1,2 mld zł e-dotacji otrzymały startupy. Jakie są efekty?

Dotacje na innowacyjne pomysły zostały wydane, a Polska w rankingach innowacyjności zajmuje miejsca w ogonie państw UE. Nic dziwnego skoro w jednym tylko w działaniu 8.1 bardzo często pieniądze otrzymywały projekty, które z innowacyjnością nie miały nic wspólnego. Ich przykłady powinny być wskazówką czego unikać w przyszłych programach na rzecz innowacyjności.

W ramach działania 8.1. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka osobom z pomysłem na biznes w internecie wypłacono w sumie ogromną kwotę 1,222 mld zł (stan na 31.12.2015). Stanowi to 93,7% puli środków, którą Polska otrzymała do rozdysponowania między startupy. Dofinansowanie trafiło do 2427 pomysłodawców, którzy otrzymali średnio po 503 tys. zł na rozwój innowacyjnego startupu. Oto kilka przykładowych projektów z działania 8.1, które nigdy takich środków nie powinny otrzymać.

Na Allegro…

Do takich projektów zaliczyć można startup Portalwymiany.pl, który otrzymał 468 tys. zł dofinansowania. W opisie pomysłodawca wyjaśnił, że jest to „platforma internetowa umożliwiająca automatyzację i optymalizację procesu wymiany barterowej dóbr i usług” . Umowę z autorem pomysłu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości podpisała 2 lata temu a do dziś projekt nie wystartował. Użytkownika wpisującego adres portalwymiany.pl w przeglądarce wita strona z zapytaniami ofertowymi na wykonanie poszczególnych elementów portalu. Nie obyło się także bez informacji, że „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego …” i na tym koniec.

Dotacji w kwocie 664 tys. zł wymagało z kolei uruchomienie projektu Linkeo.pl. W zamyśle pomysłodawców był to portal społecznościowy zrzeszający osoby promujące krajobrazy i dobra kulturowe Karkonoszy i okolic Jeleniej Góry. Dzięki nowej wielomodułowej platformie, użytkownicy będą mogli uczestniczyć m.in. w wirtualnych wycieczkach dostępnych poprzez portal oraz tworzyć minispołeczności, które związane będą geograficznie z terenem Karkonoszy lub są tego terenu fanami. Szczególnie skorzystają na tym osoby niepełnosprawne, które będą mogły czasami po raz pierwszy uczestniczyć w wycieczkach krajoznawczych nie wychodząc z domu – można przeczytać na stronie PARP przy opisie projektu. Po platformie społecznościowej pozostał dziś tylko ten opis i domena Linkeo.pl, pod którą działa firma tworząca strony internetowe. 

Poszukiwany poszukiwana

Dokładnie dwa lata temu na Allegro został wystawiony na sprzedaż serwis z poradnikami dla kupujących w internecie – JakKupować.pl. Projekt, który powstał dzięki e-dotacji można było kupić klikając „kup teraz” przy kwocie 57 tys. zł.- Serwis w obecnym kształcie i bez specjalnych działań przynosi prawie 1000 zł / mies przychodu z umieszczonych tam reklam typu display. Dodatkowym źródłem przychodu są i mogą być – płatne przez sklepy internetowe obszary reklamowe. Potencjalną możliwością jest odsprzedaż publicznych danych kontaktowych sklepów internetowych dla działań telemarketingowych lub email marketingowych – brzmiał wówczas opis aukcji aukcji.  

Warto przypomnieć, że projekt JakKupowac.pl w 2010 roku oceniali eksperci na MamBiznes.pl. Oto ówczesna opinia Wojciecha Przyłęckiego, prezesa inkubatora technologicznego InQbe. – Projekt skazany moim zdaniem na rynkową porażkę. Nie wierzę w kolejny katalog sklepów, poradnik dla konsumentów czy porównywarkę cen. Nie dostrzegam żadnej przewagi nad konkurencją – ani na poziomie aplikacji, ani na poziomie treści. Kolejny projekt realizowany w ramach 8.1, który na pierwszy rzut oka nie powinien tych środków dostać. 

Trzeba dodać, że serwis JakKupować.pl wciąż istnieje(choć to raczej wegetacja) w internecie w przeciwieństwie do wielu projektów, po których ślad zaginął. Użytkownika wpisującego adres E-rekrutacja.pl wita ogłoszenie „domena na sprzedaż”. Powstałe za 694 tys. zł dotacji narzędzie wspierające proces rekrutacji nie jest dostępne w sieci. Podobny los spotkał katalog firm usługowych Baneo.pl, który otrzymał e-dotację w kwocie 576 tys. zł.

Użytkownicy nie skorzystają także z internetowego systemu obiegu dokumentów Docsoft.pl(392 tys. zł dotacji) jak również ze zbudowanego za 794 tys. zł projektu E-portalslubny.pl. Także pod adresem Rezerwuj.net nie jest dostępny żaden projekt. Platforma on-line wspierająca zarządzanie klubem sportowym pochłonęła 638 tys. zł dotacji. Skromne dofinansowanie w porównaniu do większości projektów pozyskał pomysłodawca projektu Sorto.pl. Powstały za 134 tys. zł  ogólnopolski katalog tłumaczy, prawników i szkoleniowców również nie dotrwał do dnia dzisiejszego. 

Takich projektów powstałych dzięki dofinansowaniu z działania 8.1 jest o wiele więcej a to tylko wierzchołek góry lodowej, którą były programy wspierające innowacje. Oczywiście są również pozytywne przykłady jak serwis Pyszne.pl czy Freshmail – popularne narzędzie e-mail marketingu. Projekty te zmieniają jednak ogólnego obrazu oraz obiektywnych danych. Mimo ponad 40 mld zł wydanych na wspieranie innowacyjności w ramach wszystkich działań POIG nasz kraj zajął 45 miejsce na świecie i trzecie od końca wśród państw Unii Europejskiej w Globalnym  Rankingu Innowacyjności 2014. Polska wyprzedziła jedynie Grecję i Rumunię.  Aż 20 proc. z puli dotacji na innowacje wydawaliśmy na badania i rozwój. W Finlandii proporcje tych wydatków odwrócone i wynoszą 78 do 22 proc. Te dane nie mają dziś służyć by krytyką uderzyć w kogokolwiek. Programy unijne z poprzedniej perspektywy finansowej warto dobrze przeanalizować, by nie popełnić podobnych błędów przy wydatkowaniu nowych środków. 

– Porażki polskich startupów

– Podbij.pl, czyli historia upadku

– Od sukcesu do porażki, czyli historia pewnego serwisu

Grzegorz Marynowicz

Bankier.pl