Odstąpienie od umowy – jak to zrobić skutecznie? Sprawdzamy jakie są prawa konsumenta
Zawieranie umów jest nieodłączną częścią życia zarówno zawodowego, jak i prywatnego każdego z nas. Niekiedy jednak po podpisaniu jakiejś umowy nasza sytuacja może ulec zmianie, przez co może zaistnieć potrzeba odstąpienia od umowy.
Skuteczne odstąpienie od umowy może być kluczowe dla zachowania praw i uniknięcia potencjalnych konsekwencji prawnych. Dlatego też znajomość umownego prawa odstąpienia oraz procedur z nim związanych jest niezwykle istotna. Sprawdzamy, na jakich zasadach można odstąpić od umowy i w jakim terminie da się to zrobić.
Czym jest odstąpienie od umowy?
Odstąpienie od umowy stanowi istotny element ustawowego prawa konsumenta. Jest to proces, w ramach którego konsument ma możliwość skutecznie odstąpić od zawartej umowy w określonych przypadkach.
Ustawa precyzuje terminy na odstąpienie od umowy oraz wymogi dotyczące wykonania prawa odstąpienia. Oświadczenie o odstąpieniu powinno zostać złożone drugiej stronie umowy w wyznaczonym terminie, zgodnie z przepisami prawa konsumenckiego.
Skutki odstąpienia od umowy mogą obejmować zwrot kwoty lub innych świadczeń dokonanych przez konsumenta, jak również konsekwencje dla drugiej strony umowy. Dlatego też znajomość prawnych aspektów odstąpienia od umowy jest istotna zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorców, aby móc świadomie korzystać z przysługujących praw i unikać ewentualnych sporów prawnych.
Umowne prawo odstąpienia
Umowne prawo odstąpienia od umowy to dodatkowa klauzula umowna, która może być zawarta między stronami umowy. Określa ona warunki i procedury odstąpienia od umowy, wykraczające poza ustawowe przepisy prawa konsumenckiego. W przypadku umownego prawa odstąpienia strony umowy mogą ustalić indywidualne terminy odstąpienia, sposób złożenia oświadczenia o odstąpieniu oraz ewentualne skutki finansowe lub inne, wynikające z takiego odstąpienia.
Warto zaznaczyć, że umowne prawo odstąpienia może zostać ustanowione zarówno w umowie przedwstępnej, jak i w umowie właściwej. Umożliwia to stronom elastyczne dostosowanie warunków odstąpienia do konkretnych potrzeb i okoliczności danej transakcji.
Czym się różni odstąpienie od wypowiedzenia umowy?
Odstąpienie od umowy pod wieloma względami różni się od wypowiedzenia umowy.
Zacznijmy od tego, że odstąpienie od umowy jest prawem konsumenta do rezygnacji z umowy w określonym terminie, podczas gdy wypowiedzenie umowy to jednostronne rozwiązanie umowy przez jedną ze stron. Odstąpienie powoduje uznanie, że umowa nigdy nie została zawarta, z kolei wypowiedzenie, że umowa była ważna i obowiązywała, ale została już zakończona.
Dodatkowo mogą się różnić procedury odstąpienia i wypowiedzenia, a skutki prawne dla stron mogą być odmienne. Odstąpienie zwykle prowadzi do zwrotu środków, natomiast wypowiedzenie może skutkować koniecznością poniesienia odpowiedzialności za szkody lub inne konsekwencje przewidziane w umowie.
Kiedy można od umowy odstąpić?
Konsument ma prawo do odstąpienia od umowy w określonych przypadkach, zgodnie z przepisami prawa konsumenckiego.
Skutecznie odstąpić od umowy można m.in. w przypadku umów zawartych na odległość, jak np. umowy zawartej w sklepie internetowym czy przez telefon, gdzie konsument ma prawo do odstąpienia od umowy w ciągu określonego terminu, bez podawania przyczyny. Ustawowe prawo odstąpienia przysługuje też, gdy umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa.
W wyznaczonym czasie należy złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy, co pozwoli na wykonanie prawa odstąpienia.
Odstąpienie od umowy przedwstępnej
Przepisy prawa konsumenckiego przewidują również możliwość odstąpienia od umowy przedwstępnej, jednak termin na odstąpienie od umowy przedwstępnej może być krótszy niż w przypadku innych umów. Warto zaznaczyć, że umowne prawo odstąpienia może być dodatkowo uregulowane w umowie przedwstępnej, ale nie może naruszać ustawowych przepisów.
Warto przeczytać: Regulamin pracy – co powinien zawierać zgodnie z kodeksem pracy?
Odstąpienie od umowy na odległość – co warto wiedzieć?
Odstąpienie od umowy na odległość jest uregulowane ustawowym prawem konsumenckim, które daje możliwość konsumentowi odstąpić od umowy w określonym terminie. Zazwyczaj ten termin wynosi od 14 do 30 dni od dnia zawarcia umowy lub otrzymania towaru.
W przypadku zakupów i zawartej umowy w sieci konsument ma prawo odstąpić od niej w ciągu 14 dni od dnia dostarczenia towaru, bez podawania przyczyny. Po spełnieniu wszelkich formalności związanych z odstąpieniem od umowy obie strony mają obowiązek zwrócić sobie wzajemnie to, co otrzymały na mocy zawartej umowy.
Warto jednak zauważyć, że istnieją wyjątki, jak w przypadku umów o charakterze niestandardowym, na które nie ma ustawowego prawa odstąpienia. Ważne jest także rozróżnienie pomiędzy podpisaniem umowy przedwstępnej a właściwą umową – odstąpienie od umowy w ciągu oznaczonego terminu nie zawsze jest możliwe po podpisaniu umowy przedwstępnej, jeśli nie przewiduje ona takiej opcji. Dlatego przy zawieraniu umowy, zwłaszcza takiej jak umowa kupna samochodu, należy dokładnie zapoznać się z jej warunkami, w tym z okresem wypowiedzenia oraz ewentualną niemożliwością spełnienia zobowiązania w przyszłości.
Jak dokonać odstąpienia od danej umowy?
W przypadku odstąpienia trzeba zwrócić uwagę na zasady przewidziane w prawie konsumenckim oraz na warunki umowy, które mogą wpływać na możliwość jego przeprowadzenia. Procedura odstąpienia od umowy może być różna w zależności od przede wszystkim rodzaju umowy, ale też innych czynników, np. charakteru zakupu, jednak zazwyczaj obejmuje przesłanie pisemnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy do drugiej strony.
Po odstąpieniu od umowy obie strony mają obowiązek zwrócić sobie wzajemnie wszystkie otrzymane świadczenia. Warto również pamiętać, że istnieją przypadki, gdzie ustawowe prawo odstąpienia może być ograniczone, na przykład w umowach o charakterze niestandardowym lub umowach zawartych po podpisaniu umowy przedwstępnej. Dlatego też, w celu skutecznego odstąpienia od umowy, istotne jest zrozumienie przepisów prawnych oraz dokładne zapoznanie się z warunkami umowy.
Jak dokonać odstąpienia od umowy?
Wiemy już, kiedy mamy możliwość odstąpienia od umowy, zatem przejdźmy teraz do konkretów, czyli powiedzmy sobie, co dokładnie trzeba zrobić, aby od takiej umowy odstąpić. Naszym obowiązkiem jest złożyć w wyznaczonym terminie drugiej stronie umowy stosowne oświadczenie. Zazwyczaj można to zrobić zdalnie przez internet, przy czym nie dotyczy to tylko umowy w sieci, ale każdej innej również, ponieważ taka możliwość zależy tylko od dobrej woli drugiej strony. Wówczas należy poprosić o potwierdzenie otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy.
Oświadczenie o odstąpieniu od umowy – najważniejsze informacje
W przypadku odstąpienia w oświadczeniu powinny się znaleźć takie informacje jak:
- miejsce i data sporządzenia oświadczenia,
- dane przedsiębiorcy (nazwa i adres firmy),
- dane konsumenta (imię i nazwisko wraz z adresem zamieszkania),
- oświadczenie – odstąpienie od zawartej umowy (wraz z datą jej zawarcia),
- podstawa prawna – art. 27 ustawy o prawach konsumenta,
- zwrot ceny (kwota),
- własnoręczny podpis.
W jakim terminie można złożyć wniosek o odstąpienie od umowy?
Znajomość okresu wypowiedzenia jest niezwykle ważna do skutecznego odstąpienia. Jeśli w ciągu oznaczonego terminu oświadczenie nie zostanie złożone, to w takim przypadku umowa zostaje utrzymana w mocy, a strona nie będzie mogła skutecznie odstąpić od niej ani uniknąć ewentualnych konsekwencji prawnych.
Zgodnie z przepisami prawa konsument ma określony termin na odstąpienie od umowy, który liczony jest od dnia zawarcia umowy sprzedaży. Czas, w jakim można odstąpić od danej umowy, wynosi 14 lub 30 dni.
Dokładne zapoznanie się z informacją, przez ile można dni odstąpić od umowy, jest niezwykle ważne, ponieważ tylko przestrzegając terminu odstąpienia, można uniknąć ewentualnych nieporozumień i konsekwencji prawnych.
