Społeczna odpowiedzialność biznesu a koszty podatkowe

Przedsiębiorcy często angażują się w różnego rodzaju akcje i programy w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Celem podejmowania tego typu czynności jest budowanie trwałych relacji, zarówno z partnerami społecznymi, jak i z pracownikami czy lokalną społecznością. W wielu przedsiębiorstwach społeczna odpowiedzialność biznesu jest elementem zarządzania przedsiębiorstwem, w szczególności sposobem postrzegania przedsiębiorstwa, a także istotnym czynnikiem wpływającym na poprawę konkurencyjności.

Organizacje coraz częściej postrzega się nie tylko jako źródło zysków dla inwestorów, lecz także jako podmiot odpowiedzialny za społeczeństwo oraz środowisko. Wśród przedsiębiorców pojawia się często pytanie, jak trend, jakim jest wzrost zainteresowania CSR oraz związane z tym wydatki, przekłada się na koszty podatkowe. Czy przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na działalność CSR?

Jakiego rodzaju wydatki dotyczą CSR?

Działania CSR mogą mieć różny charakter i w zasadzie zależą od przedsiębiorców oraz specyfiki lokalnej. Przykłady działań podejmowanych przez przedsiębiorców opisywane są we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych. Przykładem takich działań mogą być inicjatywy opisane w ramach interpretacji z dnia 18 sierpnia 2021 r., sygn. akt 0111-KDIB1-2.4010.226.2021.1.MZA, takie jak:

• „Forum Energetyczne” dla samorządowców,
• programy stażowe,
• współpraca spółek Grupy Y z uczelniami, szkołami branżowymi i technikami,
• integracja osób niepełnosprawnych podczas występów, spotkań i koncertów,
• wolontariat pracowniczy,
• sponsoring tytularny interaktywnego muzeum,
• inicjatywy lokalne promujące edukację sportową wśród dzieci i młodzieży oraz patriotyzm.

Powyższe kategorie pokazują, że przedsiębiorca może angażować się w różnego rodzaju działalność wspierającą szkolnictwo, osoby niepełnosprawne, wymianę doświadczeń samorządowców, sport czy wolontariat. Innymi słowy, działalność CSR to działalność oddziałująca na społeczeństwo czy środowisko niezwiązana bezpośrednio z działalnością gospodarczą prowadzoną przez przedsiębiorcę.

Uzasadnienie dla CSR

Działalność w zakresie CSR może przynieść wiele korzyści dla przedsiębiorców. W pierwszej kolejności są to korzyści o charakterze ekonomicznym, polegające na wzroście wartości i popularności marki, co przekłada się na większą konkurencyjność oraz wyższe marże na sprzedaży towarów czy usług. Ponadto działania CSR prowadzą do wzrostu zainteresowania inwestorów działalnością przedsiębiorstwa, a także poprawiają wiarygodność i budują pewnego rodzaju wartość dla dotychczasowych udziałowców i inwestorów.

Drugi czynnik wiąże się z przestrzeganiem zasad etycznych przez przedsiębiorstwo, na co uwagę zwraca coraz więcej konsumentów, ale także innych kontrahentów. Przestrzeganie etyki w biznesie zdecydowanie przekłada się na lojalność klientów i interesariuszy. Etyczne postępowanie sprzyja też częstszemu utożsamianiu się z marką, zwiększając tym samym skłonność klientów do polecania innym oferowanych przez nią produktów.

Ponadto działania CSR wychodzą naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom społecznym, co nie tylko wpływa na budowanie reputacji marki, ale także motywuje pracowników do lepszej pracy i integruje zespół. Dzięki takim działaniom można poprawić relacje z lokalną społecznością i władzami lokalnymi, co w wielu przypadkach przekłada się na biznes, ponieważ przykładowo łatwiej jest wtedy pozyskać pracownika czy przekonać interesariuszy do danej inwestycji.

Podejście organów podatkowych

Organy podatkowe nie zaliczają działalności w zakresie CSR do wydatku o charakterze reprezentacyjnym, który co do zasady nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. Pomimo że reprezentacja oznacza podejmowanie działań w celu wykreowania wizerunku podatnika wobec innych podmiotów, to w ocenie organów działalność CSR jest czymś więcej. Oznacza to, że organy zauważają także inne niż tylko korzyści wizerunkowe skutki działalności CSR opisane powyżej (interpretacja z dnia 18 sierpnia 2021 r., sygn. akt 0111-KDIB1-2.4010.226.2021.1.MZA).

W innej interpretacji z dnia 29 marca 2018 r., sygn. akt 0111-KDIB2-1.4010.47.2018.1.BJ, organ potwierdził, że wydatki ponoszone na pobudzanie aktywności kulturalno-rekreacyjno-sportowej stanowią koszty uzyskania przychodu. Wpisują się bowiem w definicję CSR, gdyż spółka jest podmiotem odpowiedzialnym za społeczność lokalną i jej otoczenie zewnętrzne.

Ponadto organy podatkowe potwierdzają, że działania w zakresie CSR przyczyniają się do sukcesu spółki, a więc mogą stanowić koszty podatkowe (interpretacja z 19 sierpnia 2016 r., sygn. akt IBPB-1-3/4510-690/16-2/JKT). Podsumowując, organy podatkowe akceptują podejście, zgodnie z którym wydatki na działalność w zakresie CSR mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Należy jednak pamiętać, aby wpisywały się one w politykę CSR. Warto więc ustanowić w organizacji pewne zasady oraz politykę Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, która będzie realizowana. Dodatkowo należy podkreślić, że w dalszym ciągu wydatki o charakterze typowo reprezentacyjnym (np. alkohol) ponoszone w ramach prowadzonych działań CSR nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec