Czynność prawna nieważna i jej skutki w podatku VAT
Cywilnoprawna zasada swobody umów dopuszcza możliwość dowolnego kształtowania stosunków umownych pomiędzy stronami, z zastrzeżeniem, iż nie mogą one pozostawać w sprzeczności z obowiązującymi przepisami, naturą danego stosunku oraz zasadami współżycia społecznego. Podatnik VAT zawierający cywilnoprawną umowę zawsze musi mieć na względzie konsekwencje, jakie umowa ta wywiera na gruncie przepisów podatkowych.
Prawo organów podatkowych do oceny stosunków cywilnoprawnych
Omawiając zagadnienie odwołujemy się przy tym do nadal obowiązujących przepisów rozporządzenia wykonawczego. Od 1 czerwca 2005 r., tj. od chwili wejścia w życie najnowszych zmian do ustawy o VAT (o czym szeroko piszemy w części A niniejszego numeru), obowiązywać będą w tym zakresie dodane ust. 3a i 3 b w art. 88.
Wpływ postanowień umów cywilnoprawnych na rozliczenia podatku VAT podkreślony został przede wszystkim przepisem § 14 ust. 2 pkt 4 lit. c) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97, póz. 970 ze zm.), zgodnie z którym faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne potwierdzające czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.
Przepis w tym brzmieniu wprowadzony został w życie już z dniem 1 stycznia 1996 r., na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o VAT i przenoszony był do kolejno obowiązujących rozporządzeń wykonawczych do ustawy o VAT.
W myśl art. 58 Kodeksu cywilnego nieważna jest czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Zgodnie z § 2 ww. artykułu nieważna jest także czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Z kolei w art. 83 Kodeksu cywilnego mowa jest o nieważności oświadczenia woli złożonego drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli natomiast oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.
MamBiznes.pl
35 500 obserwujących
+ Zaobserwuj nas-
„Przygotowanie do debiutu giełdowego jest obecnie naszym największym wyzwaniem” – mówi Sławomir Mentzen
-
Z gier do grywalizacji. Platforma Tribeware od spółki One2Tribe zwiększa zaangażowanie pracowników
-
Znane-nieznane nazwiska kobiet biznesu. Historie przedsiębiorczych kobiet, których być może nie znajdziesz na pierwszych stronach gazet
-
Odkryli metodę przyspieszającą rozwój leków przeciwnowotworowych. Czyli o startupie biotechnologicznym założonym przez kobietę