Panuje przekonanie, że ludzie rodzą się z właściwościami przywódczymi. Często boimy się pokierować ludźmi. Gdyż nie wiemy jak to robić. Jednak jak wynika z doświadczenia, większość ludzi może pełnić funkcje liderów, jeśli tylko otrzymają odpowiednie wsparci i możliwość rozwoju.
Lider
To, co wyróżni a dobrego lidera to osobowość. Osobowości trudno zmienić, ale nie zachowanie. Wielu niezwykle skutecznych kierowników zmieniło swoje zachowanie po to by lepiej wykonywać pracę. Lider zespołu jest odpowiedzialny za organizację zespołu umożliwiająca mu osiąganie celów. By sprostać temu obowiązkowi szef musi mieć strukturalne podejście i umiejętność planowania.
Lider zespołu jest również odpowiedzialny za jakość efektów pracy zespołu. Lider musi także posiąść umiejętność kontrolowania efektywności zespołu po to by mieć pewność, że efekty i tempo pracy zespołu są właściwe. Musi także sam mieć dość pewności siebie i odporności, by jednocześnie uczyć się na błędach i nie poddawać się krytyce pod własnym adresem.
W miarę rozwoju zespołu jego wymagania wobec szefostwa ulegają zmianie. Na początku zespołowi potrzebne jest mnóstwo wskazówek i ścisła kontrola. W fazie dojrzałości pracuje się o wiele lepiej, gdy szef ingeruje jak najmniej. By umożliwić zespołowi gładkie przechodzenie przez poszczególne fazy rozwoju szef powinien być elastyczny. Jeśli sam narzuca rozwiązania, zespól nie ma możliwości rozwoju.
Istnieją naturalne tendencje zespołu do zamykania się w sobie, skupiania uwagi na własnej pracy i ignorowania reszty osób z firmy. By tendencje te nie przybierały większych rozmiarów szef powinien być odpowiedzialny za każdy zespól pracowniczy. Dobrze jest, gdy wszyscy pracownicy realizują cele i misje firmy a nie skupiają się tylko na własnych, krótkich planach i osiągnięciach. Tak więc dobry lider powinien włączyć w sobie dwie cechy: szerokie spojrzenie z umiejętnością zachowania dystansu.
Style kierowania
Nie ma idealnego stylu zarządzania, który sprawdzałby się w każdym zespole. Dal lidera zespołu najistotniejsze jest uświadomienie sobie, jaki jest jego naturalny styl oraz jakie inne style mogą w danym zespole sprawdzać się lepiej, szef, który zdaje sobie sprawę zarówno ze swoich mocnych, jaki słabych stron może modyfikować swoje zachowanie. Poniżej przedstawiono cztery najczęściej spotykane style kierowania oraz cechy charakterystyczne dla każdego z nich. Spróbuj się zorientować, który styl jest najbliższy twoim predyspozycjom.
Styl dyrektywny
Jest on użyteczny na początku istnienia zespołu lub wówczas, gdy członkowie potrzebują wiele wskazówek na temat zadań, które maja wykonać. Charakteryzuje się on następującymi cechami:
- wysoka interakcja kierującego z zespołem
- komunikacja szefa z zespołem głównie polega na przekazywaniu informacji i instrukcji
- to szef jest przewodniczącym, który rozdziela prace
- członkowie zespołu czują do szefa respekt i całkowicie mu podlegają
Styl delegujący
Jest użyteczny w przypadku kompetentnego, doświadczonego zespołu. Do charakterystycznych cech można zaliczyć:
- niski stopień interakcji lidera z zespołem
- szef głównie odpowiada na propozycje i sugestii zgłaszane przez zespół, tak wygląda komunikacja między nim a pracownikami
- członkowie zespołu przewodniczą zebraniom, oraz rozdzielają sobie pracę
- pracownicy czują się respektowani przez kierownika
Styl wspierający
Dobry dla zespołów słabych, niepewnych lub przechodzących kryzys. Styl ten jest najbardziej wskazany, jeśli zespół jest jednocześnie w miarę kompetentny. Polega on na:
- wysokiej integracji szefa zespołem
- takiej komunikacji szefa z zespołem, która zapewnia mu emocjonalne wsparcie, broni go przed atakami z zewnątrz
- członkowie zespołu przewodniczą zebraniom, rozdzielają zadania itd. Choć szef może przejąć cześć z tych funkcji, gdy inni są nadmiernie zajęci lub obciążeni
- członkowie zespołu maja zaufanie do pracodawcy
Styl charyzmatyczny
Sprawdza się w przypadku kompetentnego zespołu, w sytuacjach wysokiego ryzyka. Cechują go:
- wysoce zróżnicowany stopień interakcji szefa z zespołem- może on zachowywać dystans lub też nie opuszczać zespołu ani na chwile
- komunikacja szefa z zespołem ma charakter wizjonerski, motywacyjny
- szef cieszy się wysokim autorytetem osobistym
- pracodawca stara się nie angażować w szczegóły zadań
- członkowie zespołu podziwiają szefa
Kim jest coach?
O coachu, czyli trenerze mówi się, gdy ktoś czuwa nad rozwojem zespołu w taki sposób by stal się on bardziej efektywny. Człowiek ten zajmuje się wyłącznie sposobem funkcjonowania zespołu, jego działaniem. Do jego roli należy:
- uczestnictwo w zebraniach i dokonywanie podsumowań
- wspieranie szefa zespołu- pomaga mu rozwinąć własny styl kierowania, omawia konkretne trudności, jakie napotyka w prowadzeniu zespołu, przedstawia swoje opinie na temat słabości i mocnych stron zespołu, podaje źródła, z których może czerpać wsparcie dla zwiększenia swojej efektywności
- rozmowa z klientami
- zachęcanie członków zespołu do kontrolowania własnej efektywności oraz pomoc przy planowaniu
- utrzymanie stałego kontaktu z trenerami innych zespołów, informowanie na bieżąco firmę, na ile wyniki pracy zespołu pokrywają się z wyznaczonymi wcześniej założeniami
Bardzo niewiele przedsiębiorstw uzasadnia potrzebę finansowania coacha w pełnym wymiarze godzin. Dlatego trenerzy to ludzie, którzy mają również inne posady, a rola ta zajmują się kilka godzin tygodniowo ze względu na szczególne predyspozycje lub zainteresowanie praca zespołową.