Rejestracja podatników VAT

Rejestracji automatycznej dla podatku VAT podlegają też podatnicy, którzy złożyli zgłoszenie rejestracyjne przed 1996 r. na formularzu VAT-1 lub VAT-2 i którzy składali przez ostatnie 6 miesięcy deklaracje podatkowe.

Nie jako Vat czynni

Natomiast nie zostaną zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni:

• podatnicy, którzy zgłosili, że będą składać deklaracje podatkowe VAT, a takich deklaracji nie składali za 6 kolejnych miesięcy lub za 2 kolejne kwartały poprzedzające ostatni miesiąc przed wejściem w życie ustawy; oznacza to, że nie zostaną zarejestrowani podatnicy, którzy np. zarejestrowali się przed lipcem 2003 r. i zgłosili że będą składać deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług począwszy od rozliczenia za lipiec lub za III kwartał 2003 r., a nie złożyli żadnej deklaracji za miesiące od września 2003 r. do lutego 2004 r., a podatnicy rozliczający się za okresy kwartalne – za III lub IV kwartał 2003 r.;
• zakłady (oddziały) osoby prawnej, które z dniem 1 maja 2004 r. przestały być odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Zakłady (oddziały) osoby prawnej, które z dniem 1 maja 2004 r. przestały być odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług, ostatnią deklarację podatkową dla podatku VAT złożą za kwiecień 2004 r. do urzędu skarbowego kierowanego przez naczelnika właściwego dla zakładu (oddziału) lub za okres od stycznia do kwietnia 2004 r. – jeżeli zakłady te rozliczały się kwartalnie.

Od dnia 13 kwietnia 2004 roku podatnicy sa zobowiązani do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego (VAT-R) lub do do złożenia jego aktualizacji według nowego wzoru, określonego w rozporządzeniu do ustawy o VAT. Podatnicy, którzy rozpoczną wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług lub zrezygnują ze zwolnienia od tego podatku albo utracą prawo do tego zwolnienia, po wejściu przepisów dotyczących rejestracji (tj. od dnia 13 kwietnia 2004 r.), będą obowiązani do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego (VAT-R) lub jego aktualizacji wg nowego wzoru, określonego rozporządzeniem wydanym na podstawie przepisów nowej ustawy.

Wprowadzone zostają inne terminy aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego, w przypadku zmiany statusu podatnika, i tak np. w przypadku:

• rozpoczęcia dokonywania sprzedaży towarów i usług opodatkowanych, aktualizacji należy dokonać przed dniem rozpoczęcia takiej sprzedaży,
• utraty zwolnienia podmiotowego – przed dniem, w którym podatnik utracił to prawo,
• rezygnacji ze zwolnienia przysługującego podatnikom, u których obroty w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 10 000 euro oraz rolnikom ryczałtowym – przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje z tego zwolnienia.

Wprowadzono przepis umożliwiający urzędowi skarbowemu wykreślenie z rejestru podatników VAT, podatnika, jeżeli w wyniku podjętych czynności sprawdzających okaże się, że podatnik nie istnieje lub mimo podjętych udokumentowanych prób urząd skarbowy nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem. 

Rejestracja podatników VAT handlu wewnątrzwspólnotowego

Zgodnie z przepisami nowej ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy dokonujący lub zamierzający dokonywać transakcji z podmiotami z państw będących członkami Unii Europejskiej (obecnymi i przystępującymi z dniem 1 maja 2004 r.), są obowiązani do zarejestrowania się dla potrzeb handlu wewnątrz-wspólnotowego.

Rejestracji tej podatnicy dokonywać będą w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R, w którym zgłaszają (poprzez zaznaczenie odpowiednich kwadratów w załączniku do tego zgłoszenia oznaczonym symbolem VAT-R/UE), że:

• dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub
• dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
• dokonują od podatników z innych państw członkowskich UE:

  – wewnątrzwspólnotowe usługi transportu towarów lub usługi związane z tego rodzaju usługami,

  – niektóre usługi pośrednictwa, jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import usług.

Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT, którzy wykonują czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz którzy w zgłoszeniu VAT-R (zgodnie z nowym wzorem) zgłoszą, że będą dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych, zostaną bezzwłocznie zarejestrowani jako podatnicy VAT-UE.

Podatnicy, którzy otrzymają potwierdzenie o zarejestrowaniu ich jako podatników VAT-UE (potwierdzenie – druk VAT-5UE), są obowiązani w transakcjach wewnątrzwspólnotowych posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej (NIP), nadanym zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U. Nr 142, poz. 702 z późn. zm.), poprzedzonym kodem „PL”. 

Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT-UE, którzy wykonywali czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w okresie krótszym niż 12 miesięcy, otrzymują zwroty podatku od towarów i usług w terminie wydłużonym do 180 dni.

Wydłużenie terminu zwrotu podatku przestaje obowiązywać począwszy od rozliczenia za okres rozliczeniowy następujący po upływie 12 miesięcy (lub 4 kwartałów), za które podatnik składał deklaracje podatkowe oraz rozliczał się terminowo z podatków stanowiących dochód budżetu państwa, w tym również jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych. W tym terminie podatnik będzie mógł również wystąpić o zwrot wpłaconej kaucji.

W odniesieniu do podatników, którzy przed 1 maja 2004 r. byli podatnikami VAT w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, do okresu 12 miesięcy wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu – który umożliwia rejestrowanie się dla potrzeb handlu wewnątrzwspólnotowego bez konieczności wnoszenia kaucji czy otrzymywania zwrotów w wydłużonym terminie – uwzględniany jest okres wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

Podatnicy nie posiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, podlegający obowiązkowi zarejestrowania, mają obowiązek zarejestrowania się jako podatnicy VAT czynni – zobowiązani są do ustanowienia przedstawiciela podatkowego.

Z obowiązku ustanowienia przedstawiciela podatkowego są zwolnieni podatnicy posiadający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o VAT  (Dz.U. Nr 54 poz. 535)

Przemysław Gogojewicz