PKD, czyli Polska Klasyfikacja Działalności. Jak wybrać odpowiedni kod działalności gospodarczej?
Każdy przedsiębiorca, który oferuje swoje usługi na rynku, powinien być sklasyfikowany w systemie Polskiej Klasyfikacji Działalności. Jest to struktura, która pozwala uporządkować działalność gospodarczą głównie w celach statystycznych. Czy posiadanie klasyfikacji PKD jest obowiązkowe? Jak ustalić numery PKD i po co dokładnie została stworzona ta struktura?
Co to jest PKD? Charakterystyka i definicja
PKD, czyli inaczej Polska Klasyfikacja Działalności jest systemem kategorii i kodów, stosowanym do klasyfikacji różnych rodzajów działalności gospodarczej. Jest to jednocześnie oficjalna klasyfikacja działalności gospodarczych w Polsce, która ma za zadanie umożliwić zainteresowanym podmiotom między innymi określenie rodzaju działalności wyszukiwanej firmy.
Klasyfikacja ta została stworzona w celach statystycznych. W tej strukturze każda działalność ma określony, przypisany kod PKD, który pozwala na szybkie znalezienie i uszeregowanie konkretnej aktywności biznesowej. System kodów powstał w celu analizy i porównywania danych dotyczących różnych sektorów gospodarki. Jego najważniejsze zadanie to statystyka, ale nie tylko. Klasyfikacja ta jest używana przez organy administracji publicznej, firmy, badaczy i inne organizacje po to, aby zidentyfikować rodzaj działalności. Ilość i specyfika kodów pozwala ustalić obraz gospodarczy kraju oraz sporządzić odpowiednie raporty i zestawienia statystyczne.
Kto musi mieć PKD?
Polska Klasyfikacja Działalności to system, w którym każda firma ma specjalny kod, opisujący jej działalność. Obowiązek posiadania takiego ciągu cyfr i liter dotyczy wszystkich osób, prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, wpisanych do bazy CEIDG, a także innych podmiotów, które znajdują się na przykład w KRS. Są to więc także spółki osobowe i kapitałowe, a także różne spółdzielnie i fundacje.
Aby ustalić swój kod PKD, należy zastosować się do zasad, opisanych w klasyfikacji PKD. Przede wszystkim warto wiedzieć, że w tym systemie każda działalność posiada jeden kod główny i kilka cyfr, które określają różne czynności, podejmowane w ramach aktywności biznesowych. Każda działalność może więc mieć kilka kodów.
Warto przeczytać: Koszty jednoosobowej działalności gospodarczej. Ile kosztuje własna firma?
Ile jest kodów PKD?
Klasyfikacja PKD ma strukturę pięciopoziomową. Oznacza to, że każda działalność musi mieć oznaczenie zarówno ogólnej sekcji, jak i poszczególnych działów, klas i grup, które szczegółowo opisują charakter danej firmy czy aktywności.
W skład struktury PKD wchodzą więc:
- sekcja – wartość, oznaczona symbolem w formie litery. W klasyfikacji PKD jest 21 rodzajów działalności, do których należy się przyporządkować w pierwszej kolejności
- dział – to aktywność oznaczona dwucyfrowym kodem numerycznym, która dzieli się na 88 rodzajów działalności. Czynności, wskazane w tej grupie mają znaczenie zarówno przy określaniu stopnia podobieństwa, jak i powiązań w ramach gospodarki narodowej
- grupa – to z kolei trzycyfrowy kod numeryczny, który pozwala określić rodzaj działalności z perspektywy procesu produkcyjnego, charakteru usługi bądź jego odbiorcy
- klasa – to kod określony czterema cyframi. Przedsiębiorca może wybrać kod spośród 615 ugrupowań, określonych pod kątem specjalizacji procesu produkcyjnego lub działalności usługowej
- podklasa – to ostatni rodzaj kodu, który posiada pięć znaków i obejmuje 654 ugrupowania. Ta klasyfikacja została wprowadzona w celu wyodrębnienia rodzajów działalności charakterystycznych dla polskiej gospodarki i będących przedmiotem stricte obserwacji statystycznej. Jeśli dana działalność nie ma określonej podklasy, działalność taką oznacza się w tej sekcji literą „z”.
Ustalenie kodów PKD nie jest trudne, trzeba jednak bardzo dokładnie znać rodzaj prowadzonej przez siebie działalności. Jeśli ustalenie własnego kodu nadal jest problematyczne, warto skorzystać z formularza, dostępnego na oficjalnej stronie rządowej. Znajduje się tam także wyszukiwarka kodów PKD, która może okazać się pomocna.
Czy muszę mieć numery PKD przed wpisem do CEIDG?
Jeśli potrzebujesz odpowiedniego kodu PKD, warto zaznaczyć, że z określonymi kodami mogą wiązać się też specyficzne obowiązki. Jeśli zaklasyfikujesz swoją działalność w określony sposób, być może będziesz musiał korzystać w działalności z konkretnego, przypisanego już rodzaju opodatkowania, czy też na przykład spełniać obowiązek korzystania z kas fiskalnych. Wszystkie te informacje dostępne są w klasyfikacji PKD, warto więc wiedzieć, jak odpowiednio zaklasyfikować swoją działalność.
Ustalenie kodów PKD to pierwsza rzecz, którą powinien zrobić początkujący przedsiębiorca. Kody PKD podaje się już przy rejestracji firmy, czyli zarówno we wniosku do CEIDG, jak i KRS. Cyfry, które wpisuje przy takiej rejestracji przedsiębiorca, są podstawą do nadania przez urząd statyczny numeru REGON dla danej działalności.
Rodzaje działalności gospodarczej a PKD
Jak już zostało wspomniane, każda działalność gospodarcza ma określony kod PKD odpowiadający jej charakterowi. Pierwsza litera to ogólny rodzaj działalności. Przykładowo, literą A oznaczone jest „rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo”. W ramach tej litery możemy dookreślić grupę — na przykład uprawy rolne, chów czy hodowla zwierząt łącznie z łowiectwem, będą oznaczone symbolem 01. Następnie określone są już konkretne rodzaje działalności. Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu będzie więc w klasyfikacji PKD miała symbol 01.11. Z.
Sekcja B w tej klasyfikacji to „górnictwo i wydobywanie”, symbolem C oznaczone jest „przetwórstwo przemysłowe”, pod literą D kryje się sekcja „wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych”. Sekcja E to natomiast dostawa wody, w tym „gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją”, litrą F oznaczone będą działy związane z budownictwem, G to „handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi”, a H to „transport i gospodarka magazynowa”.
Lista kończy się na literze „U”, a szczegółowy wykaz danych można znaleźć w oficjalnej klasyfikacji PKD. Litery to rodzaje działalności PKD, natomiast numery PKD to ich specyfika. Wyszukiwarka klasyfikacji PKD jest szczegółowa, a rodzaje działalności są w niej opisane bardzo dokładnie, tak, że bardzo łatwo jest znaleźć konkretną firmę, po prostu analizując kody PKD.
Polska Klasyfikacja Działalności – po co właściwie jest?
Klasyfikacja PKD jest oparta na międzynarodowej klasyfikacji działalności gospodarczej (NACE), wprowadzonej zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006. Od tego czasu jest regularnie aktualizowana przez Główny Urząd Statystyczny w Polsce. Klasy PKD służą więc do celów statystycznych, a także po to, aby łatwiej było odnaleźć daną działalność. Dzięki klasyfikacji PKD możliwe jest łatwiejsze monitorowanie i analizowanie działalności gospodarczej w Polsce.
Warto zaznaczyć, że działalności bez aktualnego kodu PKD nie będą ujęte w statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej PKD. Firma jednak musi, jak już zostało wspomniane, mieć kod, określający rodzaj prowadzonej działalności, aby zostać wpisana do bazy REGON. Zakres działalności firmy i inne klucze powiązań PKD mogą jednak zostać zmieniane w trakcie działalności podmiotów. Cel PKD jest więc jasny — chodzi przede wszystkim o zaklasyfikowanie danej działalności gospodarczej, by łatwiej było ją odnaleźć. Baza kodów spółek PKD zawiera w sobie wszystkie dane o firmach, które funkcjonują na terenie Polski. Klasyfikacja rodzajów działalności jest długa i każdy odnajdzie tam swój rodzaj działalności.
Zmiana PKD – kiedy jest konieczna?
Kody działalności PKD to ściśle określona struktura, która mówi o charakterze i specyfice danej firmy. Rodzaje działalności gospodarczej PKD są wyraźnie określone, zdarza się jednak, że w trakcie rozwoju działalności konieczne jest poszerzenie oferty lub zakresu usług. W takim przypadku konieczna będzie zmiana PKD w zbiorze działalności dodatkowych. W przypadku zmiany profilu samej działalności konieczne będzie wpisanie nowego kodu głównego. Jeśli natomiast jakieś aktywności nie są już obsługiwane przez firmę, należy wykreślić kody nieaktualne.
Każdą zmianę PKD trzeba zgłosić do urzędu, który wydał pozwolenie na numery PKD. Jest to niezbędne, aby firma mogła dalej funkcjonować w statystykach.
Temat kodów PKD jest aktualny w każdym czasie. Regulacja działalności na podstawie tej struktury pozwala Głównemu Urzędowi Statystycznemu na dokonanie stosownych obliczeń i nakreślenie aktualnego obrazu gospodarki kraju. Wpływa to w dłuższej perspektywie na kwestię ustaw, czy na przykład dotacji do poszczególne działalności.
Dzięki Polskiej Klasyfikacji Działalności łatwiej jest też znaleźć daną firmę i sprawdzić, czym dokładnie się zajmuje, co może mieć niemałe znaczenie zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób fizycznych.
