Forma opodatkowania firmy – jak wybrać najkorzystniejszą opcję?

Katarzyna Kubacka

19 września 2024 (07:00) / Aktualizacja: 18 września 2024 (13:01) Komentuj teraz!

Każdy przedsiębiorca, tak samo jak osoba fizyczna, musi płacić podatki. Firmy mają obowiązek wybrać formę opodatkowania i wprowadzić ją do CEIDG. Od tej decyzji zależeć będzie, na jakich zasadach przedsiębiorca rozliczać się będzie z urzędem skarbowym. Jaka forma opodatkowania firmy jest najkorzystniejsza, i na co zwrócić uwagę, wybierając sposób rozliczania z fiskusem?

Forma opodatkowania firmy – dlaczego to takie ważne?

Podatki to danina, której nie da się uniknąć. Każda zarejestrowana działalność musi odprowadzać podatek od uzyskanych wpływów i wykazywać rozliczenie w zeznaniu rocznym. To od rodzaju opodatkowania zależy, jaką kwotę finalnie odprowadzisz do urzędu skarbowego, i czy będzie to dla Ciebie opłacalne.

Forma opodatkowania przedsiębiorcy zależy od wpływów, ale często także od rodzaju prowadzonej działalności. Istnieją formy opodatkowania, z których nie mogą skorzystać firmy, prowadzące pewnego rodzaju działalność. Innym kryterium wyboru jest próg dochodowy i to, co będzie dla danej działalności najbardziej opłacalne. W wyborze formy opodatkowania istotna będzie także wysokość składki zdrowotnej, którą każdy przedsiębiorca ma obowiązek zapłacić, w zależności od wybranego sposobu rozliczania się z fiskusem.

Warto przeczytać: Ile wynosi składka ZUS dla jednoosobowej firmy? Aktualne stawki i zasady

Forma opodatkowania firmy – rodzaje

Opodatkowanie dochodów w działalności gospodarczej to kwestie, które regulują przyszłe rozliczenie firmy. Istnieją różne formy opodatkowania działalności gospodarczej – działalności jednoosobowe, czy też spółki. Niezależnie jednak od tego, czy prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, czy jesteś partnerem bądź wspólnikiem w spółce, do wyboru masz następujące formy opodatkowania:

• opodatkowanie na zasadach ogólnych, inaczej opodatkowanie dochodów skalą podatkową,
• opodatkowanie według stałej stawki liniowej,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Czwartą formą opodatkowania jest karta podatkowa, jednak skorzystać z niej mogą jedynie osoby, które wybrały tę formę przed rokiem 2022. Obecnie nie ma już możliwości rozliczania się z fiskusem na tych zasadach. Warto przestrzegać terminu wyboru odpowiedniej formy opodatkowania firmy. Dla firm zakładających działalność nieprzekraczalnym terminem jest 20 dzień miesiąca, następujący po miesiącu, w którym firma osiągnie pierwszy przychód. Jeśli w tym terminie nie wskażesz wybranej formy opodatkowania, urząd podejmie decyzję za Ciebie – będziesz wtedy opodatkowany na podstawie skali podatkowej.

Opodatkowanie dochodów skalą podatkową

Skala podatkowa, czyli opodatkowanie na zasadach ogólnych to domyślna forma opodatkowania firmy. Jak już zostało wspomniane, jeśli nie wskażesz w CEIDG innej formy, urząd automatycznie opodatkuje Cię właśnie na tych zasadach. W tego rodzaju rozliczeniu wyróżniamy dwie stawki podatku – 12% i 32%. Ustalając wysokość stawki podatku, uwzględnia się też kwotę zmniejszającą podatek. Przy opodatkowaniu 12%, czyli dochodach do 120 tysięcy złotych, kwota zmniejszająca podatek to obecnie 3600 złotych. Obliczając podatek przy skali 32%, czyli dochodach rocznych wyższych niż 120 tysięcy złotych, należy z kolei wziąć pod uwagę kwotę 10800 złotych i dodać do niej 32 % nadwyżki ze 120 tysięcy złotych. Kwota wolna od podatku przy opodatkowaniu skalą podatkową to 30 tysięcy złotych.

Opodatkowanie skalą podatkową będzie korzystne dla działalności, które mają mniejsze dochody, ponieważ wtedy przedsiębiorcy zapłacą tylko 12% podatku. Dodatkowo, w opodatkowaniu tego rodzaju, możliwe do odliczenia są różnego rodzaju ulgi i odliczenia podatkowe.

Zryczałtowane formy opodatkowania – plusy i minusy

Przedsiębiorcy mogą wybrać także ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. O ile w sytuacji opodatkowania skalą podatkową, podatek płaci się od dochodu, w przypadku ryczałtu jest inaczej. Danina odprowadzana jest od samych przychodów, czyli wartości sprzedaży. Oznacza to, że kosztów uzyskania przychodu nie można odliczyć od podatku.

Z ryczałtu nie mogą skorzystać pewne rodzaje działalności. Są to przedsiębiorcy prowadzący apteki, kantory, czy też handel częściami samochodowymi, a także osoby, którzy chcą świadczyć usługi dla swojego byłego pracodawcy, zatrudnieniu u niego w obecnym lub poprzednim roku podatkowym, gdy zakres ich działalności jest taki sam, jak na umowie o pracę. Stawki ryczałtu, który bierze pod uwagę przychody ewidencjonowane, są różne. Mogą one wynosić 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14% lub nawet 17%, zależnie od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.

Podatek liniowy

Ostatnią formą opodatkowania firmy jest podatek liniowy. To stała stawka, którą objęte są różne rodzaje działalności. Wynosi ona 19% niezależnie od wysokości osiągniętego dochodu. Z tego rodzaju opodatkowania mogą skorzystać osoby osiągające dochody z działalności gospodarczej, a także działów specjalnych produkcji rolnej. Jeśli chodzi o działalność gospodarczą, która może być objęta ryczałtem, zalicza się do niej także przedsiębiorstwo, które ma dochody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną.

W podatku liniowym nie mam możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem, a także odliczenia kwoty wolnej od podatku. Przy tego rodzaju podatku przedsiębiorcy nie przysługuje również ulga na dzieci. Podobnie jak w przypadku ryczałtu, z podatku liniowego nie mogą skorzystać osoby, świadczące usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy w obecnym lub poprzednim roku kalendarzowym. Opodatkowaniu podlega dochód z tytułu prowadzonej działalności, co oznacza, że rozliczając się, masz prawo uwzględnić koszty uzyskania przychodu oraz stratę z tytułu prowadzonej działalności.

Korzystna forma opodatkowania, czyli jaka?

Wybranie odpowiedniej formy opodatkowania to kwestia, z jaką mierzy się wielu przedsiębiorców. Warto przemyśleć ją już na początku, ponieważ w przypadku spóźnienia się z odpowiednią deklaracją, decyzja zostanie podjęta za przedsiębiorcę.

Korzystna forma opodatkowania to pojęcie, które zależy przede wszystkim od uzyskanych przez Ciebie dochodów. Jeśli prowadzisz działalność, w której Twój dochód nie będzie przekraczał 120 tysięcy złotych rocznie, korzystne może być opodatkowanie skalą podatkową. Opcja jest o tyle atrakcyjna, że można w tym przypadku skorzystać z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Jeśli jednak prowadzisz specyficzną działalność, na przykład uzyskujesz przychody z tytułu kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, czy też pewnych rodzajów działalności usługowych warto wybrać ryczałt, ponieważ w takim przypadku stawka będzie dużo mniejsza – 10%, 8,5%, czy niżej. W przypadku ryczałtu nie obowiązują Cię jednak specjalne ulgi i rozliczenia.

Jeśli natomiast Twoja firma zarabia więcej niż 120 tysięcy rocznie, korzystny może być podatek liniowy, który płaci się w stałej wysokości, niezależnie od osiągniętych dochodów.

Składka zdrowotna a forma opodatkowania firmy

Solą w oku wielu przedsiębiorców jest obecnie płacenie składki zdrowotnej, która nie należy do najmniejszych. Wysokość składki zdrowotnej jest ustalana względem wybranej formy opodatkowania. Dla opodatkowania skalą podatkową wynosi ona 9 % od dochodu, jednak nie może być to mniej, niż 9% wynagrodzenia minimalnego. W przypadku podatku liniowego stawka wynosi już mniej, bo tylko 4,9% procent dochodu, z zaznaczeniem, że nie nie może wynosić mniej niż 9% wynagrodzenia minimalnego. Natomiast w przypadku ryczałtu, składka zależna jest od rodzaju wykonywanej działalności oraz wysokości przychodów. Jeśli przychody wynoszą do 60 tysięcy złotych, składka będzie równa 419,46 złotych, jeśli natomiast przedział ten będzie mieścił się od 60 tysięcy złotych do 300 tysięcy złotych rocznie, będzie to 699,11 złotych. Jeśli zarabiasz powyżej 300 tysięcy złotych rocznie, zapłacisz 1258,39 złotych składki zdrowotnej.

Wybierając formę opodatkowania warto więc wziąć pod uwagę po pierwsze wysokość samego podatku, jak i składkę zdrowotną, związaną z prowadzoną działalnością. Obliczając oba te czynniki, wybierzesz odpowiednie opodatkowanie, które pozwoli Ci prowadzić działalność w sposób stabilny i ciągły, bez martwienia się o dodatkowe koszty.

Warto przeczytać: Ile trwa założenie działalności gospodarczej w Polsce? Sprawdź, co musisz wiedzieć