Jak spółka się rozlicza

Wynik finansowy jest rezultatem działalności spółki w danym okresie sprawozdawczym. Ustalany jest w rachunku zysków i strat, stanowiącym element sprawozdania finansowego. Wynik finansowy jest efektem przeciwstawienia kosztów przychodom, przy zachowaniu zasady memoriału, współmierności i ostrożności.

Na nowo

Znowelizowana ustawa o rachunkowości podaje jedynie ogólne definicje kategorii, które kształtują wynik finansowy jednostki, czyli: przychody, koszty, zyski i straty. Ustalenie wyniku finansowego zależy od sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci został sporządzony rachunek zysków i strat. Po ustaleniu wyniku finansowego musi być podjęta uchwała o jego podziale (przeznaczeniu).

Wynik finansowy każdej jednostki gospodarczej to efekt zestawienia przychodów z poniesionymi kosztami. Dodatni wynik finansowy stanowi zysk jednostki i po zatwierdzeniu przez właścicieli zwiększa kapitał własny. Do decyzji właścicieli jednostki, w tym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, należy pozostawienie zysku w jednostce lub też wyprowadzenie go poza nią w postaci wypłat. Jednakże spółka nie ma takiej dowolności co do rozdysponowania zysku w sytuacji, gdy w roku lub w latach poprzedzających rok sprawozdawczy poniosła straty i nie zostały one dotychczas pokryte. Wówczas osiągnięty zysk musi być w pierwszej kolejności przeznaczony na pokrycie strat z lat ubiegłych.

Sprawozdanie finansowe

Wynik finansowy jest ustalany w rachunku zysków i strat, stanowiącym element sprawozdania finansowego spółki. Mniejsze spółki mogą sporządzić sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej. Bilans oraz rachunek zysków i strat mniejszych jednostek mogą wykazywać tylko dane dotyczące pozycji oznaczonych literami i cyframi rzymskimi.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma obowiązek sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, tj. na ostatni dzień roku obrotowego, na dzień zakończenia działalności, w tym na dzień zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej oraz na dzień postawienia spółki w stan likwidacji lub upadłości.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości, sprawozdanie finansowe składa się z:

• bilansu,
• rachunku zysków i strat,
• informacji dodatkowej.

Gdzie złożyć sprawozdanie?

Sprawozdania wymagające publikacji w Monitorze Polskim B składa się w: Centrum Obsługi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Wydział Wydawnictw i Poligrafii, 02- 903 Warszawa, ul. Powsińska 69/71. Sprawozdania wymagające publikacji w Monitorze Spółdzielczym składa się w: Krajowej Radzie Spółdzielczej, Redakcji Monitora Spółdzielczego, 00-013 Warszawa, ul. Jasna 1.

Badanie sprawozdań w złotych

Jednostki określone w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.) muszą sporządzić rachunek przepływów pieniężnych i zestawienie zmian w kapitale własnym. Spółki kapitałowe (sp. z o.o., spółka akcyjna), towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe dołączają do rocznego sprawozdania finansowego sprawozdanie z działalności jednostki w roku obrotowym.

W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego. Wyszczególnia się dane roku obrotowego obok danych roku poprzedniego w rachunku zysków i strat. Składniki aktywów i pasywów bilansu wykazuje się w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości.

Sprawozdanie finansowe sporządza się według zasady, iż wzory formularzy wypełnia się w złotych lub w zaokrągleniu do tysięcy złotych. Rachunek zysków i strat sporządza się zgodnie z załącznikiem do ustawy, wybierając jeden z możliwych wariantów: wariant kalkulacyjny i wariant porównawczy. W informacji dodatkowej podaje się nie ujęte w bilansie oraz rachunku zysków i strat dane oraz objaśnienia niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe przedstawiało rzetelnie i jasno sytuację majątkową i finansową, wynik finansowy oraz rentowność spółki. Informację tę sporządza się na podstawie zakresu tematycznego, określonego w załączniku do ustawy.

Rachunek przepływów pieniężnych sporządza się zgodnie z załącznikiem do ustawy według metody bezpośredniej albo według metody pośredniej. Rachunek ten sporządzają spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, kontynuujące działalność, które w poprzedzającym roku obrotowym osiągnęły lub przekroczyły granice dwóch z trzech następujących wielkości:

• średnioroczne zatrudnienie co najmniej 50 osób,
• suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego – równowartość w walucie polskiej 2 500 000 euro,
• przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy – równowartość w walucie polskiej 5 000 000 euro.

Warto dodać, iż przy ustalaniu przychodu ze sprzedaży bierze się pod uwagę:

• przychody netto ze sprzedaży towarów, a więc bez przychodów ze sprzedaży materiałów,
• przychody netto ze sprzedaży produktów, tj. wyrobów, robót i usług (w razie sporządzania przez jednostkę wariantu porównawczego rachunku zysków i strat kwota przychodu netto ze sprzedaży produktów nie podlega korekcie – zwiększeniu lub zmniejszeniu – o zmianę stanu produktów i o koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki),
• przychody netto z operacji finansowych. („Netto” oznacza, że przychód nie obejmuje podatku od towarów i usług i jest obniżany o rabaty, opusty, skonta itp. Nie zmniejsza się natomiast przychodów o podatek akcyzowy.).

Te spółki, które spełniają wyżej wymienione warunki, obowiązane są poddać swoje roczne sprawozdanie badaniu przez biegłego rewidenta i ogłosić je w Monitorze Polskim B. Pozostałe spółki zwolnione są z badania rocznego sprawozdania finansowego. Biegłego do badania sprawozdania finansowego wybiera zgromadzenie wspólników spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (rada nadzorcza lub zarząd).

Umowa z rewidentem

Spółka zawiera z biegłym rewidentem umowę o badanie, w terminie umożliwiającym mu udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Biegły rewident przedstawia spółce pisemną opinię i raport z badania. Celem badania jest wyrażenie opinii, czy dane sprawozdanie finansowe jest sporządzone prawidłowo, czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, wynik finansowy i rentowność spółki. Opinię i raport rozpatruje wraz ze sprawozdaniem finansowym zgromadzenie wspólników. Następnie zarząd spółki składa sprawozdanie finansowe z opinią biegłego rewidenta do:

• urzędu skarbowego,
• sądu rejestrowego,
• ogłoszenia w Monitorze Polskim B.

Zarząd powinien dołączyć również uchwały zgromadzenia wspólników o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, o podziale zysku lub pokryciu straty. Sądowi rejestrowemu dołącza się również sprawozdanie z działalności spółki.

Mniejsze spółki

Bilans oraz rachunek zysków i strat mniejszych jednostek mogą wykazywać tylko dane dotyczące pozycji oznaczonych literami i cyframi rzymskimi. Nie wypełniają one pozycji oznaczonych cyframi arabskimi. Jednostki takie nie mają też obowiązku wyodrębniania danych o jednostkach powiązanych. Odpowiednie uproszczenia stosuje się także do dodatkowych informacji i objaśnień. Do jednostek mniejszych zalicza się te jednostki, które w roku obrotowym, za jaki sporządza się sprawozdanie finansowe, nie osiągnęły dwóch z trzech wielkości:

• średnioroczne zatrudnienie 50 osób, w przeliczeniu na osoby pełnozatrudnione,
• suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego – równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro według kursu ustalonego przez NBP na 31 grudnia 2003 r. lub inny, późniejszy dzień bilansowy,
• przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy rozpoczęty w 2003 r. – równowartość w walucie polskiej 4 000 000 euro.

Punkt wyjścia do sporządzenia sprawozdania finansowego stanowią prawidłowo prowadzone i zamknięte księgi rachunkowe.

Wynik finansowy w spółce z o.o.

Wynik finansowy jest rezultatem działalności jednostki w danym okresie sprawozdawczym. Ogólnie rzecz ujmując, należy stwierdzić, iż wynik finansowy, ustalony w rachunku zysków i strat, stanowi rezultat przeciwstawienia kosztów przychodom, przy zachowaniu zasady memoriału, współmierności i ostrożności. Znowelizowana ustawa o rachunkowości podaje jedynie ogólne definicje kategorii, które kształtują wynik finansowy jednostki, czyli: przychody, koszty, zyski i straty. Ustalenie wyniku finansowego zależy od sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci został sporządzony rachunek zysków i strat.

Przychody są to uzyskane w roku obrotowym, w wiarygodnie określonej wartości, prawdopodobne korzyści ekonomiczne, które spowodują zwiększenie aktywów lub zmniejszenie zobowiązań jednostki, prowadzące do zwiększenia jej kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru. Przychody dzielą się na:

• przychody operacyjne – są to przychody związane zwykle z bezpośrednią, podstawową działalnością jednostki. Do działalności operacyjnej zalicza się przede wszystkim wytwarzanie i sprzedaż produktów oraz sprzedaż towarów i materiałów;
• pozostałe przychody operacyjne – przychody związane tylko pośrednio ze zwykłą operacyjną działalnością jednostki, np. opłaty z tytułu wynajmu środków trwałych (jeżeli nie stanowi to przedmiotu statutowej działalności jednostki), świadczenie na zewnątrz produkcji pomocniczej, której głównym celem jest świadczenie usług na potrzeby działalności podstawowej i zarządu;
• przychody finansowe – to głównie korzyści ekonomiczne uzyskane ze sprzedaży lub posiadania aktywów finansowych;
• zyski nadzwyczajne – przychody powstające niepowtarzalnie, na skutek zaistnienia zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza zwykłą działalnością operacyjną jednostki i niezwiązanych z normalnym ryzykiem jej prowadzenia.

Jakkolwiek pozycja przychodów operacyjnych nie budzi wątpliwości, przychody te są łatwo identyfikowalne. Warto przyjrzeć się pozostałym przychodom operacyjnym. Znowelizowana ustawa o rachunkowości zmodyfikowała nieco definicje tych przychodów. Do tej kategorii zalicza się w szczególności przychody związane z:

• działalnością socjalną,
• zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych,
• odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążającym kosztów,
• utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,
• odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzedaży lub koszty finansowe,
• odszkodowaniami, karami i grzywnami,
• przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

W rachunku zysków i strat pozostałe przychody operacyjne ujęte są według pozycji:

I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II. Dotacje

III. Inne przychody operacyjne

Do przychodów finansowych zalicza się w szczególności:

• przychody z tytułu dywidend (udziału w zyskach),
• przychody ze zbycia inwestycji,
• odsetki,
• aktualizacja wartości inwestycji,
• nadwyżki różnic kursowych nad ujemnymi (z wyjątkiem tych, które korygują wartość aktywów),
• umorzone zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek,
• przychody ze sprzedaży wierzytelności.

W rachunku zysków i strat przychody finansowe ujmowane są według struktury:

I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym od jednostek powiązanych

II. Odsetki, w tym od jednostek powiązanych

III. Zysk ze zbycia inwestycji

IV. Aktualizacja wartości inwestycji

V. Inne

Przychodom należy zapewnić współmierność kosztów związanych ze sprzedażą produktów i towarów oraz operacjami finansowymi. Do pozostałych przychodów operacyjnych i zysków nadzwyczajnych zalicza się wyłącznie przychody zrealizowane (opłacone) lub zarachowane, ale uznane za niewątpliwe (nie pozostawiające wątpliwości co do ich uzyskania).

Jakie koszty?

Koszty to prawdopodobne zmniejszenia korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w roku obrotowym, które spowodują zmniejszenie aktywów lub zwiększenie zobowiązań, prowadzące do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru. Poszczególnym grupom przychodów odpowiadają tak samo nazwane grupy kosztów, z tym że do kosztów operacyjnych zalicza się obok kosztów wytworzenia sprzedanych produktów lub wartości nabycia sprzedanych towarów (materiałów), także całość kosztów ogólnego zarządu oraz kosztów sprzedaży.

W rachunku zysków i strat pozostałe koszty operacyjne ujęte są według pozycji:

I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

III. Inne koszty operacyjne

Z kolei koszty finansowe wykazuje się w następującym układzie:

I. Odsetki, w tym dla jednostek powiązanych

II. Strata ze zbycia inwestycji

III. Aktualizacja wartości inwestycji

IV. Inne.

Wynik finansowy

Wynik na rocznej działalności jest ustalany na koncie 860 „Wynik finansowy”, a wcześniej rozliczenie wyniku finansowego za rok poprzedni dokonywane jest na koncie 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Dopiero pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego wynik finansowy przeksięgowywany jest na konto 860 „Wynik finansowy”. Saldo Wn konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego” oznacza niepokrytą stratę netto za lata poprzednie, a saldo Ma oznacza nierozliczony zysk. Konto 860 „Wynik finansowy” na koniec roku może wykazywać saldo Wn oznaczające stratę za dany rok albo saldo Ma, które oznacza zysk netto pozostający do dyspozycji jednostki.

Wynik finansowy netto jednostki wykazywany jest w bilansie jednostki, w pasywach jako składnik kapitału własnego. Jak już wspomniałam, jednostka może sporządzić rachunek zysków i strat w wersji porównawczej lub kalkulacyjnej. Na wynik finansowy w obu wersjach, czyli zarówno w wersji kalkulacyjnej, jak i w wersji porównawczej rachunku zysków i strat, składają się:

• wynik na działalności operacyjnej (w tym wynik na sprzedaży i wynik na pozostałej działalności operacyjnej),
• wynik na operacjach finansowych,
• wynik na operacjach nadzwyczajnych,
• obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego.

Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat może być sporządzony w wersji porównawczej lub kalkulacyjnej. Oba te sposoby różnią się wyłącznie sposobem ujęcia kosztu wytworzenia sprzedanych produktów.

Rachunek zysków i strat w wersji porównawczej polega na tym, że sumie przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów oraz produktów, skorygowanych o przyrost lub zmniejszenie stanu zapasów produkcji gotowej i niezakończonej oraz rozliczeń międzyokresowych kosztów, jak też zwiększonych o koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby – przeciwstawiana jest suma wartości sprzedanych towarów i materiałów w cenach nabycia lub zakupu oraz kosztów według rodzajów działalności operacyjnej.

Z kolei postać kalkulacyjna rachunku zysków i strat polega na tym, iż sumie przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów oraz produktów przeciwstawia się wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenach nabycia lub zakupu oraz koszty wytworzenia sprzedanych produktów, jak też całość kosztów sprzedaży (handlowych) i ogólnego zarządu.

Pozostałe składniki rachunku zysków i strat, obejmujące pozostałe przychody i koszty operacyjne, przychody i koszty finansowe, zyski i straty nadzwyczajne oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego, obejmujące podatek dochodowy i wypłaty z zysku, są przy obu postaciach rachunku zysków i strat takie same.

Wynik na sprzedaży

Pierwszą i podstawową kategorią składającą się na wynik finansowy jednostki jest wynik na sprzedaży. Jest on różnicą między sumą należnych przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów a kosztem sprzedanych produktów oraz wartością (w cenach nabycia lub zakupu) sprzedanych towarów i materiałów, powiększoną o koszty handlowe. Koszty wytworzenia sprzedanych produktów mogą być ustalone w sposób bezpośredni, czyli właśnie w wersji kalkulacyjnej, lub pośredni, czyli w wersji porównawczej. Jak już wspomniałam, wersja kalkulacyjna polega na ustaleniu kosztu wytworzenia sprzedanych produktów, kosztów sprzedaży oraz kosztów ogólnych zarządu.
W tej wersji po przeksięgowaniach na konto 860 „Wynik finansowy” przychodów ze sprzedaży i odpowiadających im kosztów, jednostka może ustalić wynik ogólny na swojej działalności. Może także ustalić wyniki cząstkowe uzyskane ze sprzedaży w zakresie każdego z rodzajów wykonywanej działalności, np. usługowej, handlowej itp. Zazwyczaj z datą 31 grudnia zostają przeksięgowane koszty ogólnozakładowe i koszty sprzedaży, następnie zamykane są konta zespołu 4, czyli koszty rodzajowe, a ich salda przenoszone są na stronę Dt konta 490 „Rozliczenie kosztów”.

Wyboru wariantu rachunku zysków i strat należy dokonać w zależności od rodzaju danej jednostki. Porównawcza wersja rachunku zysków i strat zalecana jest raczej dla mniejszych jednostek. Natomiast wariant kalkulacyjny dla firm wytwórczych, o rozbudowanej działalności.

Wybór stosowanej postaci rachunku zysków i strat należy do jednostki i wchodzi w zakres przyjętych przez nią zasad (polityki) rachunkowości. Odmiennie niż w poprzednich latach, w każdym przypadku rachunek zysków i strat ma być sporządzony tzw. metodą drabinkową, tzn. drogą odejmowania od poszczególnych grup przychodów odpowiadających im kosztów.

W wersji porównawczej ustalenie kosztu sprzedanych produktów następuje w drodze korekty kosztów rodzajowych (w celu doprowadzenia ich do porównywalności) o tę część, która nie jest związana z osiągniętymi przychodami. W tym przypadku koszty rodzajowe, czyli koszty zespołu 4 przenoszone są nie na konto 490, ale wprost na konto 860 „Wynik finansowy”. Korekta kosztów rodzajowych do poziomu kosztu własnego sprzedaży odbywa się przez zmniejszenie lub zwiększenie stanu produktów.

Porównania kosztów rodzajowych i kosztu własnego dokonuje się dopiero na koncie 490 „Rozliczenie kosztów”. Ta wersja rachunku zysków i strat zalecana jest raczej dla mniejszych jednostek.

Obciążenia wyniku finansowego

Do obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego w jednostkach posiadających osobowość prawną należy przede wszystkim podatek dochodowy od osób prawnych.

Do obciążeń tych należą także w przedsiębiorstwach państwowych i jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa zobowiązania z tytułu wpłaty z zysku, pomniejszone o umorzone zobowiązania z tytułu dywidendy lub wpłat z zysku. Wynik finansowy korygowany jest przez doliczenie tych wydatków, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów i odliczenie przychodów, które nie są zaliczane do przychodów podatkowych.

Podział wyniku finansowego

Wykazany przez jednostkę za rok obrotowy w rachunku zysków i strat oraz bilansie zysk podlega podziałowi, a strata – pokryciu. Może to jednak nastąpić dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez właściwy organ. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego powinno nastąpić nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Organem zatwierdzającym w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jest zwyczajne zgromadzenie. W przypadku spółki osobowej (z wyjątkiem komandytowo-akcyjnej) organem zatwierdzającym są wspólnicy. Organ zatwierdzający podejmuje również uchwałę o podziale zysku lub pokryciu straty.

Ustawa o rachunkowości wprowadziła kategorię błędu podstawowego, którego korekty ujmuje się bezpośrednio na koncie kapitału (funduszu) własnego jako zysk lub stratę z lat ubiegłych. Są to korekty błędów ujawnionych w roku obrotowym, lecz popełnionych w okresach przeszłych, które wywierają na tyle istotny wpływ na sprawozdania finansowe sporządzone i zatwierdzone w poprzednich latach, że po wykryciu tych błędów nie można już uznać, by sprawozdania były wiarygodne na dzień ich zatwierdzenia. Z reguły przez błędy podstawowe rozumie się skutki usunięcia w roku obrotowym istotnych zniekształceń, dotyczących aktywów i zobowiązań, popełnionych w poprzednich jednostkach.

Odniesienie skutków błędu podstawowego w ciężar lub na dobro „zysków/strat z lat ubiegłych” powoduje, iż na koncie, które gromadzi zatwierdzony, lecz niepodzielony zysk lub niepokrytą stratę, znajdują się kwoty, które nie zostały zatwierdzone, a zatem nieakceptowane przez organ zatwierdzający. Dlatego przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego trzeba poinformować organ zatwierdzający o korektach błędów podstawowych dokonanych w ciągu roku obrotowego. W tym celu podlegający podziałowi wynik finansowy netto powinien być odpowiednio skorygowany o sumę błędów podstawowych.

Zysk do podziału lub strata do pokrycia

Procedura prawidłowego ustalenia kwot zysku do podziału lub straty do pokrycia, podlegających zatwierdzeniu, a następnie podziałowi, polega na:

• ustaleniu księgowego zysku netto/straty netto,
• ustaleniu wielkości netto błędu podstawowego,
• ustaleniu zysku netto/straty netto skorygowanych o błąd podstawowy, stanowiącego podstawę decyzji o podziale lub pokryciu.

Zysk do podziału w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością ustala się w wysokości zysku netto, a więc po pomniejszeniu o „księgowy” podatek dochodowy, tj. podatek naliczony według przepisów podatkowych i skorygowany o przyrost lub ubytek rezerwy, lub też aktywu z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Przed podjęciem decyzji o podziale zysku dla bezpieczeństwa samej spółki warto rozważyć źródło pochodzenia zysku. Jeśli powstał on w wyniku działalności operacyjnej, świadczy to o rozwoju jednostki i łatwiej podjąć decyzję o wypłacie dywidendy. Jeśli natomiast zysk osiągnięto w wyniku jednorazowych działań, np. sprzedaży środków trwałych, czy też powstał on w wyniku naliczenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, to być może nie rokuje to dobrze firmie i należałoby zysk zatrzymać w jednostce.

Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może bowiem już z góry zakładać szczególny sposób podziału zysku netto, gdyż np. określona jego kwota lub procent mogą być przeznaczone na kapitał (fundusz) zapasowy lub rezerwowy. Należy podkreślić, iż na spółce kapitałowej ciąży obowiązek odprowadzenia 19-proc. podatku dochodowego od wypłaconych dywidend. Powinno to nastąpić w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła wypłata dywidendy.

Księgowe ujęcie podziału zysku

Do ewidencji rozliczenia wyniku finansowego służy konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Jeśli spółka w uchwalonym terminie nie wypłaci należnej udziałowcom dywidendy, wówczas w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznaje się, iż działalność spółki jest finansowana ze zobowiązań wobec wspólników, co powoduje powstanie przychodów podatkowych, mających postać nieodpłatnych świadczeń.

Jeśli okaże się, iż jednostka poniosła stratę za rok obrotowy, a strata ta przewyższa w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością sumę kapitału zapasowego i rezerwowego oraz połowę kapitału zakładowego spółki, to zarząd ma obowiązek niezwłocznie po sporządzeniu bilansu zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki.

Zapamiętaj!

• Wynik finansowy to wynik na działalności operacyjnej, wynik na operacjach finansowych, wynik na operacjach nadzwyczajnych oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.
• Wynik na sprzedaży to różnica między sumą należnych przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów a kosztem sprzedanych produktów oraz wartością sprzedanych towarów i materiałów, powiększoną o koszty handlowe.
• Wersja kalkulacyjna rachunku zysków i strat to ustalenie kosztu wytworzenia sprzedanych produktów, kosztów sprzedaży oraz kosztów ogólnych zarządu.
• Wersja porównawcza rachunku zysków i strat to ustalenie kosztu sprzedanych produktów przez korektę kosztów rodzajowych o tę część, która nie jest związana z osiągniętymi przychodami.
• Zysk do podziału to zysk z uwzględnieniem pokrytych strat za poprzedni rok lub lata obrotowe.

Paweł Sankowski