Historie dwóch firm, które wpłynęły na nasze losy

Minęło już 100 lat odkąd Polska odzyskała niepodległość. Jednak niektóre polskie firmy są dużo starsze, przyczyniając się do ekspansji zagranicznej polskich produktów jeszcze przed II Wojną Światową. Firm, które miały wpływ na historię Polski jest wiele wśród nich np. Bank Handlowy, Warka czy W.Kruk. Prezentujemy historie sukcesu dwóch firm, które mogą poszczycić losami  dłuższymi polska niepodległość.

Wedel

Karol Wedel Fot. Wedel.pl

Jedną z najstarszych firm założonych w Polsce jest Wedel, który powstał jeszcze w 1851 roku. Jednak początkowo nie była to duża fabryka słodyczy, a mała warszawska cukiernia zlokalizowana przy ulicy Miodowej. Założył ją Karol Wedel wspólnie z żoną Karoliną gdzie serwowali gorącą czekoladę oraz inne słodkości, które przygotowywane były na miejscu.

W 1872 roku kawiarnia zmieniła właściciela na Emila Wedla, który otrzymał firmę w prezencie ślubnym. Jest to o tyle ważna postać w historii firmy, z tego względu iż to właśnie on przyczynił się do dynamicznego wzrostu wartości firmy.

Jednak wraz z dynamicznym rozwojem, w tamtym okresie firma borykała się z licznymi falsyfikatami. Dlatego Emil Wedel postanowił podpisywać ręcznie, każdą ze sprzedanych tabliczek czekolady. Wkrótce podpis ten stał się znakiem całej marki, który używany jest po dziś dzień.

W 1923 roku następuje kolejne przejęcie firmy. Tym razem otrzymuje ją Jan Wedel, syn Emila Wedla.  Trzy lata później powstaje jedna z najsłynniejszych grafik reklamowych w Polsce – sylwetka chłopca dosiadającego pasiastą zebrę, dźwigającego tabliczki czekolady. W 1932 roku firma weszła na giełdę, zmieniając tym samym nazwę na  Fabryka Czekolady E.Wedel Spółka Akcyjna.

Kolejnym przełomowym etapem w historii Wedla było rozpoczęcie produkcji Ptasiego Mleczka, czyli mlecznych pianek oblanych czekoladą. Produkt ten pokochali Polacy, przyczyniając się do bardzo szybkiego rozwoju firmy. Niestety na drodze stanęła II Wojna Światowa, która wyhamowała rozwój firmy na kolejnych kilkadziesiąt lat. W trakcie okupacji niemieckiej, Fabryka Czekolady E. Wedel wciąż działała, jednak produkcja odbywa się głównie na potrzeby okupanta. Jak informuje spółka Pracownicy fabryki roztropnie zamurowali część wyrobów fabryki uniemożliwiając tym samym niemieckim wojskom ich rozgrabienie. Jednak we wrześniu 1944 roku wszystko, czego nie udało się zrabować niemieckim wojskom rozkrada armia radziecka.

Okres PRL-u również nie był najprzyjemniejszy dla firmy. Od 1949 fabryka zmienia nazwę na Zakłady Przemysłu Cukierniczego im. 22 lipca d. E.Wedel. Zaś Jan Wedel przestaje być właścicielem firmy. Co prawda wnuk założyciela cukierni początkowo pracuje jako doradca w firmie, jednak po kilku miesiącach zostaje z niej wyrzucony.

Pierwsze zmiany nastąpiły dopiero w 1989 roku, czyli po 40 latach. W wyniku transformacji i prywatyzacji polskich przedsiębiorstw, firma została sprzedana. Jednak przez kilka następnych lat spółka często zmieniała swojego właściciela. Dziś firma należy do koreańskiego konglomerata Lotte, a marka dostępna jest w 25 krajach.

Gerlach

Jest rok 1760, Filip Szaniawski zakłada fabrykę do tworzenia surówki w Kuźnicach Drzewickich w małej miejscowości, dziś znajdującej się w granicach województwa łódzkiego. Działania wojenne, które mają miejsce w tamtym czasie mają miejsce przyczyniają się do upadku fabryki. W 1824 roku Samuel Gerlach rozpoczyna produkcję noży oraz wyrobów chirurgicznych.

Sztućce wyprodukowane przez braci Kobylańskich  Fot. Michal Sielewicz/FORUM

W 1829 roku, wyroby docenił car Mikołaj I, który zezwolił na sygnowanie marki koroną. Po śmierci Samuela Gerlacha, spółka przechodzi w ręce Augusta Kobylańskiego, którego żoną jest Emilia Gerlach. Kilka lat później spółkę przejmują ich synowie Samuel i Bronisław Kobylańscy.

Wraz z wybuchem I Wojny Światowej sytuacja fabryki staje się trudna, a działania wojenne częściowo niszczą zakład. Dopiero po zakończeniu wojny bracia Kobylańscy wznawiają produkcję w Kuźniach Drzewickich. Jednak dość szybko nastaje kolejny przestój w firmie. Tym razem II Wojna Światowa. W 1943 roku decyzją władz hitlerowskich zakład zostaje zlikwidowany. Maszyny oraz pracownicy zostają wywiezieni do Guben w Niemczech. Po zakończeniu wojny udaje się odzyskać około 2/3 maszyn zagarniętych przez Niemców i w tym czasie zakład funkcjonuje pod zarządem państwowym. W 1951 r. zmienia nazwę na „Fabryka Wyrobów Nożowniczych Gerlach”. W ręce prywatne firma wraca dopiero w 1995 roku.

 Przeczytaj także na MamBiznes.pl

• Najstarsza firma na świecie ma 1313 lat. Czym się zajmuje?
• Cinkciarz.pl z Zielonej Góry podbija świat. „Osiągnęliśmy aż 17 mld zł przychodu”

Bartłomiej Godziszewski