Podatek liniowy

Podatek liniowy to chętnie wybierana forma opodatkowania dochodu osiągniętego przez przedsiębiorców. Z perspektywy wielu z nich to ciekawa alternatywa przede wszystkim dla skali podatkowej, ponieważ wybór podatku liniowego pozwala na osiągnięcie wymiernych korzyści i oszczędności.

Podatek zależy od wysokości dochodu

Podobnie jak w przypadku skali podatkowej, wybierając podatek liniowy jako formę rozliczeń, kwota podatku liczona będzie od dochodu, jaki Twój biznes wygeneruje. Inaczej mówiąc, podatek zapłacisz dopiero wtedy, gdy Twoja działalność będzie zyskowna, a więc przychody przewyższą koszty.

Pod tym względem podatek liniowy różni się więc przede wszystkim od innej popularnej formy opodatkowania, jaką jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku podatku liniowego i skali podatkowej podatnik ma możliwość odliczania kosztów uzyskania przychodu. Na ryczałcie opodatkowany jest natomiast przychód.

Należy przy tym pamiętać, że w przypadku działalności gospodarczej i przy wyborze podatku liniowego przedsiębiorca będzie również zobowiązany do opłacania składek zdrowotnych w wysokości 4,9% osiągniętego dochodu. W przypadku tej formy opodatkowania ustawodawca zdecydował się jednak na umożliwienie częściowego zaliczenia kwoty składek zdrowotnych do kosztów uzyskania przychodu: dotyczy to 8700 zł zapłaconych składek zdrowotnych.

Jak wybrać podatek liniowy?

Wybierając stawkę linową, należy złożyć oświadczenie o wyborze formy opodatkowania w trakcie zakładania firmy. W przypadku chęci zmiany formy opodatkowania na podatek liniowy, należy to natomiast zrobić do 20 stycznia lub dnia, w którym zostanie uzyskany pierwszy przychód.

UWAGA! Jeżeli podatnik lub jeden ze wspólników w roku podatkowym poprzedzającym rok podatkowy z tytułu stosunku pracy wykonywał na rzecz pracodawcy czynności, którymi podatnik lub wspólnik obecnie się zajmują, wówczas nie mogą oni wybrać stawki liniowej jako formy opodatkowania.

Co to oznacza? Jeżeli zamierzasz przejść z umowy o pracę na samozatrudnienie i chcesz świadczyć usługi na rzecz obecnego pracodawcy, nie możesz skorzystać z opodatkowania liniowego. Wyboru podatku liniowego będzie można dokonać dopiero po upłynięciu roku.

Zalety i wady opodatkowania podatkiem liniowym

Podatek liniowy ma podstawową przewagę nad skalą podatkową: oszczędności dla osób, które osiągają wyższe dochody. W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym stawka podatku wynosi 19% niezależnie od wysokości dochodu. Jednocześnie nadal – w przeciwieństwie do ryczałtu – możliwe jest odliczanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.

Podatek liniowy pozwala również na uzyskanie pewnych oszczędności na składce zdrowotnej (4,9%) oraz możliwości jej częściowego odliczenia, co nie jest możliwe w przypadku wyboru skali podatkowej.

Stawka liniowa to zalety, ale ta forma opodatkowania ma także swoje wady. Jej wybór oznacza utratę pewnych przywilejów, które przysługują osobom rozliczającym się według skali podatkowej. Decydując się na podatek liniowy, nie można skorzystać m.in. z:

• możliwości wspólnego rozliczania się z małżonkiem
• preferencji dla samotnych rodziców
• zwolnienia w związku z inwestycjami w specjalnej strefie ekonomicznej
• większości ulg podatkowych
• kwoty wolnej od podatku.

Istotną informacją dla osób, które wybiorą tę formę opodatkowania jest fakt, że do dochodów rozliczanych według stawki liniowej nie wlicza się innych dochodów opodatkowanych wedle skali podatkowej (jak np. z pracy, z udziału w radzie nadzorczej), ani dochodów kapitałowych. Gdy korzystasz ze stawki liniowej, przysługuje Ci natomiast prawo do pomniejszania dochodu o składki na ubezpieczenie społeczne własne i współpracowników, a ponadto prawo do tzw. kredytu podatkowego dla otwierających działalność gospodarczą.

KPiR przy opodatkowaniu podatkiem liniowym

Niezależnie od tego, czy jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wybierzesz rozliczanie się z fiskusem według skali podatkowej czy zdecydujesz się na stawkę liniową, musisz prowadzić księgę przychodów i rozchodów (dowiedz się więcej o księdze przychodów i rozchodów). Na podstawie księgi ustalany jest dochód, od którego następnie płacony będzie podatek. Analogiczne dla obu form są terminy składania deklaracji i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Kiedy linowy się opłaca?

Tylko pozornie stawka liniowa może wydawać się korzystniejsza w każdym przypadku. Czy podatek liniowy może być gorszym wyborem od skali podatkowej? Odpowiedź brzmi tak. Wybierając stawkę liniową, tracisz część przywilejów przysługujących wyłącznie właścicielom działalności gospodarczej na skali podatkowej (np. prawo do wspólnego rozliczania się z małżonkiem, kwota wolna od podatku). Kiedy więc rozważasz wybór stawki linowej jako formy opodatkowania, musisz mieć świadomość, że jest to ekonomicznie uzasadnione, gdy dochód z Twojej działalności w danym roku podatkowym przekroczy znacznie pierwszy przedział skali podatkowej (120 000 zł). Generalna zasada jest taka, że im wyższy dochód z prowadzonej działalności, tym większa korzyść podatkowa z rozliczania się według liniowej stawki.

Jak wygląda opłacanie podatku?

Opłacanie podatku według stawki liniowej jest analogiczne jak w przypadku skali podatkowej. Jeśli jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wybrałeś którąś z tych form, jesteś zobowiązany do wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. W 2007 r. zniesiono obowiązek składania comiesięcznych deklaracji do urzędów skarbowych, jednakże jako podatnicy jesteśmy zobligowani do comiesięcznych wpłat zaliczek na podatek, w części działalności gospodarczych będzie można zastosować również kwartalny sposób rozliczania zaliczek na podatek dochodowy.

Należy jednocześnie pamiętać, że składki zdrowotne, również uzależnione od wysokości osiągniętego w poprzednim miesiącu dochodu, należy opłacać co miesiąc nawet wtedy, kiedy przedsiębiorca wybrał kwartalny sposób rozliczeń zaliczki na podatek dochodowy.

Zgodnie z przepisami zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada jesteśmy zobligowani uiszczać w terminie do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Oznacza to, że np. zaliczkę za lipiec wpłacamy do 20 sierpnia, a zaliczkę grudniową w wysokości należnej za listopad musimy wpłacić w terminie do 20 grudnia. Dodatkowo, gdy rozliczamy się według skali podatkowej, jesteśmy obowiązani do składania w urzędzie skarbowym deklaracji o dochodach osiągniętych od początku roku. Jeżeli płacimy podatek według liniowej stawki 19 proc. zaliczki wpłacamy od miesiąca, w którym wypracowaliśmy dochód niezależnie od jego wysokości.

Podatek liniowy w pigułce

• podatek liniowy 19 proc. jest obok skali podatkowej formą rozliczania się z fiskusem na zasadach ogólnych
• podatek płacimy od dochodu, czyli nadwyżki przychodów nad kosztami – wybierając podatek liniowy, przed dniem rozpoczęcia działalności musimy złożyć oświadczenie o wyborze tej formy
• wybór podatku linowego jest korzystny, gdy dochody firmy znacznie przekraczają pierwszy przedział skali podatkowej
• analogicznie jak przy skali podatkowej, wybierając stawkę liniową jesteśmy zobligowani do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów
• nie można korzystać z prawa do wspólnego opodatkowania z małżonkiem, a także z innych ulg i zwolnień.