Pracownicy: Umowa o pracę – Regulaminy
Regulaminy
Regulamin pracy jest aktem wewnątrzzakładowym. Zgodnie z art. 104§1 ustala on organizację i porządek w miejscu pracy, a także prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników wynikające ze stosunku pracy. Treść regulaminu pracy można podzielić na następujące części:
- regulująca porządek wewnętrzny i organizację w miejscu pracy,
- określająca wzajemne zobowiązania stron (pracownika i pracodawcy) dotyczące porządku i organizacji pracy,
- informująca o odpowiedzialności porządkowej pracowników.
Regulamin w szczególności powinien informować pracowników o :
- organizację pracy, warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu, wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej,
- systemie i rozkładzie czasu pracy oraz przyjętych okresach rozliczeniowych czasu pracy ( system czasu pracy to sposób organizacji pracy pracownika. Jej podstawową formą jest 8h na dobę i przeciętnie 40h tygodniowo. Wśród nich wyróżniamy m.in. równoważny system czasu pracy, skrócony czas pracy, zadaniowy system czasu pracy, system pracy „weekendowej”, system „skróconego tygodnia pracy, przerywany system czasu pracy. Odnosi się on także do rozkładu czasu pracy na poszczególne dni i tygodnie. Można go również rozumieć jako dobowy rozkład czasu pracy np. początek i koniec pracy, przerwy w pracy.)
- termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia,
- możliwości pracy w porze nocnej,
- wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym oraz kobietom,
- rodzaje prac i wykaz stanowisk pracy dozwolonych pracownikom młodocianym w celu odbywania przygotowania zawodowego,
- wykaz lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż przygotowanie zawodowe np. w celu odbycia kary.
Co więcej w regulaminie swoje miejsce posiadają również informacje jasno określające obowiązki pracodawcy i pracowników związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, a także sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym będącym następstwem wykonywanej pracy. W razie konieczności w regulaminie zaznacza się również sposób potwierdzania przybycia na miejsce pracy pracowników, a także w przypadku ich nieobecności sposób usprawiedliwiania.
Uwaga! Regulamin pracy nie jest konieczny w sytuacji zatrudniania mniej niż 20 pracowników, bądź w sytuacji, gdy w zakładzie pracy obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy. Należy zaznaczyć, że art. 104§1 de facto nie wskazuje na bezwzględny obowiązek sporządzania regulaminu przez pracodawcę, a jedynie wskazuje sytuacje, w których regulamin pracy nie jest konieczny (poniżej 20 pracowników). Jeżeli pracodawca nie jest zobowiązany do utworzenia regulaminu to system i rozkład czasu pracy, a także przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy pracodawca ustala w obwieszczeniu.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2007 roku, sygn. I PK 221/06 w zakładzie pracy, w którym nie ma obowiązku sporządzania regulaminu, wskazanie elementów organizacji i porządku pracy, a także sposobu potwierdzania przybycia pracownika na miejsce pracy musi odbywać się w drodze poleceń pracodawcy.
Kodeks pracy przewiduje, że regulamin wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracownikom, w sposób przyjęty przez pracodawcę. Ten z kolei jest zobowiązany zaznajomić pracownika z obowiązującym regulaminem jeszcze przed rozpoczęciem pracy.
Regulamin wynagradzania
Jeżeli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników i nie obowiązują u niego układy zbiorowe pracy, to warunki wynagradzania za pracę zostają określone w regulaminie wynagradzania. Regulamin wynagradzania podobnie jak regulamin pracy jest aktem wewnątrz zakładowym. Określa on szczegółowe zasady wypłacania pracownikowi honorarium za wykonaną pracę.
Pracodawca nie ma obowiązku sporządzania regulaminu w przypadku, jeśli zatrudnia mniej niż 20 pracowników, bądź jeśli zatrudnia co najmniej 20 pracowników, ale objętych zakładowym układem zbiorowym pracy lub ponadzakładowym układem zbiorowym pracy.
Uwaga ! Regulamin wynagradzania obowiązuje do czasu objęcia pracowników zakładowym układem zbiorowym pracy lub ponadzakładowym układem zbiorowym pracy, który ustalają warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą w zakresie i w sposób umożliwiający określanie, na jego podstawie, indywidualnych warunków umów o pracę. (art. 77(2)§3).
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2004 r. I PK 349/03 regulamin wynagradzania nie może wejść w życie bez zgodny organizacji związkowej, działającej u pracodawcy. Oznacza to, że jeżeli organizacja związkowa wyrazi negatywną opinię to regulamin wynagradzania nie może być przez pracodawcę ustalony.
Należy pamiętać, że postanowienia układu zakładowego nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia obejmującego ich układu ponadzakładowego. Układ zakładowy nie może określać warunków wynagradzania pracowników, którzy zarządzają w imieniu pracodawcy zakładem pracy, oraz pracowników zarządzających zakładem pracy na innej podstawie niż stosunek pracy (24126 §1 kp)
Regulamin wynagradzania dotyczy:
- wypłaty wynagrodzenia
- innych świadczeń związanych z pracą m.in. wypłat pozapłacowych, premii, delegacji.
Regulamin wynagradzania wchodzi w życie po upływie dwóch tygodni od dnia przedstawienia go pracownikom.
Jeżeli umowa o pracę nie przewiduje warunków szczególnych związanych z wynagradzaniem, pracownika obowiązują zasady wskazane w regulaminie lub układzie zbiorowym (zakładowym lub ponadzakładowym). W przypadku rozbieżności – decydujące będą przepisy aktu korzystniejszego dla pracownika.
