Wyniki badania nastrojów i koniunktury w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach w I kwartale 2013 r.

Przedsiębiorcy bardzo słabo oceniają sytuację ekonomiczną kraju oraz własnej firmy w pierwszym kwartale tego roku. Wskaźnik KERNA monitorujący nastroje w mikro, małych i średnich firmach spadł do kolejnego, najniższego poziomu od 2009 roku i osiągnął wartość minus 77,69 pkt. – wynika z najnowszego badania Instytutu Keralla Research, który co kwartał monitoruje polskie MŚP. – Na pogorszenie kondycji gospodarczej kraju wskazuje obecnie aż dwie trzecie badanych przedsiębiorców. To największy odsetek pesymistów jaki zanotowano od czterech lat odkąd prowadzone jest badanie. Optymistów wierzących, że polska gospodarka ma się dobrze jest 3,2 proc. – to zaledwie 19! przedsiębiorców na 600 badanych.

W ocenie analityków Keralla Research, recesja dla wielu przedsiębiorców MŚP jest już rzeczywistością. W tym kwartale 45 proc. przedsiębiorców negatywnie oceniło kondycję własnej firmy. To największy odsetek takich ocen odkąd prowadzone jest badanie, kwartał wcześniej było ich 37,8 proc. MŚP nie ma też większych nadziei na poprawę sytuacji. Jedynie 16,7 proc. firm spodziewa się lepszej kondycji firmy w najbliższym czasie.

IDĄ KOLEJNE ZWOLNIENIA

Analiza 2012 roku pokazuje, że poza odbiciem przed EURO, stan pesymistycznych nastrojów utrzymuje się na wysokim poziomie powyżej 72 pkt. i wciąż się pogłębia. To skutkować może równie długim okresem wychodzenia z recesji. Ostatecznie rok 2013 może być najtrudniejszym rokiem dla MŚP. Recesja i sytuacja niepewności nie służą inwestowaniu i rozwojowi, a skłaniają głównie działań zachowawczych.

INDEX ZAIR Instytutu Keralla ilustrujący skalę zakupów realizowanych przez MŚPwyniósł w tym kwartale minus 74,2 pkt. I mimo, że ZAIR jest o 0,6 pkt. wyższy, niż kwartał temu, to wciąż jest na bardzo niskim poziomie. Jedyne pozytywne informacje, to że obecnie notowane tempo spowolnienia jest wolniejsze.

Inwestycje w tym kwartale będą więc prawie na identycznym poziomie jak w poprzednich trzech miesiącach i rok temu – czyli niewielkie i ostrożne (w 2012 roku ZAIR, poza okresem przed EURO, był na niskim poziomie powyżej minus 70). Wydatki w MŚP będą się odbywać kosztem redukcji etatów pracowniczych, czyli zmniejszeniem zatrudnienia. Długo przedsiębiorcy MŚP chronili swoich pracowników i cięli inne wydatki firmowe, takiej polityki nie dało się jednak długo utrzymać i od jesieni ubiegłego roku również MŚP więcej zwalnia, niż zatrudnia.

Szczegółowe wyniki badania Keralla Research.

SYTUACJA GOSPODARKI KRAJU BARDZO SŁABO OCENIANA PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW.

Aż dwie trzecie przedsiębiorców uważa, że kondycja gospodarcza Polski w poprzednich 3 miesiącach uległa pogorszeniu. Tym samym odsetek pesymistów wzrósł do najwyższego poziomu odkąd prowadzone jest badanie, czyli od 2009 roku.

Równocześnie tylko 3,2 proc. small biznesu oceniło, że sytuacja ekonomiczna kraju polepszyła się – to porównywalnie niewiele ile trzy miesiące wcześniej (2,2 proc.). Udział firm wskazujących, że sytuacja w gospodarce nie uległa specjalnym zmianom wyniósł 28,8 proc.

OCENA SYTUACJI WŁASNEJ FIRMY ZNACZNIE GORSZA NIŻ KWARTAŁ WCZEŚNIEJ.

Złe informacje przynosi odczyt danych monitorujących ocenę kondycji własnej firmy – już prawie 45 proc. przedsiębiorców uważa, że sytuacja w ich firmie pogorszyła się w poprzednich 3 miesiącach. To niestety kolejny rekord i najwyższy odsetek pesymistów zarejestrowany od 2009 roku.

Pozytywnie oceniających kondycję przedsiębiorstw jest jedynie 18,5 proc.

DOMINUJĄ PROGNOZY GORSZEJ KONDYCJI GOSPODARCZEJ KRAJU.

Kondycja ekonomiczna kraju w tym kwartale pogorszy się – tak uważa ponad 45 proc. przedsiębiorców. Jednocześnie jest to największy odsetek przedsiębiorców pesymistów, jaki Instytut Keralla Research zarejestrował od początku prowadzenia badania, czyli od 2009 roku. Spowolnienie rozwoju gospodarki kraju jest już realnym scenariuszem podzielanym przez coraz liczniejszą grupę przedsiębiorców reprezentujących tzw. small biznes.

Aktualnie tylko 6,7 proc. przedsiębiorców wierzy, że sytuacja gospodarcza kraju polepszy się w tym kwartale.

SŁABA KONDYCJA PRZEDSIĘBIORSTW.

Ten kwartał będzie równie trudny dla przedsiębiorców, jak poprzedni. Ponad 28 proc. badanych obawia się o przyszłą kondycję ekonomiczną własnej firmy i spodziewa się pogorszenia jej sytuacji. Równocześnie o ponad 6 pkt. proc. spadł udział oczekujących poprawy – dziś optymistów jest zaledwie 16,7 proc. Niestety to po raz kolejny najniższy odczyt, jaki rejestrujemy od 2009 roku.

WSKAŹNIK NASTROJÓW KERNA W DÓŁ DO MINUS 77,69 PKT.

Z przeprowadzonego badania Keralla Research wynika, że wskaźnik nastrojów przedsiębiorstw KERNA obniżył się do najniższego od 2009 roku poziomu minus 77,69 pkt. Jest on niższy o 28,99 pkt. licząc wobec analogicznego okresu roku 2010 i o 3,62 punkty mniej licząc r/r. Na wskaźnik KERNA wpływają opinie przedsiębiorców dotyczące kondycji ekonomicznej kraju oraz kondycji własnej firmy. W tym kwartale spadek to efekt głównie słabszej oceny przyszłej kondycji własnej firmy. Wskaźnik cząstkowy tego obszaru obniżył się w sumie o 12,7 pkt. Należy przypomnieć, że w poprzednim pomiarze na spadek nastrojów miały wpływ głównie oceny związane z sytuacją ekonomiczną kraju, a nie firmy – wówczas wskaźnik cząstkowy dla obszaru prognozowanej kondycji własnej firmy spadł niewiele o ponad 3 pkt.

Złe prognozy przedsiębiorstw wobec minionej kondycji jaki i przyszłej słabo rokują na najbliższą przyszłość w sytuacji ekonomicznej całego kraju.
Small biznes, generujący dwie trzecie PKB jest na progu recesji o czym świadczy m.in. utrzymujący się trend spadkowy wskaźnika KERNA.

INDEX ZAIR (zakupy i rezygnacje) SPADEK DO MIUNS 74,2 PKT.

Index ZAIR informujący o skali zakupów (inwestycje w MŚP) oparty jest na wskazaniach o wydatkach na inwestycje i rezygnacjach z nich. W tej edycji badania INDEX ZAIR wyniósł minus 74,2 pkt. czyli jest na identycznym poziomie, jak w poprzednim kwartale (74,8 pkt.). Przypomnijmy, że wówczas była to najniższa wartość wskaźnika od 2009 roku. Licząc natomiast w relacji do analogicznego kwartału roku ubiegłego spadek wyniósł o 0,5 pkt. (r/r).

Inwestycje w tym kwartale będą na identycznym, czyli niskim poziomie, jak w poprzednich trzech miesiącach. Będą mocno ograniczone, bo dodatkowo czwarty i pierwszy kwartał roku to tradycyjnie słabsze miesiące pod względem wydatków. Przedsiębiorcy sektora MSP mając na uwadze trudną sytuację ekonomiczną kraju i słabe perspektywy popytu wewnętrznego wykazują skłonność do trzymania zysków lub uszczuplania posiadanych depozytów, co pozwala na zachowanie płynności finansowej. Realizowane są więc niezbędne wydatki związane z bieżącą działalnością firmy i jej utrzymaniem. Przedsiębiorstwa informują o większych, niż kwartał wcześniej wydatkach na remonty, modernizacje oraz marketing i reklamę czy narzędzia wspierające sprzedaż np. e-sklepy. Niestety będzie się to odbywać kosztem redukcji wydatków na pracowników, czyli zmniejszeniem zatrudnienia. W tym kwartale więcej firm MŚP informuje o zwolnieniach, a odsetek chętnych do zatrudniania zmalał do 6,7 proc. (rok temu było to 10,7 proc.).

Izabella Młynarczyk, analityk Instytutu Keralla Research

Informacja o badaniu

Badanie przeprowadzono na próbie N=600 przedsiębiorstw zatrudniających do 250 osób (MŚP – mikro, małe i średnie firmy). Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna. W badaniu biorą udział wyłącznie firmy prywatne, prowadzące aktywną działalność zarobkową (firmy aktywne, niepaństwowe).