Małe i średnie firmy coraz bardziej ekologiczne. Wyniki Eurobarometru

Według opublikowanego dziś badania Eurobarometru dotyczącego MŚP, efektywnego gospodarowania zasobami i rynków ekologicznych 37 proc. MŚP w UE ma przynajmniej jeden pełny lub niepełny „ekologiczny etat”.

Ekologiczne miejsca pracy powstają głównie w MŚP, a nie w dużych firmach: w 2012 r. 1 na 8 pracowników małych i średnich przedsiębiorstw pracował na „ekologicznym etacie”, co odpowiada prawie 13 proc. wszystkich miejsc pracy w MŚP (w dużych przedsiębiorstwach jest to zaledwie 1 na 33 pracowników, co odpowiada 3 proc. wszystkich miejsc pracy w takich firmach). Tworzenie ekologicznych etatów w MŚP to dynamiczna tendencja – szacuje się, że w ciągu najbliższych 2 lat ich liczba wzrośnie o 35 proc.

Z badania Eurobarometru wynika również, że MŚP dysponują innymi źródłami niewykorzystanego potencjału w tym zakresie. Na przykład mniej niż jedna czwarta MŚP korzysta z jednolitego rynku ekologicznych produktów lub usług. Wśród przyczyn tej sytuacji wymienia się biurokrację – 20 proc. MŚP uważa, że podejmowanie ekologicznych inwestycji byłoby łatwiejsze, gdyby transgraniczne procedury administracyjne i prawne nie były tak skomplikowane.

Działalność MŚP w ekologicznych gałęziach przemysłu jest już także dobrze ugruntowana. Trzy na pięć (61 proc.) MŚP oferujących ekologiczne produkty lub usługi działa na rynkach ekologicznych dłużej niż trzy lata; w USA odsetek ten wynosi 52 proc. MŚP w UE, które oferują produkty i usługi ekologiczne, najczęściej sprzedają żywność i napoje (25 proc.) oraz maszyny i urządzenia elektromechaniczne (23 proc).

Ogłaszając wyniki badania Eurobarometru, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Antonio Tajani, odpowiedzialny za przemysł i przedsiębiorczość, powiedział: „Cieszę się, że MŚP korzystają z ogromnego ukrytego potencjału, co przyniesie korzyści w postaci większej liczby innowacji, bardziej konkurencyjnych MŚP i nowych miejsc pracy. Wciąż mamy jednak wiele do zrobienia. Bardzo niewielu europejskim MŚP udało się na przykład objąć działalnością ekologiczną także rynki zagraniczne. Ponieważ UE stanowi około jednej trzeciej światowego rynku w sektorze ochrony środowiska, świadczy to o ogromnym potencjale wzrostu MŚP”.

W celu uzyskania dalszych informacji zob. MEMO/12/218
Pełne sprawozdanie z badania Eurobarometru dotyczącego MŚP, efektywnego gospodarowania zasobami i rynków ekologicznych

Ekologiczne MŚP: silne w kraju, ale słabe za granicą

Rynki ekologiczne dla MŚP w UE mają głównie charakter krajowy. 87 proc. MŚP w branży ekologicznej (lub w zielonej gospodarce) działa na rynkach krajowych. Tylko niecała jedna czwarta MŚP deklaruje wykorzystywanie możliwości jednolitego rynku. Mimo że udział państw BRIC w światowym PKB w 2030 r. ma wynieść około 60 proc, jedynie 3 proc. MŚP w UE sprzedaje swoje produkty lub usługi ekologiczne w Azji i obszarze południowego Pacyfiku, a zaledwie 2 proc. w Ameryce Łacińskiej.

Znaczącą rolę odgrywa popyt ze strony klientów

Według badania Eurobarometru głównym powodem, dla którego MŚP w UE sprzedają ekologiczne produkty lub usługi, jest popyt ze strony klientów (48 proc.). W tym względzie rolę odgrywają również podstawowe wartości przedsiębiorstw (32 proc.) i ich wizerunek (30 proc.).

MŚP ograniczają zużycie energii i zasobów

93 proc. unijnych MŚP podejmuje działania zmierzające do bardziej efektywnego korzystania z zasobów. 64 proc. MŚP oszczędza energię, 61 proc. prowadzi recykling, a 62 proc. minimalizuje ilość odpadów. 33 proc. MŚP uznaje bardziej efektywne korzystanie z zasobów za priorytet.

Środki polityczne mogą uruchomić „machinę ekologicznego wzrostu gospodarczego”

MŚP uważają zachęty finansowe za najlepszy sposób wspierania aspektów ekologicznych w ich działalności oraz oferowanych produktach i usługach.

• w przybliżeniu połowa (51 proc.). MŚP uważa, że ulgi podatkowe, dotacje i pożyczki to najlepsze środki służące wspieraniu inwestycji w efektywność energetyczną.
• prawie połowa (49 proc.) MŚP, które już oferują produkty ekologiczne, uważa, że w rozszerzeniu gamy produktów lub usług najbardziej pomogłyby im zachęty finansowe do opracowywania produktów.
• 31 proc. MŚP, które nie oferują obecnie produktów i usług ekologicznych, uważa, że zachęty finansowe najbardziej ułatwiłyby im rozpoczęcie takiej działalności.

Ważne jest uproszczenie procedur administracyjnych

Za bardzo skuteczne elementy pomagające MŚP we wprowadzaniu aspektów ekologicznych uznano także doradztwo techniczne i uproszczenie procedur administracyjnych. W ciągu następnych dwóch lat działania w zakresie efektywnego korzystania z zasobów planuje wdrożyć cztery na pięć MŚP (80 proc.), ale jedna piąta twierdzi, że byłoby to łatwiejsze, gdyby uproszczono procedury administracyjne i prawne i obniżono związane z nimi koszty.

Jedna czwarta (25 proc.) MŚP uważa, że do propagowania efektywności energetycznej szczególnie przyczyniłoby się uproszczenie procedur administracyjnych dotyczących budowy obiektów kogeneracji, np. instalowania paneli słonecznych.

Jedna czwarta MŚP (24 proc.) deklaruje, że w zmniejszeniu opłat za energię elektryczną mogłaby pomóc większa dostępność informacji na temat umów na usługi energetyczne i opcji oszczędzania.

Około jednej piątej MŚP, które obecnie nie oferują produktów i usług ekologicznych, uważa, że do podjęcia decyzji o wejściu na rynki ekologiczne mogłaby skłonić je pomoc w zidentyfikowaniu potencjalnych rynków lub klientów na ekologiczne produkty lub usługi.

Ekologiczne zamówienia publiczne nadal są wyzwaniem

Ekologiczne zamówienia publiczne jako element napędzający bardziej zrównoważoną gospodarkę wciąż stanowią wyzwanie dla MŚP. Z dostępnych danych wynika, że zaledwie 11 proc. MŚP w UE uczestniczyło w przetargu na zamówienia publiczne obejmującym wymogi w zakresie ochrony środowiska; w przypadku dużych przedsiębiorstw odsetek ten wynosi 16 proc.

Badanie Flash Eurobarometr 342 „MŚP: w stronę efektywności energetycznej i ekologicznych rynków” zostało wykonane w okresie od dnia 24 stycznia do dnia 10 lutego 2012 r. przez TNS Political & Social. Zostało przeprowadzone w 27 państwach członkowskich UE oraz Albanii, Chorwacji, Islandii, Liechtensteinie, byłej jugosłowiańskiej republice Macedonii, Czarnogórze, Norwegii, Republice Serbii, Turcji, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Badanie obejmowało przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 1 osobę i działające w Unii Europejskiej w sektorach wytwarzania (kategoria C wg NACE), handlu detalicznego (kategoria G wg NACE), usług (kategorie I/J/K/H/L/M wg NACE) i przemysłu (kategorie B/D/E/F wg NACE). Nie obejmowało osób prowadzących jednoosobową działalność.
 
/Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce