Zmiana to dzisiaj codzienność w firmie

Luk Palmen, © Media Meritum

Z Lukiem Palmenem, ekspertem z zakresu zarządzania strategicznego rozmawia Zuzanna Barc.

Czy zgodzi się Pan z myślą, że we współczesnej gospodarce rynkowej firmy muszą szybko nadążać za bardzo dynamicznymi zmianami w ich otoczeniu, muszą się do nich adaptować – jednym słowem zarządzanie zmianą jest dzisiaj kluczowe?

Myślę, że zarządzanie zmianą zawsze było kluczowe. Każde przedsiębiorstwo, które chce wzmacniać swoją pozycję na rynku, chce przetrwać musi być otwarte na zmiany – zmiany wobec klientów, ich potrzeb i oczekiwań oraz zmiany wynikające z konieczności dostosowania się do światowych i lokalnych trendów: gospodarczych, społecznych i technologicznych. Zmiana to dzisiaj codzienność w firmie.

Jak Pana zdaniem polskie firmy radzą sobie z zarządzaniem zmianą? Robią to lepiej czy gorzej od przedsiębiorstw działających na zachodzie Europy?

Trudno uogólniać. Twarde dane pokazują, że polskie firmy dobrze sobie radzą, są bardzo elastyczne, szybko reagują na nowe sytuacje. Gorzej jest w kwestii wykorzystania ich potencjału i potencjału innych – chodzi o to, aby nie zapominać, że wprowadzanie zmian nie jest sztuką, dla sztuki, ale koniecznością związaną z maksymalizacją przychodów. Każda zmiana musi generować odpowiednie przychody/ dochody. Pojawia się tutaj problem związany z ryzykiem wprowadzania zmian. W firmie zatrudniającej np. 10-20 osób wprowadzanie zmian technologicznych w obrębie jej trzech kluczowych produktów ma ogromne znaczenie dla przedsiębiorstwa. W dużej firmie, zatrudniającej np. 300-500 pracowników, wprowadzanie zmian w obrębie kilku produktów lub nawet całego działu ma bez porównania mniejsze konsekwencje. Nie wolno o tym zapominać.

Czy elastyczne muszą być wszystkie firmy, czy też dotyczy to przede wszystkim firm handlowych i usługowych? Firmy produkcyjne mogą sobie pozwolić na nieco bardziej pasywne zachowania?

Uważam, że żadna firma nie może sobie dzisiaj pozwolić na pasywne zachowania. Firma zadowolona ze swojej pozycji na rynku, jest skazana na stagnację i upadek. Otwartość na przyjmowanie sygnałów zewnątrz, reagowanie na nie jest tak samo ważne zarówno w dużych i w małych przedsiębiorstwach, jak i w firmach produkcyjnych, usługowych i handlowych. Jeżeli firma myśli o tym, by dalej działać na rynku – teraz i za kilka lat – musi być nastawiona na ciągłe wprowadzanie zmian.

Kto tak naprawdę powinien w firmie przede wszystkim odpowiadać za wprowadzenie zmian?

Pierwszy sygnał powinien wysłać właściciel firmy, jej menedżer, zarząd. Przy czym ważne, jest aby pracownicy, którzy widzą konieczność wprowadzenia zmian raportowali o tym do zarządu. Pytanie tylko, czy pewna kultura firmy, jej normy i wzorce pozwalają im na tego typu inicjatywy. W firmach, gdzie przewagę ma kultura zamknięta, pomysły pracowników są blokowane, w otwartych przedsiębiorstwach ich potencjał jest wykorzystywany. Odpowiedzialność za wprowadzenie zmiany zawsze ponosi właściciel firmy lub jej menedżer. Przy czym najważniejsze jest, aby każdy sygnał inicjujący konieczność wprowadzenia zmiany został zauważony i właściwie wykorzystany. Firma powinna być również tak zorganizowana, aby pracownicy byli włączeni w proces nie tylko inicjowania zmian, ale również ich wprowadzania. Pracownicy muszą czuć, że zmiany niosą również pewne korzyści dla nich, co wiąże się z odpowiednią polityką informacyjną przedsiębiorstwa. Właściciel lub menedżer musi dokładnie wytłumaczyć dlaczego wprowadzanie zmiany jest ważne i jakie niesie korzyści.

Czy właściciele i menedżerowie w mniejszych firmach i średnich są skazani na samotność w swych poczynaniach dotyczących wprowadzania zmian? Gdzie mogą szukać pomocy?

Każdy kto chce samodzielnie rozwiązać konkretny problem w swojej firmie jest skazany na samotność. Może jednak sięgnąć po pomoc z zewnątrz, doradczą czy szkoleniową. Możliwości na rynku nie brakuje. Można wziąć udział w konferencjach, warsztatach lub spotkaniach informacyjnych – takich, jakie np. odbywają się w ramach projektu „Liderzy zmian …” realizowanego przez Górnośląską Agencję Rozwoju Regionalnego, współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

O zarządzaniu strategicznym posłuchaj również w Polskim Radio Katowice 6 września o godz.12.32

Luk Palmen jest ekspertem z zakresu zarządzania strategicznego, Prezesem Zarządu „Innoco”, współpracującej z firmami w celu uwolnienia ich potencjału rynkowego.
Projekt „Liderzy zmian – cykl spotkań informacyjnych dla firm w okresie zmian” realizuje Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. .
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Strona projektu www.liderzy.garr.pl