Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej to krok, który łączy w sobie pasję, determinację i odpowiednią wiedzę. Wielu marzy o niezależności i samodzielnym kierowaniu swoją karierą, jednak droga do sukcesu w biznesie wymaga solidnych podstaw i starannego przygotowania.
Dzisiaj zajmiemy się jedną z ważniejszych kwestii z tym związanych, a mianowicie jak założyć działalność gospodarczą. Podpowiemy Ci, jakie formalności należy spełnić oraz na co powinieneś zwrócić szczególną uwagę, aby Twój start był jak najbardziej udany.
Kto może założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Zacznijmy od tego, kto w ogóle może założyć własną firmę w Polsce. Do otwarcia działalności gospodarczej konieczne jest tak naprawdę spełnienie jedynie kryterium wieku – osoba rejestrująca firmę musi mieć skończone 18 lat. Co ważne, żeby prowadzić działalność, nie trzeba być obywatelem Polski.
Warto przeczytać: 150 tys. nowych, jednoosobowych działalności gospodarczych. JDG odnotowuje niewielki spadek w pierwszym półroczu
Działalność gospodarcza nierejestrowana a działalność rejestrowana
Przyszły przedsiębiorca musi podejmować wiele ważnych decyzji, a jedną z nich jest wybór między działalnością gospodarczą nierejestrowaną a rejestrowaną.
Działalność nierejestrowana, często nazywana działalnością nieewidencjonowaną, umożliwia prowadzenie drobnej działalności zarobkowej bez konieczności rejestracji firmy w CEIDG, o ile miesięczne przychody nie przekraczają określonej kwoty. To rozwiązanie jest idealne dla osób, które chcą przetestować swój pomysł biznesowy, minimalizując przy tym formalności i koszty początkowe. Brak obowiązku rejestracji oznacza również, że przedsiębiorca nie musi odprowadzać składek na ZUS, co znacząco obniża koszty prowadzenia działalności.
Z kolei działalność rejestrowana wymaga zgłoszenia do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) oraz wiąże się z obowiązkiem prowadzenia pełnej księgowości, regularnym odprowadzaniem podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Choć bardziej skomplikowana i kosztowna, działalność rejestrowana pozwala na osiąganie wyższych dochodów bez limitów oraz budowanie większej wiarygodności i rozpoznawalności na rynku.
Wybór odpowiedniej formy zależy więc od charakteru i skali planowanej działalności, a także od długoterminowych celów przedsiębiorcy.
Limit działalności nierejestrowanej
Limit działalności nierejestrowanej określony jest na poziomie 50% minimalnego wynagrodzenia miesięcznie. Oznacza to, że aby prowadzić działalność nierejestrowaną, Twoje miesięczne przychody nie mogą przekraczać połowy minimalnej pensji obowiązującej w danym roku.
Limit przychodów dla działalności nierejestrowanej od 1 lipca 2024 roku wynosi 3225 zł miesięcznie. Przekroczenie tego limitu zobowiązuje do rejestracji działalności gospodarczej w CEIDG oraz przestrzegania pełnych wymogów związanych z prowadzeniem zarejestrowanej firmy.
Warto przeczytać: Działalność nierejestrowana. Na czym polega i jak ją założyć?
Jak przygotować się do zarejestrowania działalności? Pierwsze formalności
Aby rejestracja działalności prowadzonej indywidualnie była szybka i bezproblemowa, przed przystąpieniem do wypełnienia wniosku CEIDG warto zgromadzić potrzebne informacje i dokumenty. Do dopełnienia procedury założenia firmy potrzebny będzie m.in. dowód osobisty czy dane jak PESEL oraz NIP (jeśli przyszły przedsiębiorca takowy posiada).
Otwieranie działalności – wniosek o wpis do CEIDG
Gdy decyzja o prowadzeniu działalności została podjęta, kolejnym krokiem jest rejestracja CEIDG. Można jej dokonać elektronicznie lub tradycyjnie – przez złożenie dokumentu w urzędzie miasta lub gminy. Rejestracja online przebiega identycznie jak osobiście w urzędzie.
We wniosku o wpis do CEIDG podać należy takie informacje jak:
- nazwa firmy,
- imię i nazwisko,
- data oraz miejsce urodzenia,
- imiona rodziców,
- nazwa skrócona,
- PESEL,
- adres zamieszkania,
- kody PKD,
- siedziba jednoosobowej firmy,
- adres przechowywania dokumentacji księgowej,
- data rozpoczęcia prowadzenia działalności,
- dane właściwego ze względu na miejsce zamieszkania urzędu skarbowego,
- numer NIP i REGON (jeśli zostały nadane),
- liczba pracowników (przewidywanych),
- numer, seria i rodzaj dokumentu tożsamości,
- informacje na temat ubezpieczenia w ZUS, KRUS lub za granicą.
Nazwa działalności jednoosobowej – jaką wybrać?
Składając wniosek o wpis do CEIDG, musisz mieć już wybraną nazwę firmy, pod jaką będziesz działać. Nazwa musi zawierać imię i nazwisko osoby prowadzącej działalność.
Kolejność słów w nazwie firmy ma znaczenie. Najpierw podaje się imię i nazwisko w mianowniku, a dalej wybraną nazwę działalności gospodarczej.
Wybór siedziby działalności gospodarczej
Podczas rejestracji działalności prowadzonej indywidualnie oprócz nazwy, trzeba podać też jej siedzibę. Jaki adres zgłosić? W praktyce chodzi o takie dane jak:
- miejsce prowadzenia działalności,
- adres do doręczeń,
- miejsce przechowywania dokumentów księgowych.
Powyższe adresy nie muszą być takie same. Wszystko zależy od specyfiki konkretnego biznesu i potrzeb przedsiębiorcy.
Warto przeczytać: Siedziba firmy. Jak ją wybrać i dlaczego jest ważna?
Rejestracja działalności gospodarczej – jakie jeszcze formalności należy dopełnić?
Otwarcie działalności gospodarczej nie jest takie trudne, jak się wydaje. Przedstawiamy kilka kroków do założenia firmy.
1. Forma prowadzenia działalności gospodarczej
Jednoosobowa działalność gospodarcza cieszy się dużą popularnością zwłaszcza wśród początkujących przedsiębiorców, jednak warto pamiętać, że do wyboru są też inne rodzaje działalności. W grę wchodzi założenie spółki.
Inne dostępne formy prawne działalności to:
- spółka cywilna,
- spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna,
- spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.
2. Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) firmy
Kody PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności) wskazują obszar działalności gospodarczej. Zakładając firmę, trzeba podać najbardziej pasujący kod (lub kody) PKD. Do ustalenia kodu PKD może posłużyć wyszukiwarka dostępna w serwisie gov.pl.
3. Forma opodatkowania działalności gospodarczej
Aby legalnie prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą, trzeba płacić podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Do wyboru są następujące formy opodatkowania:
- zasady ogólne (skala podatkowa),
- stawka liniowa,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Przed podjęciem decyzji warto porównać wszystkie formy, aby określić, która będzie najkorzystniejsza.
4. Księgowość i rachunkowość
Prowadzenie firmy nieodłącznie wiąże się z koniecznością prowadzenia księgowości. Można to robić samodzielnie lub skorzystać z usług stacjonarnego biura rachunkowego. Osoba prowadząca działalność może też zlecić księgowość online.
5. Rejestracja do ZUS
Jakie koszty należy ponosić, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą? Założenie działalności gospodarczej przede wszystkim pociąga za sobą obowiązek opłacania składek ZUS za siebie i zatrudnionych pracowników. Co jednak istotne, w pierwszym okresie prowadzenia firmy obowiązują obniżone składki. Od tego, czy będzie można skorzystać z ulgi, zależy to, jakie druki złożyć do ZUS.
6. Rejestracja do VAT
Teoretycznie każdy przedsiębiorca musi płacić podatek VAT. W praktyce do VAT nie trzeba rejestrować się, gdy:
- nie przekracza się limitu sprzedaży – 200 000 zł,
- w ofercie występują towary lub usługi zwolnione z podatku VAT.
7. Konto firmowe
Procedura założenia działalności przewiduje podanie rachunku bankowego dla działalności gospodarczej. Ten krok można jednak pominąć i później zaktualizować dane. Najlepiej jednak od razu otworzyć konto w wybranym banku i wskazać numer rachunku bankowego w odpowiednim miejscu.
Wiesz już, jak założyć działalność gospodarczą i ruszyć ze swoją firmą. Pamiętaj, aby dokładnie zapoznać się z wymogami formalnymi i prawnymi, aby uniknąć problemów na starcie swojego biznesu.