Fotowoltaika dla firm. Dotacje, przepisy.

W obliczu drastycznych podwyżek cen prądu coraz więcej przedsiębiorstw rozważa montaż instalacji fotowoltaicznej, aby oszczędzić na rachunkach i kosztach działalności. Warto więc wiedzieć, jak sfinansować taką inwestycję w 2023 r. i czy fotowoltaika dla firm faktycznie się opłaca po ostatnich zmianach przepisów.

Fotowoltaika dla firm – najważniejsze informacje

Na montaż instalacji fotowoltaicznej decydują się zarówno małe, jak i duże firmy. Większość z nich chce produkować prąd z energii słonecznej głównie na swój użytek i właśnie na nich skupimy się w niniejszym artykule.

Rodzaje instalacji fotowoltaicznych dla firm

Fotowoltaika dla firm to pojęcie, pod którym kryją się tak naprawdę różne rodzaje instalacji. Najważniejszy ich podział dotyczy mocy zainstalowanego zestawu i według tego kryterium wyróżniamy:

• mikroinstalacje o mocy poniżej 50 kWp – są one wystarczające dla małych firm takich jak sklepy, warsztaty, piekarnie, restauracje, czy też niewielkie biura;
• małe instalacje o mocy od 50 kWp do 1 MWp – przeznaczone są głównie dla budynków użyteczności publicznej (typu szkoły, szpitale), a także dla hoteli, pensjonatów i biurowców;
• duże instalacje o mocy powyżej 1 MWp – montują je zakłady produkcyjne i firmy działające w branżach energochłonnych, z rocznym zużyciem energii powyżej 950 tys. kWh.

Oprócz tego instalacje fotowoltaiczne można podzielić na typu on-grid (podłączone do sieci) i off-grid (w których nadwyżki energii należy magazynować w akumulatorach). Ze względu na umiejscowienie możemy wyróżnić także fotowoltaikę montowaną na budynkach oraz na gruncie.

Montaż instalacji fotowoltaicznej w firmie – formalności

Od rodzaju instalacji zależy zakres formalności związanych z jej montażem. Najmniej problematyczna pod tym względem jest mikroinstalacja montowana na budynku. Nie wymaga ona bowiem żadnych pozwoleń, ani koncesji. Co najwyżej konieczne może być uzyskanie opinii rzeczoznawcy ppoż, gdy moc zestawu przekracza 6,5 kW.

Montaż systemów o większej mocy wymaga natomiast nie tylko pozwolenia na budowę. Firma, która chce zainwestować w taką instalację, musi bowiem dodatkowo uzyskać wpis do rejestru wytwórców energii w małej instalacji, albo koncesję URE.

Ważne!

W lipcu 2023 r. Sejm przyjął nowelizacją Ustawy o OZE, zgodnie z którą bez pozwolenia na budowę będzie można budować znacznie większe instalacje niż dotychczas, bo nie do 50 kWp, ale do 150 kWp.

Zasady rozliczania energii z fotowoltaiki dla firm

Od 2019 r. firmy wytwarzające prąd z energii słonecznej na własne potrzeby, mogą odsprzedawać jego nadwyżki do sieci na takich samych zasadach jak prosumenci indywidualni. Zgodnie z Ustawą o Odnawialnych Źródłach Energii (OZE) z dnia 20 lutego 2015 r. firma może być uznana za prosumenta, jeśli:

• produkcja energii z OZE nie stanowi przeważającej części jej działalności,
• moc posiadanej przez nią instalacji nie przekracza 50 kWp.

Od 1 kwietnia 2022 r. prosumentów obowiązują nowe zasady rozliczania odsprzedaży nadwyżek energii, tzw. system net-billing. Polega on na tym, że takie nadwyżki sprzedaje się na bieżąco po cenach obowiązujących na rynku regulowanym. Uzyskane środki z takiej odsprzedaży firma może potem wykorzystać do nabycia energii przez kolejny rok, gdy instalacja nie pokryje bieżących potrzeb.

Nieco inne są natomiast zasady rozliczania fotowoltaiki dla firm, które zamontują instalację o mocy większej niż 50 kWp. Swoje nadwyżki mogą bowiem sprzedawać na podstawie umowy PPA lub w ramach aukcji OZE.

Jak sfinansować inwestycję w fotowoltaikę?

W 2023 r. za 1 kW fotowoltaiki trzeba zapłacić średnio 5000 zł, co oznacza, że mikroinstalacja o mocy 20 kWp wiąże się z wydatkiem rzędu 100 tys. zł, a o mocy 50 kWp – minimum 250 tys. zł. Koszt fotowoltaiki dla firm jest zatem dość wysoki i przez to bywa główną barierą w zrealizowaniu inwestycji. Warto więc wiedzieć, że przedsiębiorcy mogą skorzystać z kilku sposobów jej sfinansowania.

Dotacje na fotowoltaikę dla firm w 2023 r.

Jeśli chodzi o dotacje na fotowoltaikę dla firm, to w 2023 r. przedsiębiorcy mają do dyspozycji przede wszystkim następujące formy wsparcia:

• program Energia Plus – od 1 lutego 2023 r. do 13 grudnia 2024 r. lub do wyczerpania środków można składać wnioski o preferencyjną pożyczkę pokrywającą do 85% kosztów kwalifikowanych inwestycji w fotowoltaikę i w kwocie do 500 mln zł;
• premia termomodernizacyjna z BGK – jest ona przeznaczona głównie dla właścicieli oraz zarządców budynków mieszkalnych i ma postać dopłaty do kredytu zaciągniętego na ich termomodernizację, która może pokryć do 31% kosztów przedsięwzięcia, o ile przynajmniej 10% z nich dotyczy instalacji OZE;
• fundusze europejskie – dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm powinno być wkrótce dostępne w ramach takich programów jak FenIKS, FENG, czy KPO.

W Polsce istnieje też popularny program dofinansowania fotowoltaiki Mój Prąd, ale nie przysługuje on przedsiębiorcom. Mogą z niego skorzystać wyłącznie osoby fizyczne, które chcą zamontować panele fotowoltaiczne w budynku mieszkalnym.

Preferencyjne kredyty dla firm na fotowoltaikę

W wielu bankach przedsiębiorcy mogą ubiegać się o ekologiczne kredyty na sfinansowanie instalacji fotowoltaicznej. Charakteryzują się one preferencyjnymi warunkami np. niższą marżą lub brakiem prowizji.

Alternatywą może być też standardowy kredyt dla firm. Warto tutaj wiedzieć, że istnieje możliwość uzyskania darmowej gwarancji BGK spłaty takiego kredytu, dzięki której bank może go udzielić na lepszych warunkach. Tzw. gwarancja Biznesmax przewiduje również możliwość ubiegania się o dopłatę do oprocentowania.

Fotowoltaika w leasingu

Dużą popularnością cieszy się także leasing na fotowoltaikę dla firm, dzięki któremu można sfinansować do 90% kosztów inwestycji. W przypadku leasingu operacyjnego przedsiębiorstwo zyskuje tutaj możliwość wliczania do kosztów rat leasingowych oraz odliczania podatku VAT.

Kolejną zaletą tego rozwiązania jest uproszczona procedura wnioskowania o finansowanie. Obowiązuje ona przy niższych kwotach inwestycji np. w PKO Leasing do 250 tys. zł, a w EFL do 500 tys. zł. Nie wymaga ona dostarczania dokumentów finansowych firmy, a więc wiąże się także z mniej restrykcyjnym badaniem zdolności kredytowej.

Fotowoltaika dla firm – czy to się opłaca?

Choć fotowoltaika dla firm jest kosztowną inwestycją, w dłuższej perspektywie przynosi im spore korzyści. Najważniejszą z nich są niższe rachunki za prąd, które przecież często stanowią lwią część ogólnych kosztów działalności. Dzięki takim oszczędnościom inwestycja w fotowoltaikę może się zwrócić przedsiębiorstwu w ciągu nawet 5-8 lat.

Przy nowym systemie rozliczania fotowoltaiki najbardziej opłacalna jest jednak instalacja, która zapewnia firmie jak największą konsumpcję wytworzonej energii. Środki uzyskane z odprowadzonych jej nadwyżek do sieci można bowiem wykorzystać wyłącznie na zakup prądu. Jeśli się tego nie zrobi, to z powstałej nadpłaty zwrotowi podlega jedynie 20% wartości odprowadzonej energii.