Sankcje ZUS – opłata dodatkowa

Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wymierzyć nierzetelnemu płatnikowi składek, oprócz odsetek za zwłokę, opłatę dodatkową. Podstawą do ustalenia takiej kary jest niepłacenie bądź zaniżanie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne, oraz zdrowotne i składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Pracy.

Kiedy opłata dodatkowa?

W przypadku powyżej określonych niedociągnięć płatniczych względem ZUS, organ ten może wymierzyć (niezależnie od odsetek za zwłokę) dodatkową opłatę w wysokości do 100 % nieopłaconych w terminie składek (art. 24 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Podana wysokość tej sankcji jest pojęciem bardzo nieprecyzyjnym, brak jej sformalizowanych kryteriów. Jak dotąd nie wiadomo na jakiej postawie orzeka się o konkretnej wysokości omawianej sankcji. Sformułowanie „do 100 %” daje dużą możliwość manipulacji tym rodzajem kary.

W przypadku zaistnienia sytuacji wymierzenia kary za niepłacenie składek w postaci opłaty dodatkowej, organ ścigający, czyli w tym przypadku ZUS, wydaje pisemną decyzję, co do której przysługuje płatnikowi możliwość odwołania się do sądu. Płatnik musi zostać zapoznany z tą decyzją.

Sankacja mimo, że w terminie

Zdarzają się przypadki, w których na płatnika składek zostaje nałożona opłata dodatkowa mimo uregulowania składek w należnym terminie. Tutaj przyczyną mogą być nieścisłości wynikające ze zbyt późnego doręczenia rozliczenia do ZUS bądź też jeżeli podane przez niego dokumenty zawierają błędy i nieprawidłowości (np. pomyłka w rozliczeniu, choć faktyczna składka została zapłacona). Taką sytuację dopuszcza art. 47 ust. 10c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W momencie zaistnienia takiej sytuacji organ rentowy (ZUS) ustala dodatkową opłatę, której maksymalną wysokość określa iloczyn stawki odsetek (określonej przepisami kodeksu cywilnego, ustalonej w stosunku rocznym) oraz kwoty składek wynikającej ze złożonego po terminie lub błędnego dokumentu płatniczego, imiennego raportu miesięcznego lub deklaracji rozliczeniowej albo kwoty określonej w złożonym po terminie lub błędnym zleceniu płatniczym (art. 47 ust. 10d ustawy).

W tym samym artykule ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dn. 13 października 1998 r. w ustępie 10h określono, iż w przypadku jeśli błędne lub nieprawidłowo złożone dokumenty dotyczą ubezpieczonego będącego członkiem otwartego funduszu emerytalnego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien przekazać na jego konto w funduszu cześć pobranej opłaty.