Leasing ciągle budzi wiele kontrowersji. Dla wybrania tej formy finansowania nadal pozostają istotne warunki podatkowe rozliczania leasingu.
Zalety i wady
Wielość rodzajów leasingu utrudnia określenie zalet i wad generalnych leasingu. Z drugiej strony ma to swoją zaletę, gdyż każdy może dopasować formę do swoich potrzeb. Jest to tylko zależne od dobrej woli leasingodawcy i ewentualnie Urzędu Skarbowego. Aspekt podatkowy ma w Polsce szczególne znaczenie z uwagi na krótką tradycję leasingu i ogólnie nie zbyt przychylną atmosferę dla przedsiębiorczości kojarzonej jedynie z przekrętami.
To powoli się zmienia, tworzy się lobby firm leasingowych i moim zdaniem również korzystający z tej formy finansowania powinni wywierać nacisk na ucywilizowanie polskiego leasingu. Niestety wiąże się to z ogólną reformą podatkową co jest dotychczas blokowane na poziomie ustawodawczym. Mimo tych problemów leasing rozwija się dynamicznie, więc ma w sobie coś co przekonuje przedsiębiorców.
Zalety dla korzystajacego
Zalety dla korzystającego to przede wszystkim:
- ułatwienie w procesie finansowania inwestycji w postaci możliwości finansowania praktycznie do 100 % inwestycji stanowiąc alternatywę dla tradycyjnych źródeł finansowania. Finansowanie przez leasing z reguły dotyczy znacznie szerszego zakresu niż przy zakupie na raty lub najmie i późniejszym wykupie. W wyniku tego korzystający może rezerwę gotówkową przeznaczyć na inwestycje lub lokaty kapitałowe lub w wypadku gdy nie posiada odpowiednich środków w ogóle rozpocząć działalność. Zasadą jest w przypadku leasingu to, że koszty leasingu powinny być pokrywane z bieżących przychodów osiąganych w wyniku korzystania z przedmiotu leasingu.
- umożliwienie dzięki dużej ilości rodzajów i szczególnie umowności stosunku prawnego kształtującego leasing elastyczności w planowaniu i tworzeniu biznes planów oraz w trakcie ich realizacji. W praktyce jednak umowy mają jednak charakter standardowy i coraz trudniej jest negocjować, ale wzmagająca się konkurencja będzie powodowała coraz większe możliwości wpływania klientów na warunki finansowe umów i ochronę ich interesu. Pewna standaryzacja umów w polskiej rzeczywistości stała się konieczna wobec kwestionowania przez Urzędy Skarbowe dużej ilości umów. Uregulowanie leasingu w prawie powinno jednak zwiększyć pewność i elastyczność leasingu wobec jasnych kryteriów działania.
- korzyści podatkowe polegające na możliwości zaliczania w koszty uzyskania przychodów czynszów leasingowych przy spełnieniu określonych prawem warunkach (tzw. „leasing operacyjny” utożsamiany z rodzajem leasingiem, w którym przedmiot leasingu zalicza się do majątku leasingodawcy).
- korzyści bilansowe wynikające z ewidencji leasingu poza bilansem, ma to szczególne znaczenie w przypadku, gdy firma musi wykazywać się efektywnością w świetle analizy wskaźnikowej dla udziałowców bądź akcjonariuszy. Ten sposób może służyć również do polepszania własnej wiarygodności kredytowej przez ograniczenie pozycji zobowiązań w bilansie. Najnowsze zastosowanie to neutralizowanie ograniczeń eksportowo – importowych przez leasing zamiast sprzedaży.
- rozszerzenie możliwości kredytowych przez refinansowanie leasingu, co stwarza możliwość zbudowania portfela o lepszym współczynniku ryzyka poprzez rozłożenie go między wielu kredytodawców (np. przez sekurytyzację). W przypadku pojedynczego przedsiębiorcy jest jedyną możliwością finansowania działalności w momencie braku zdolności kredytowej.
- udostępnienie nowoczesnych technologii, które są kapitałochłonne i firmom trudno finansować z własnych środków szybkie zmiany procesów technologicznych.
Zalety dla finansującego
Zalety dla udostępniającego to zasadniczo:
- leasing jako dodatkowa metoda finansowania sprzedaży pozwalająca na zwiększenie obrotów i przychodów,
- źródło znacznych zysków z pośrednictwa między dawcami kapitałów, a przedsiębiorstwami,
- zmniejszenie ryzyka przez pozostawanie cały czas właścicielem przedmiotu leasingu w trakcie umowy.
- w przypadku leasingu finansowego finansujący nabywa dobro inwestycyjne od dostawcy, z którym może wynegocjować szczególne warunki traktowania w postaci rabatów i upustów.
Wady leasingu
Wady leasingu to przede wszystkim:
- brak jednoznacznych definicji i uregulowań prowadzi do problemów z interpretacją leasingu dla celów podatkowych, wprowadza to element niepewności w działalności gospodarczej oraz uznaniowość ze strony aparatu skarbowego.
- wysokie koszty transakcji ponoszone przez korzystającego. Wzrost sumy opłat za korzystanie jest wynikiem możliwości korzystania z przedmiotu leasingu w okresie zbliżonym do okresu jego zużycia ekonomicznego oraz wyższe ryzyko niż przy procedurze kredytowej.
- negatywne skutki pozostawania w zwłoce przez korzystającego włącznie z wypowiedzeniem umowy i odebraniem przedmiotu leasingu.
- całkowita odpowiedzialność za przedmiot leasingu spada na korzystającego. Ważne dlatego jest jego ubezpieczenie.
- ryzyko cenowe i rzeczowe jest przenoszone na korzystającego, a więc jest on zobowiązany do wnoszenia opłat również wtedy gdy nie może korzystać z rzeczy z przyczyn niezależnych.
Bogusław Półtorak