkach założono dynamikę wzrostu sprzedaży na poziomie 101%. Sprzedaż w 2006r. założono na podstawie informacji o działalności Stacji w 2004r. i w 2005r.

Przy czym wzrost sprzedaży benzyny i ON o 1% rocznie jest założeniem dość konserwatywnym, jednakże świadomie zaniżonym. W rzeczywistości ten wzrost może być większy, ale można traktować to jako tzw. margines bezpieczeństwa.

Ceny sprzedaży paliw w 2005r. wahały się znacznie, dochodząc do poziomu średnio 4,5 zł za 1 litr benzyny i 4,0 zł za 1 litr ON. W 2006r. przyjęto dla celów prognozy działalności Stacji:

– średnią cenę sprzedaży benzyny w tej wysokości tj. 4,5 zł z VAT za 1 litr (czyli 3,689 zł bez VAT). W okresie 2007-2011 założono wzrost co roku o 10 groszy do poziomu 4,189zł. W latach 2012-2015 przyjęto cenę sprzedaży benzyny na poziomie roku 2011. – średnią cenę sprzedaży 1 litra ON w wysokości 3,9 zł z VAT (czyli 3,197 zł bez VAT). Podobnie, jak w przypadku benzyny, założono wzrost ceny sprzedaży 1 litra ON o 10 groszy rocznie w latach 2007-2011 do poziomu 3,697 zł. W okresie 2012-2015 przyjęto stałą cenę z roku 2011.

Poniższa tabela przedstawia opisane wyżej prognozy cen.

Jednakże wolumen i cena sprzedaży benzyny i ON to nie wszystko. Najważniejsze są w tym przypadku marże sprzedaży na 1 litrze, czyli cena sprzedaży minus cena zakupu. Poniższa tabela prezentuje wysokość marż na sprzedaży. Jest to założenie także bardzo konserwatywne, ponieważ średnio na rynku stacji paliw marże te są nieco wyższe.

Przychody ze sprzedaży autogazu (LPG) – założono w 2006r. cenę sprzedaży 1 litra LPG w wysokości 2,5 zł (z VAT, już z uwzględnieniem planowanej podwyżki akcyzy). Prognozę marży na sprzedaży 1 litra LPG przedstawia poniższa tabela.

Założono 105% dynamikę wzrostu sprzedaży LPG w całym okresie prognozy, choć należy liczyć się z faktem podwyżki akcyzy na LPG do tego stopnia, że instalacja urządzeń na LPG w samochodach nie będzie korzystne dla kierowców. Prognozę wolumenu sprzedaży LPG prezentuje poniższa tabela.

– Przychody ze sprzedaży akcesoriów samochodowych (przyjęto dobową sprzedaż w wysokości 1,4 tys. zł w całym okresie prognozy). Marża na sprzedaży w tej działalności wynosić będzie 25% w 2006r. i 20% w dalszym okresie prognozy.

– Przychody z działalności gastronomicznej – założono rosnący poziom sprzedaży z tej działalności, gdyż po otwarciu motelu i restauracji stację będzie odwiedzać więcej kierowców. – W 2006r. założono przychody z gastronomii 100 zł na dobę z 1 stolika, w 2007r. 150 zł. Od stycznia 2006r. w części gastronomicznej będzie dostępne 33 stoliki. – Przychody z wynajmu pokoi – od stycznia 2006r. – Część motelowa Stacji będzie oferować wynajem 6 pokoi 2-osobowych i 8 pokoi 3-osobowych. Średnia cena wynajmu pokoju 2-osobowego na 1 dobę wynosić będzie 80 zł, natomiast 100 zł w przypadku pokoju 3-osobowego. – Przyjęto 45% obłożenie wynajmu pokoi w 2006r. oraz 55% w pozostałym okresie prognozy.

Szczegółowa prognoza przychodów została przygotowana w Tabeli 1 (arkusz Excela).

9.1.3. Koszty

Koszty zostały szczegółowo obliczone w Tabeli 2 (arkusz Excela). W pkt. 9.1.2. opisano marże na sprzedaży 1 litra benzyny, ON i LPG oraz na sprzedaży akcesoriów samochodowych. Jak wiemy różnica ceny sprzedaży i ceny zakupu to właśnie marża na sprzedaży, dlatego w tym miejscu nie ma potrzeby wyszczególniać odpowiednich koszty.

Pozostałe koszty, przyjęte w biznes planie to:

– Koszty zakupu żywności, napojów, artykułów spożywczych – w 2006r. policzono je jako 40% x Przychody z działalności gastronomicznej, w okresie 2007-2015 przyjęto wskaźnik 35%; – Koszty transportu – 40 tys. zł w skali roku w całym okresie prognozy; – Koszty wynagrodzeń z narzutami: 8 pracowników stacji w całym okresie prognozy: wynagrodzenie 2000 zł /1 miesiąc, powiększany o 1% rocznie (ponad inflację); pracownicy części gastronomiczno-motelowej: 6 osób w 2006r., 9 osób w 2007r. oraz 12 osób w okresie 2008-2012. Przyjęto wynagrodzenie 1,5 tys. zł / 1 miesiąc, powiększane o 3% rocznie ; wynagrodzenie 2 udziałowców: 6 tys. zł miesięcznie / 1 osoba w całym okresie prognozy.

– Zużycie energii elektrycznej : 1,5 tys. zł / 1 miesiąc (18 tys. zł rocznie);

– Zużycie gazu do kuchni i ogrzewania : 1 tys. zł miesięcznie (12 tys. rocznie); – Koszty remontów budynków i budowli : 10 tys. zł rocznie; – Koszty wywozu śmieci i szamba : 15 tys. zł rocznie – Podatek od nieruchomości, ubezpieczenie : 50 tys. zł rocznie; – Inne koszty, w tym koszty dostarczenia mediów, obsługa prawna, biuro rachunkowe: 30 tys. zł rocznie; – Koszty transakcji: 2% x 6,5 mln zł = 130 tys. zł (w 2006r.) – Wyposażenie motelu : 40 tys. zł w 2006r., 75 tys. zł w 2007r., po 25 tys. zł rocznie w okresie 2008-2015 – Wyposażenie sklepu : po 40 tys zł w 2006r. i w 2007r. oraz po 10 tys. zł rocznie w latach 2008-2015 – Wyposażenie biura: 20 tys. zł w 2006r., 25 tys. zł w 2007r., po 5 tys. zł rocznie w latach 2008-2015 – Wyposażenie restauracji: 25 tys. zł w 2006r., 75 tys. zł w 2007r., po 5 tys. zł rocznie w okresie 2008-2015 – Rezerwa kosztowa: 25 tys. zł rocznie w całym okresie prognozy.

Stawki amortyzacji przyjęto na następującym poziomie:

– Używane budynki (pawilon handlowy, budynek restauracyjno-motelowy): stawka amortyzacji 10%; – Używane urządzenia techniczne (dystrybutory): 20%; – Nowe budowle (parking, automyjnia): 2,5%; – Nowe urządzenia techniczne: 14,0%.

9.1.4. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

Na podstawie dotychczasowych doświadczeń Stacji przyjęto następujące cykle:

– 14 dni od 2006r. do końca okresu prognozy- cykl regulacji zobowiązań z tytułu dostaw i usług (takie są warunki umowy patronackiej z PKN Orlen). Wskaźnik ten liczono do kosztów zakupu paliwa i autogazu (por. Tabela 9). – 5 dni w całym okresie prognozy- cykl inkasa należności (por. Tabela 9). Generalnie płatność za paliwo, akcesoria samochodowe, wynajem pokoi, gastronomię będzie realizowana gotówką, jednakże nieznacznie wydłużono cykl inkasa, uwzględniając ewentualne pojedyncze warunki współpracy z dużymi firmami przewozowymi lub biurami turystycznymi. – Poziom zapasów przyjęto na poziomie 300 tys. zł w bilansie otwarcia. W całym okresie prognozy przyjęto cykl rotacji zapasów na poziomie 7 dni

9.1.5. Poziom opodatkowania

Działalność gospodarcza będzie prowadzona przez Benzyna Sp. z o.o., dlatego też przyjęto podatek dochodowy od osób prawnych na poziomie 19%. I taką stawkę przyjęto w całym okresie prognozy.

9.2. Prognozy sprawozdań finansowych

9.2.1. Rachunek zysków i strat

Symulacje finansowe pokazały, że prowadzenie STACJI będzie rentownym przedsięwzięciem. Firma będzie generować dodatnie rosnące wyniki finansowe w całym okresie prognozy (por. poniższy wykres).

Skumulowany zysk netto na koniec okresu prognozy wyniesie 6,596 mln zł.

9.2.2. Rachunek przepływów

Saldo przepływów pieniężnych netto na koniec każdego roku prognozy zamykają się dodatnimi wartościami (por. poniższy wykres).

Na koniec 2015 roku skumulowane saldo zamknie się kwotą 6,773 mln zł.

9.2.3. Bilans

Bilans otwarcia na dzień 01.01.2006 będzie następujący.

Na koniec 2015r. suma bilansowa wyniesie 9,49 mln zł (por. Tabela 3 – arkusz Excela).

9.3. Ocena opłacalności przedsięwzięcia

Ocenę przedsięwzięcia inwestycyjnego oparto na następujących metodach:

– prosty okres zwrotu, – zdyskontowany okres zwrotu – NPV ( net present value ) – wartość zaktualizowana netto oraz – IRR (internal rate of return) – wewnętrzna stopa zwrotu.

9.3.1. Prosty okres zwrotu (PP)

Metoda prostego okres zwrotu umożliwia kalkulację długości okresu, jaki jest potrzebny na to, aby nakłady inwestycyjne poniesione na realizację danego przedsięwzięcia inwestycyjnego zostały w pełni pokryte korzyściami netto tego przedsięwzięcia (w tym przypadku korzyści netto to suma zysku operacyjnego i amortyzacji).

Miernik PP odpowiada na pytanie: Po jakim okresie czasu (po ilu latach) zwróci się dane przedsięwzięcie inwestycyjne?

Prosty okres zwrotu przedsięwzięcia wynosi 6 lat i 5 miesięcy
Prosty okres zwrotu (PP – Payback Period)

PP = 6 lat + (6500-6029,5)/(7242- 6029,5)x 12 miesięcy = 6 lat i 5 m-cy

9.3.2. Zdyskontowany okres zwrotu (DPP – Discount Payback Period)

Logika DPP jest podobna do miernika PP, z tymże nadwyżki pieniężne w mierniku DPP są poddawane dyskontowaniu (uwzględniają zmianę wartości pieniądza w czasie).

Zdyskontowany okres zwrotu przedsięwzięcia (z uwzględnieniem wartości pieniądza w czasie) wyniesie 7 lat i 10 miesięcy (por. Tabela poniżej oraz Tabela 7 – arkusz Excela).

Zdyskontowany okres zwrotu

DPP = 7 lat + (6500-5867,3)/(6638,8-5867,3)x 12 miesięcy = 7 lat i 10 m-cy

9.3.3. Wartość zaktualizowana netto (NPV)

Wartość zaktualizowana netto (Net Present Value – NPV) projektu jest definiowana jako wartość uzyskana przez dyskontowanie, przy stałej stopie i oddzielnie dla każdego roku, różnic pomiędzy wpływami i wydatkami pieniężnymi powstającymi w całym okresie życia projektu.

Wpływami w przypadku inwestycji w zakup Stacji są: zyski netto oraz amortyzacja. Wg metodologii UNIDO wpływem jest także wartość terminalna (rezydualna) tzn. wartość przedsięwzięcia na koniec okresu prognozy. W przypadku Stacji w Tabeli przyjęto także za wpływ wartość likwidacyjną Projektu (aktywa trwałe – zobowiązania = 1354 tys. zł). Słusznym jest pytanie: ile będzie warta Stacja w 2015 roku?

Wydatkami są nakłady inwestycyjne oraz zmiany (przyrosty rok do roku) w kapitale obrotowym netto (KON).

KON w roku n = wartość należności z tytułu dostaw i usług + wartość zapasów – wartość zobowiązań z tytułu dostaw i usług

Różnica dyskontowana jest na moment, w którym przewidziane jest rozpoczęcie inwestycji. Wartości zaktualizowane sald pieniężnych netto (NCF – net cash flow, przepływy pieniężne netto) z poszczególnych lat są dodawane dla otrzymania wartości zaktualizowanej netto NPV dla analizowanego projektu.

Stopę dyskontową przyjęto na stałym poziomie 8,5%, ponieważ takie będzie oprocentowanie kredytu inwestycyjnego w 2006r.

Wartość zaktualizowana netto ( NPV ) przy stopie dyskontowej 8,5% wyniosła 657,52 tys. złotych, co oznacza, że przedsięwzięcie jest opłacalne dla inwestorów – por. poniższa Tabela.

Poniższa tabela, nie uwzględnia wartości likwidacyjnej. Jeśli jest to wpływ dodatkowej gotówki, to NPV i IRR powinny być wyższe. I tak NPV wyniesie 1256,37 tys. zł.

9.3.4. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

Wewnętrzna stopa zwrotu IRR jest stopą dyskontową, przy której wartość zaktualizowanych wydatków pieniężnych równa jest wartości zaktualizowanej wpływów pieniężnych. Innymi słowy, jest to stopa dyskontowa, przy której zaktualizowana wartość efektów równa jest wartości nakładów inwestycyjnych, a wartość zaktualizowana netto równa się zeru.

Szczególną uwagę przywiązano do prognozy rocznych przepływów pieniężnych w celu zbadania bezpieczeństwa finansowego Projektu.

Przeprowadzone analizy finansowe wskazują, że przy przyjętych założeniach Projekt zachowuje płynność finansową w czasie objętym analizą. Wartość zaktualizowaną netto obliczono dla sald pieniężnych powstających pomiędzy wpływami a wydatkami gotówkowymi. Dla wyliczenia wartości zaktualizowanej netto zastosowano stopę dyskontową na poziomie 8,5 % – dla całego okresu funkcjonowania inwestycji.

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) Projektu wyniesie 10,99%, natomiast z uwzględnieniem wartości likwidacyjnej 12,82%.

Tabela: Kalkulacja NPV i IRR

Interpretacja wewnętrznej stopy zwrotu jest następująca: Dla jakiej IRR wartość NPV = 0. Pokazuje to poniższy wykres.

9.4. Analiza wrażliwości – punkty krytyczne

Analizę wrażliwości przedsięwzięcia przeprowadzono w pięciu wariantach przy założeniu, ze spółka generuje przychody także z pozostałych rodzajów działalności :

– Wariant 1 – spadek marży na sprzedaży ON o 4 grosze; – Wariant 2 – spadek marży na sprzedaży benzyn o 10 groszy; – Wariant 3 – spadek wolumenu sprzedaży benzyn o 100% – Stacja nie sprzedaje benzyn; – Wariant 4 – spadek wolumenu sprzedaży ON o 16%; – Wariant 5 – jednoczesny spadek wolumenu sprzedaży ON i benzyn o 4% rocznie i spadek marży na 1 litrze benzyny i ON o 2 grosze;

Założeniem analizy wrażliwości było „pogarszanie” zmiennych do tego stopnia, gdy NPV będzie dodatnie, ale bliskie zera, natomiast IRR będzie większe od stopy dyskontowej (8,5%).

Przedsięwzięcie:

– jest bardziej wrażliwe na spadek marży na sprzedaży 1 litra ON niż benzyny; – jest bardziej wrażliwe na spadek wolumenu sprzedaży ON niż benzyny. Okazało się, że Stacja może w ogóle nie sprzedawać benzyn, pod warunkiem że utrzyma klientów kupujących ON; – „broni się” przy jednoczesnym pogorszeniu założeń tzn. spadek marży na sprzedaży ON i benzyn rocznie o 2 grosze na 1 litrze oraz spadek wolumenu sprzedaży ON i benzyn o 4% rocznie.

Poniższe tabele prezentują podsumowanie wariantu bazowego oraz pięciu w/w wariantów.

PODSUMOWANIE ZAŁOŻEŃ STACJI PALIW PŁYNNYCH – WARIANT BAZOWY

Wariant 1 – spadek marży na sprzedaży ON o 4 grosze

Wariant 2 – spadek marży na sprzedaży benzyn o 10 groszy

Wariant 3 – spadek wolumenu sprzedaży benzyn o 100% – Stacja nie sprzedaje benzyn

 

Wariant 4 – spadek wolumenu sprzedaży ON o 16%

Wariant 5 – jednoczesny spadek wolumenu sprzedaży ON i benzyn o 4% rocznie i spadek marży na 1 litrze benzyny i ON o 2 grosze

Żaden z wariantów wrażliwości nie stanowi zagrożenia dla obsługi kredytu inwestycyjnego.

  1. PODSUMOWANIE

Analiza ekonomiczno-finansowa przedsięwzięcia pokazała jego dodatnią rentowność w prognozowanym okresie 2006-2015.

Poniesiony nakład inwestycyjny na zakup stacji zwróci się po 6 latach i 5 miesiącach (wg prostego okresu zwrotu) i 7 latach oraz 10 miesiącach (wg zdyskontowanego okresu zwrotu).

Wartość zaktualizowana netto ( NPV ) przy stopie dyskontowej 8,5% wyniesie 657,52 tys. złotych, a wewnętrzna stopa zwrotu IRR 10,99%. Dodatnia NPV i IRR większa od stopy dyskontowej oznaczają, że przedsięwzięcie będzie opłacalne dla inwestorów.

Dr MAREK PANFIL, Szkoła Główna Handlowa, Katedra Small Businessu

Literatura:

  1. W.Behrens, P.M.Havranek, Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa 1997;
  2. E.Filar, J.Skrzypek, Biznes plan, Poltext, Warszawa, 2003r.
  3. Z.Pawlak, Biznes plan. Zastosowania i przykłady, Poltext, Warszawa, 2005r.
  4. W.Rogowski, Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych, Oficyna Ekonomiczna, Kraków, 2004r.
Administratorem Twoich danych jest Bonnier Business (Polska) sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Twoje dane będą przetwarzane w celu zamieszczenia komentarza oraz wymiany zdań, co stanowi prawnie uzasadniony interes Administratora polegający na umożliwieniu użytkownikom wymiany opinii naszym użytkownikom (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. f RODO). Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne w celu zamieszczenia komentarza. Dalsze informacje nt. przetwarzania danych oraz przysługujących Ci praw znajdziesz w Polityce Prywatności.
Ola 25 sie 2023 (13:59)

Sporo przydatnej wiedzy. W ADN Akademii mają dużo praktycznych kursów dla managerów, między innymi też z tego zakresu