Obalamy mity na temat składek ZUS. Który rząd je podwyższał?

Grzegorz Marynowicz

25 września 2019 (10:58) / Aktualizacja: 26 września 2019 (07:06) Komentuj teraz!

Wysokość składek na ZUS to jeden z tematów, który politycy starają się wykorzystać w kampanii wyborczej. W dyskusji o wzroście obciążeń dla przedsiębiorców istnieje wiele mitów i przekłamań. Warto przypomnieć, z czego wynikają wzrosty składek na ZUS oraz za których rządów były one największe.

Fot. Puls Biznesu/ Marek Wiśniewski

Składki na ZUS to temat, który od lat wzbudza duże emocje wśród osób prowadzących własny biznes. Przecież w ciągu 10 lat przelew do ZUS wykonywany przez firmę działającą dłużej niż 2 lata wzrósł o 55 proc. Wzrost z poziomu 840 zł w 2010 roku do kwoty przekraczającej obecnie 1300 zł robi wrażenie na każdym kto analizę kończy na porównaniu tych liczb. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana i niewygodna dla tych, którzy dziś najbardziej straszą wzrostem składek do poziomu 1500 zł.

Jak wyliczane są składki na ZUS?

Żeby dyskutować o wysokości składek na ZUS, trzeba przede wszystkim poznać sposób ich wyliczania. Przedsiębiorca, który działa dłużej niż 24 miesiące zobowiązany jest do odprowadzania składek na standardowych zasadach. Na przelew do ZUS składają się składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe)  oraz składka zdrowotna. Osoba prowadząca własny biznes ma dowolność, jeśli chodzi o składkę chorobową – pozostałe składki są obowiązkowe.

Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne uzależniona jest od poziomu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia za pracę (4765 zł w roku 2019), które co roku wpisywane jest w ustawie budżetowej i zależy wprost od sytuacji w gospodarce. Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne szacowana jest od 60 proc. tego parametru (4765 zł × 60% = 2859 zł). Warto przypomnieć, że np. w 2011 przeciętne wynagrodzenie za pracę wynosiło 3 359 zł, a podstawa wyliczania składek 2 015,40 zł.

Drugą składową przelewu do ZUS jest składka zdrowotna, która z kolei wyliczana jest na podstawie wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku. A więc nie żaden krwiopijczy rząd, ale kondycja gospodarki i rosnące płace, przede wszystkim decydują o rosnących składkach. I w ciągu ostatnich lat wzrosty składek na ZUS wynikały głównie z rosnących wskaźników gospodarczych.

Kto obniżał, a kto podwyższał składki?

Oczywiście rząd może też dołożyć się do zwiększenia lub zmniejszania obciążeń dla firm. Wystarczy, że obniży lub podwyższy którąś ze składek. Na taki ruch zdecydował się pierwszy rząd Prawa i Sprawiedliwości w roku 2007. Na mocy decyzji Rady Ministrów, a następnie Sejmu z dniem 1 stycznia 2008 roku składka rentowa została obniżona z 13 proc. do 6 proc. a więc o 7 pkt proc. Przez ten ruch przedsiębiorcy zapłacili mniejszą składkę rentową.

W ciągu ostatnich 10 lat rząd tylko raz podniósł składki o więcej niż to wynikało z rosnących wskaźników gospodarki. Miało to miejsce w 2011 roku, kiedy koalicja Platforma Obywatelska – PSL podniosła składkę rentową z 6 do 8 proc. To z kolei przełożyło się na istotny wzrost sumy składek na ZUS. Osoby prowadzące własny biznes zapłaciły o 90 zł więcej na ZUS. Suma składek odprowadzanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z poziomu 890,04 zł wzrosła do kwoty 981,23 zł.

Przeczytaj także na MamBiznes.pl

• Składka ZUS uzależniona od dochodu – kto straci, a kto zyska?
• Rzecznik MŚP: Obecny system wyliczania składek ZUS jest szkodliwy dla przedsiębiorców
• Polak przenosi biznes z Anglii do Polski. Obala mity o zaletach firmy w UK