Komercjalizacja wiedzy na uczelniach

Mimo wielu korzystnych zmian, jakie w ostatnim czasie wprowadzono w polskim prawie, uczelnie i ośrodki naukowe wciąż mają trudności ze skuteczną komercjalizacją wiedzy. Nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym dała im większa swobodę oraz nowe możliwości zarabiania na innowacjach. Niestety, one same nadal nie radzą sobie zbyt dobrze z komercjalizacją wiedzy i technologii. Dlaczego polska nauka wciąż nie potrafi zrobić użytku ze swoich koncepcji innowacji?

Tworzenie spółek odpryskowych, spin-off oraz inkubatorów innowacji, to tylko niektóre z nowych możliwości rozwijania przedsiębiorczości akademickiej. Te istniejące od niedawna formy organizacyjne znacznie ułatwiają proces komercjalizacji wiedzy i technologii. W ich kompetencjach leży także tworzenie regulaminów transferu, które mają na celu ochronę własności intelektualnej oraz skrócenie zawiłych procedur. Dlaczego więc, wynalazki autorstwa polskich naukowców nie zdobywają rynków?

Hamulce innowacji

Jednym z podstawowych problemów uczelni i pracujących tam naukowców, chcących komercjalizować wiedzę, jest brak rozeznania w faktycznych potrzebach biznesu. To natomiast prowadzi do sytuacji, w której wynalazki przez nich tworzone nie spełniają oczekiwań przedsiębiorców. Sami naukowcy przyznają, że brak im wiedzy na temat faktycznych potrzeb rynku. Nie wiedzą także, gdzie szukać informacji na ten temat, ani w jaki sposób rozmawiać ze światem biznesu, np. w poszukiwaniu inwestora. – To główny powód powstawania wynalazków, które nigdy nie będą miały szansy znaleźć się na rynku. Naukowcy nie odpowiadają często na faktyczne potrzeby firm. Dużym utrudnieniem jest też nieznajomość prawa własności intelektualnej, które pomogłoby skutecznie chronić myśl techniczną. Nie jest to jednak wina samych naukowców, gdyż nie powinno to leżeć jedynie w zakresie ich kompetencji. Zadaniem naukowca jest tworzenie innowacji, a nie zgłębianie zawiłości kwestii prawnych. Ochrona patentowa, sprawy formalne, to zadanie dla wykwalifikowanych rzeczników patentowych i menagerów do spraw komercjalizacji wiedzy – mówi dr inż. Dominika Sokulska, kierownik Działu Komercjalizacji Wiedzy w Agencji Rozwoju Innowacji S.A. Mała liczba komercyjnych innowacji, może też być wynikiem działań samych uczelni, które stosują zawiłe procedury wewnętrzne oraz zbytnio rozbudowują biurokrację, w efekcie skutecznie zniechęcając do realizowania projektów. Problem jest bardzo istotny, gdyż marnują one tym samym szansę na pozyskanie dodatkowych funduszy, które zasiliłby uczelniany budżet. Zauważalne są pewne zmiany regulacyjne w tej mierze, jednak następują one powoli.

Nowe możliwości

Już sama znowelizowana ustawa tworzy narzędzia, które z założenia mają zachęcić uczelnie do komercjalizacji wiedzy i technologii. – Nowe przepisy pozwalają na tworzenie centrów transferu technologii, czyli fundacji lub spółek, które kompleksowo zajmują się sprzedażą wyników badań oraz gotowych rozwiązań technologicznych – wyjaśnia dr inż. Dominika Sokulska, kierownik Działu Komercjalizacji Wiedzy w Agencji Rozwoju Innowacji S.A. Natomiast sami naukowcy powinni sobie uświadomić, że praca przy wdrażaniu innowacji, to okazja zarówno dla nich jak i dla studentów, do praktycznej odpowiedzi na potrzeby biznesu. Ciężar obsługi prawnej powinna wziąć na siebie sama uczelnia, np. poprzez powołanie instytucji rzecznika patentowego. Warto też usprawnić i skrócić procedury związane z obsługa prawną. Same spółki odpryskowe czy spin-off, powinny mieć większą swobodę działania, co z pewnością przełoży się na lepsze efekty w obszarze komercjalizacji wiedzy.

DOTWIT pomaga zarabiać na innowacjach

Ważne i przyszłościowe ogniwo w łańcuchu komercjalizacji innowacji stanowią wyspecjalizowane platformy, takie jak Dolnośląski Ośrodek Transferu Wiedzy i Technologii (DOTWIT). To właśnie on od wielu lat z sukcesami pośredniczy i ułatwia kontakty pomiędzy środowiskami naukowymi a przedsiębiorcami. DOTWIT jest więc specyficznym miejscem, w którym nauka spotyka się z biznesem, jego konsultanci zajmują się dopasowywaniem projektów innowacyjnych do potrzeb przedsiębiorców i wymagań rynku. Dzięki zrozumieniu specyfiki obu tych sektorów, doświadczeni eksperci mogą dopasować konkretne rozwiązania techniczne do potrzeb danej firmy. DOTWIT pośredniczy też w bezpośrednich i formalnych kontaktach między naukowcami i przedsiębiorcami, dzięki temu proces komercjalizacji może przebiegać sprawnie i bez zakłóceń.

Dotychczasowe doświadczenia ośrodka pozwalają na dostosowanie oferty do indywidualnych potrzeb każdej uczelni i zespołu naukowego dysponującego technologią, a także wsparcie od powstania pomysłu do momentu podpisania umowy wdrożeniowej z podmiotem prywatnym.

Więcej informacji na temat działalności DOTWIT można znaleźć na stronie: www.dotwit.pl

//