W procesie windykacji należności można spotkać się z kilkoma niedogodnościami ze strony dłużnika. Jeżeli już postanowiliśmy wynająć firmę windykacyjną, to oznacza to, że nie możemy odzyskać pewnych należności od innego przedsiębiorstwa czy indywidualnego klienta. Może to wynikać z braku u niego płynności finansowej, z problemów na rynku albo też z braku odpowiedzialności tejże osoby lub próby wymigania się od zapłaty.
Gdy dłużnik upada
W pierwszym z przypadków, czyli braku płynności finansowej, może dojść w konsekwencji do konieczności likwidacji firmy dłużnika. Dla wierzyciela nie oznacza to jednak niemożności odzyskania swych należności.
Postępowanie likwidacyjne jest procesem, który jednak należy całkowicie odróżnić od upadłości dłużnika.
Zarówno jeden jak i drugi stan został uregulowany przez prawo, z tą różnicą, że likwidację normuje wiele przepisów uzależnionych od rodzaju podmiotu gospodarczego którego dotyczy, czyli inne zasady likwidacji są w spółkach kapitałowych, inne w osobowych, a jeszcze inne w przypadku indywidualnego przedsiębiorstwa.
Pomimo tych różnic, niezależnie jednak od tego z likwidacją jakiego rodzaju podmiotu mamy do czynienia, przeprowadzenie jej należy do kompetencji likwidatora, którego jednym z podstawowych obowiązków jest wypełnienie zobowiązań.
O kolejności ich wypełnienia decyduje już rodzaj podmiotu, którego likwidacja dotyczy gdyż unormowania tej kwestii znajdziemy zarówno w kodeksie handlowym dla spółek prawa handlowego, w prawie spółdzielczym dla spółdzielni, dla nielicznych już przedsiębiorstw państwowych w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych oraz ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
Proces likwidacyjny dla każdej z przedstawionych powyżej form prawnych rozpoczyna się od sporządzenia inwentarza i bilansu na dzień otwarcia likwidacji oraz zawezwaniu przez likwidatora wierzycieli do zgłoszenia swoich wierzytelności w określonym terminie.
Jeśli jednak analiza danych bilansowych wykaże brak możliwości zaspokojenia wierzycieli, to wówczas likwidator zobligowany przepisami prawa upadłościowego ma obowiązek zgłosić wniosek o upadłość.
Czasami lepiej iść na kompromis
Dlatego tak ważną sprawą jest racjonalne zachowanie się wierzyciela, aby swoim działaniem nie pogorszył swojego położenia. Czasami zawarcie porozumienia w sprawie redukcji odsetek czy części kwoty głównej, czyli pójście „na kompromis” z likwidatorem, może okazać się korzystniejsze dla wierzyciela niż bezwzględne domaganie się egzekucji pełnej wierzytelności.
Wówczas takie porozumienie powinno zawierać kilka istotnych elementów charakteryzujących taką wierzytelność.
Wśród tych elementów możemy odnaleźć m.in.:
- sposób redukcji,
- termin spłaty zobowiązań,
- sankcje za niedotrzymanie terminu spłaty
Nie zgłoszenie przez wierzyciela likwidatorowi swoich roszczeń w określonym terminie nie zamyka definitywnie drogi ich dochodzenia ale wiąże się z możliwością ich zaspokojenia jedynie z nie rozdzielonego jeszcze majątku dłużnika.
Przez sąd do komornika
Prowadzenie postępowania likwidacyjnego nie stanowi przeszkody w możliwości skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, a po uzyskaniu tytułu skierowania jej do egzekucji komorniczej.
W przeciwieństwie do postępowania upadłościowego w postępowaniu likwidacyjnym postępowanie egzekucyjne może być wszczynane, a wszczęte przed rozpoczęciem likwidacji nie będzie z tego powodu umarzane.
Wierzyciel powinien więc wziąć pod uwagę, w oparciu o wiedze o likwidowanym podmiocie, które postępowanie będzie dla niego bardziej korzystne i da mu możliwość odzyskania należności w najkrótszym czasie pamiętając równocześnie o tym, że warunkiem zakończenia postępowania likwidacyjnego jest zaspokojenie wszystkich wierzycieli.
Jak widzimy, w przypadku likwidacji, możliwe jest odzyskanie należności, zwłaszcza że likwidator ma w swoim obowiązku spłacenie zobowiązań, które zostały zaciągnięte jeszcze przed postępowaniem likwidacyjnym.
Ważne jest również to, że postępowanie likwidacyjne nie wyklucza postępowania egzekucyjnego. Znaczy to, że jeżeli wcześniej firma windykacyjna doprowadziła do sądowego nakazu zwrotu należności i na tej podstawie sąd nakazał wszczęcie postępowania egzekucyjnego, to mimo likwidacji, należy tę egzekucję przeprowadzić. Może się nawet okazać, że będzie ona ważniejsza od spłacenia innych zobowiązań, bowiem będzie naznaczona wyrokiem sądu.