MamBiznes.pl

PIT 2005: Z jakich ulg warto skorzystać, a których się trzeba wystrzegać?

Pobieranie danych ...
W 2006 roku zaczęły obowiązywać nowe ulgi i zwolnienia. Skorzystanie jednak z niektórych z nich może okazać się ryzykowne. Najmniej wątpliwości budzi zwrot VAT na materiały budowlane. Do najbardziej kontrowersyjnych ulg można z pewnością zaliczyć ulgę na nianie.

Ulga na nianie

Osoba prowadząca gospodarstwo domowe ma prawo do odliczenia od podatku dochodowego całości wydatków na składki na ubezpieczenia społeczne osoby zatrudnionej w ramach umowy aktywizacyjnej.
Osobą prowadzącą gospodarstwo domowe jest osoba wspólnie z innymi zamieszkująca i gospodarująca lub jednoosobowo prowadząca gospodarstwo domowe, która podjęła działania w celu powierzenia bezrobotnemu pracy zarobkowej w swoim gospodarstwie domowym lub jest stroną umowy, którą zawarła w tym celu z bezrobotnym.
Jakie trzeba spełnić warunki, aby odliczyć tę ulgę?
Po pierwsze należy zawrzeć umowę aktywizacyjną w formie pisemnej z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym (za taką pracę uznane jest wykonywanie, na rzecz osób wspólnie zamieszkujących i gospodarujących, czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego lub opieką nad osobą zamieszkującą w gospodarstwie; na takich zasadach można zatrudnić opiekunkę do dzieci, osób starszych czy chorych, osobę do towarzystwa, kucharkę, gosposię lub inną pomoc domową, sprzątaczkę, pokojówkę, lokaja, kamerdynera, ogrodnika, „złotą rączkę”).  Po drugie należy opłacić składki ZUS ze środków własnych zatrudniającego. Niezbędne jest także zarejestrowanie umowy w powiatowym urzędzie pracy, który potwierdzi to zaświadczeniem. Należy pamiętać, o nieprzerwanym 12 miesięcznym okresie trwania umowy aktywizacyjnej oraz o udokumentowaniu wydatków poniesionych z tytułu składek ZUS.

Co trzeba wiedzieć?

Nie jest możliwe zawarcie umowy aktywizacyjnej między osobami spokrewnionymi ani powierzanie w ramach pracy w gospodarstwie domowym czynności służących potrzebom działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę zamieszkującą w gospodarstwie. Odliczenia należy dokonać za rok, w którym upłynął dwunastomiesięczny okres trwania umowy. Odliczenia można dokonać od podatku dochodowego na zasadach ogólnych albo ryczałtu. Odliczeniu podlegają wydatki na składki ZUS osoby zatrudnionej.

Wydatki na składki ZUS mogą zostać odliczone jedynie w przypadku posiadania zaświadczenia z urzędu pracy o zatrudnieniu bezrobotnego w ramach umowy aktywizacyjnej i dowodów wpłaty składek ZUS.

Czy to się opłaca?

Z ulgi na nianie nie skorzystają podatnicy których pomoce domowe i nianie pracowały krócej niż 12 miesięcy. Co prawda podatnicy mogą odliczyć od podatku wydatki poniesione z własnej kieszeni na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pomocy domowych, m.in. niań, ale wiele wskazuje, że ulga ta jest w dalszym ciągu martwym odliczeniem. I to nie tylko z uwagi na to, że gosposię czy nianię dla skorzystania z ulgi trzeba przenieść z szarej strefy i podpisać z nią umowę, przede wszystkim dlatego, że w przypadku odliczenia tej ulgi, najpierw trzeba zapłać niani czy gosposi z własnej kieszeni, a dodatkowo jeszcze pokryć składki ZUS. Poza tym umowa aktywizacyjna podpisywana z nianią musi trwać nieprzerwanie 12 miesięcy. To wszystko sprawia, że  ulga na nianie staje się odliczeniem mało interesującym, mało opłacalnym.

Ulga na sport

Odliczeniu podlegają wydatki na działalność klubów sportowych mających osobowość prawną i licencję sportową, skupiającą co najmniej 50 zawodników, w tym 30 juniorów. Klub powinien skupiać wymaganą ilość zawodników w dniu dokonania wydatku. Ulga podlega rozliczeniu niezależnie od innych ulg. Oznacza to, że w tym samym roku podatkowym można przekazać na sport i odliczyć limit z tytułu darowizny, podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego oraz sponsoringu sportowego.
Kwoty pieniężne mogą zostać przekazane gotówką. Odliczeniu od dochodu podlegają wydatki w wysokości nie przekraczającej 10% dochodu na rzecz w/w klubów sportowych.

Czy to się opłaca?

Posłowie uchwalili ulgę na sport wbrew woli rządu. Konstrukcja ulgi zachęca do skorzystania z niej, ale jednocześnie budzi wiele wątpliwości. Najbardziej kusząca okazuje się dla właścicieli klubów sportowych, gdyż nie muszą oni opodatkowywać przekazanych im wpłat. To oznacza zwolnienie z podatku do 10 proc. dochodów właścicieli klubów. Przepisy nie nakazują żadnych szczególnych obowiązków dokumentacyjnych. I tu może być problem. Trudno bowiem przypuszczać, by intencją ustawodawcy było pozwolenie, by do skorzystania z ulgi uprawniało zwykłe oświadczenie klubu, że otrzymał pieniądze. Ulga ta jest po prostu zachętą do nadużyć i w cale nie wiadomo jak zachowają się do końca organy podatkowe w stosunku do tej ulgi? Moim zdaniem jest ona kuszą propozycją ale tak naprawdę nie widomo czy jest ona opłacalna.

Zwrot VAT na materiały budowlane

Zwrot dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do 30 kwietnia 2004 były opodatkowane 7% stawką VAT, a od dnia 1 maja 2004 są opodatkowane podatkiem VAT. Zwrotowi podlega część kwot podatku VAT zawartego w posiadanych przez podatnika oryginałach faktur VAT wystawionych od 1 maja 2004 do 31 grudnia 2007 dokumentujących wydatki na zakup materiałów budowlanych związanych z budową budynku mieszkalnego, nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny spełniający wymagania określone w odrębnych przepisach, remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.

Prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności remontowo-budowalnych, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Czy to się opłaca?

Z ulgi korzysta każdy (bez względu na to, czy jest podatnikiem czy nie), kto po 1 maja 2004 roku poniósł wydatki na materiały budowlane wykorzystane do budynku lub remontu lokalu mieszkalnego. Wydatki te trzeba będzie udokumentować fakturami. Zwrot wynosi 68,18 proc. VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych, ale w przypadku faktur wykorzystanych wcześniej do rozliczenia ulg mieszkaniowych mniej, bo 55,23 proc. Moim zdaniem skorzystanie z tej ulgi jest opłacalne.

Darowizny

Od 1 stycznia 2006 roku darowizny kościelne odliczane bez limitu trzeba będzie dokumentować dowodem wpłaty na konto obdarowanej kościelnej osoby prawnej. Odliczeniu podlegają przekazane przez podatnika darowizny. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Bezpłatny charakter oznacza, że druga strona umowy (obdarowany) nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Odliczeniu podlegają jedynie darowizny przekazane:

Za darowizny przeznaczone na wyżej wymienione cele nie uważa się wpłat, o które zmniejsza się podatek zgodnie z art. 27d lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych zgodnie z art. 14a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Nie można jednak odliczyć kwoty darowizn przekazanych na rzecz osób fizycznych. Odliczeniu nie podlegają również darowizny dokonane na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Niezależny ekspert

Rafał Kłagisz, doradca podatkowy z kancelarii Nowakowski & Wspólnicy

„Wątpliwości może budzić ciągle ulga związana z darowiznami na działalność charytatywno-opiekuńczą kościołów. Uprawnienie do skorzystania z przedmiotowej ulgi wynika z ustaw regulujących stosunki pomiędzy państwem a kościołami. Główne kontrowersje dotyczą możliwości odliczenia darowizn bez limitu. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2005 roku, potwierdzono, że odliczenie to nie jest ograniczone żadnymi limitami. Sądzę, że powyższa interpretacja przepisów powinna zostać przyjęta i uznana przez organy skarbowe.”

Czy to się opłaca?

Ustawodawca zdając sobie sprawę z pokusy, jaką stanowi nielimitowane odliczenie, wprowadził przy darowiznach kościelnych dodatkowe warunki. Odliczając darowiznę kościelną w zeznaniu za 2006 roku nie wystarczy już zwykłe pokwitowanie od np. proboszcza. Konieczna jest wpłata na konto i ujawnienie danych obdarowanego w PIT, tak jak przy darowiznach limitowanych. Cały czas nierozstrzygnięta zostaje też kwestia drugiego warunku przewidzianego w ustawach kościelnych, czyli szczegółowości sprawozdania, które podatnik musi uzyskać w ciągu 2 lat od przekazania darowizny. Odliczanie darowizn kościelnych niesie ze sobą jeszcze jedno zagrożenie – kontrolę zeznania. Organy podatkowe bardzo skrupulatnie przyglądają się rozliczeniom podatników korzystających z odliczania darowizn kościelnych. Zwłaszcza przy dużych darowiznach mogą np. zainteresować się tym, czy podatnika było stać na tak dużą hojność. Nierozsądne korzystanie z nielimitowanego odliczenia może skończyć się w skrajnych przypadkach zarzutem uzyskiwania przychodów z nieujawnionych źródeł. Ulga nadal jest opłacalną, ale niestety trzeba spełnić biurokratyczne wymogi przy jej zastosowaniu.

Ulga na Internet

Odliczyć można tylko wydatki udokumentowane fakturą VAT. Odliczeniu podlegają faktycznie poniesione wydatki o ile nie zostały zwrócone podatnikowi ani zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Małżonkom przysługują odrębne limity odliczeń. Warunkiem jest posiadanie faktur wystawionych na nazwisko obojga. Osoby mieszkające pod tym samym adresem również mogą odliczyć (każde we własnym limicie) wydatki poniesione na użytkowanie Internetu o ile posiadają faktury wystawione na własne nazwisko.

Miejsce zamieszkania, w stosunku, do którego dokonywane jest odliczenie, powinno być zgodne z miejscem zamieszkania, określonym w formularzu NIP-1 lub NIP-3, złożonym w Urzędzie Skarbowym. Odliczenie polega faktyczna kwota wydatków w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł.

Niezależny ekspert

Rafał Kłagisz, doradca podatkowy z kancelarii Nowakowski & Wspólnicy

„(…)Wątpliwości budzą też niektóre aspekty ulgi dotyczącej wydatków na Internet. Otóż problemy rodzi obowiązek używania komputera w domu. Z wyjaśnień niektórych urzędów skarbowych wynika, że do odliczenia nie będzie uprawniać korzystanie z Internetu przy pomocy laptopa, chodzi tu o przenośne nośniki Internetu pozwalające na połączenie z Internetem bezprzewodowo. Organy podatkowe wychodzą z założenia, że takie urządzenie jako przenośne nie służy do korzystania z Internetu w domu. Na podatniku będzie ciążył obowiązek wykazania, że korzysta z przedmiotowego urządzenia w domu, co w praktyce może być trudne.”

Czy to się opłaca?

Odliczać można wydatki poniesione na Internet w miejscu zamieszkania, czyli tam, gdzie podatnik przebywa. Odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość wydatków została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o VAT Żeby skorzystać z limitu w podwójnej wysokości, na fakturze muszą widnieć zarówno dane osobowe męża, jak i żony. Moim zdaniem ulga na Internet nie budzi ,ani żadnych kontrowersji i jest tym samym świetnym pomysłem że strony rządu na pewno ułatwiającym propagowanie Internetu dla coraz większej liczby obywateli.

Wydatki na organizację pożytku publicznego

Wpłat podlegających odliczeniu można dokonywać między 1 maja roku, którego dotyczy zeznanie, a dniem złożenia tego zeznania, ale nie później niż do upływu terminu składania zeznań za ten rok. Organizacja pożytku publicznego ma obowiązek przekazania urzędowi skarbowemu informacji o zwróconej podatnikowi darowiźnie w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu. Ponadto podatnicy odliczający darowizny są zobowiązani do wskazania w zeznaniu rocznym danych pozwalających na identyfikację obdarowanych, a podatnicy obdarowani do przekazania informacji o darczyńcach. Wpłaty są zaokrąglane do pełnych dziesiątek groszy w dół.

Uprawnienia do obniżenia podatku z tytułu tej ulgi mają wszyscy podatnicy. Pomniejszenia można dokonać w zeznaniu rocznym. Musi je poprzedzać wpłata na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego poparta dowodem wpłaty, z którego wynika imię, nazwisko i adres wpłacającego, kwota wpłaty, nazwa organizacji. Nie można jednak dokonać odliczenia wpłat na rzecz organizacji zajmujących się wytwarzaniem wyrobów akcyzowych. Wpłata, o którą podatnik pomniejsza podatek nie może być jednocześnie odliczona od dochodu z tytułu darowizny. Odliczenie polega na pomniejszeniu podatku o wpłaconą kwotę, nie więcej jednak niż o 1 proc. kwoty podatku należnego do zapłaty.

Czy to się opłaca?

Ustawodawcy przewidzieli w Ordynacji podatkowej możliwość wsparcia organizacji pożytku publicznego częścią podatku. Możemy 1 procent należnego podatku wpłacić na rzecz jednej lub wielu organizacji pożytku publicznego działających na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego. Warto pamiętać że nie jest to ulga – pieniądze te podatnik i tak musi zapłacić. Decydując się na wsparcie organizacji pożytku publicznego warto pamiętać, że przeciętna efektywność wykorzystania środków przez organizacje pozarządowe jest wyższa niż efektywność wykorzystania środków budżetowych przez organizacje państwowe.

Podstawa prawna

Przemysław Gogojewicz

Przemysław Gogojewicz

Pobieranie danych ...