Fundusze Europejskie dla dużych firm. Co w nowej perspektywie finansowej?

Grzegorz Marynowicz

5 listopada 2021 (13:24) / Aktualizacja: 5 listopada 2021 (16:54) Komentuj teraz!

Koniec obecnej perspektywy unijnej zbliża się wielkimi krokami. Nie oznacza to jednak końca programów skierowanych dla firm szukających finansowania na swoje przedsięwzięcia. W ofercie funduszy europejskich także duże firmy znajdą pokaźny kawałek tortu dla siebie.

Fot. Shutterstock/ muchomoros

Następcą popularnego POIR w nadchodzącym, nowym rozdaniu będzie Pogram Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. W jego ramach do przedsiębiorstw stawiających na innowacyjne przedsięwzięcia popłynie różnymi strumieniami ponad blisko mld euro. Na jakie wsparcie mogą liczyć największe przedsiębiorstwa?

Lata 2021-2027 pod znakiem innowacji

Nadchodząca perspektywa unijna i związane z nią programy mają wciąż wiele niewiadomych, a ostateczny kształt będzie się jeszcze wyłaniał. Pewne jest natomiast to, że nie zabraknie w niej pieniędzy i inicjatyw skierowanych do podmiotów gospodarczych realizujących innowacyjne przedsięwzięcia. Podobnie jak w przypadku Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, który dobiega końca tak nowe inicjatywy skupiać się będą na dawaniu impulsów na rzecz nowatorskich projektów. Programy będą się różnić skalą, wysokością wsparcia, wielkością firmy czy warunkami, jakie muszą spełnić przedsiębiorstwa. Wspólnym mianownikiem będzie poszukiwanie projektów, które swój początek mają w pracach badawczo-rozwojowych.

7,9 ml euro to liczba kluczowa w kontekście oferty dla firm w nadchodzącej perspektywie. Środki te będą do dyspozycji w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Aż 4,4 mld euro z tej kwoty to środki na modułowe projekty związane z inicjowaniem i wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań w firmach. FENG to również główne źródło, którym powinny interesować się duże firmy chcące sięgnąć po unijne dotacje.

Kluczowe jest to, aby projekty uwzględniały obowiązkowy moduł prac badawczo- rozwojowych lub przewidywały inwestycje w infrastrukturę B+R. To działania B+R mają być źródłem nowych produktów czy usług. Projekty finansowane w ramach FENG będą musiały wpisywać się w Krajowa Inteligentną Specjalizację. Oprócz tego należy wspomnieć, że na polskie firmy czeka 0,5 mld euro z puli przeznaczonej dla Polski Wschodniej(FEPW). Z tej puli także duże firmy będą mogły korzystać.

Ponad 4 mld euro na bezzwrotne dotacje

Bezpośrednie wsparcie w formie bezzwrotnych dotacji to formuła, która zawsze najbardziej interesuje przedsiębiorców. Taka formuła wsparcia przewidziana będzie w ramach pierwszego priorytetu FENG (Wsparcie dla przedsiębiorców), na który zarezerwowano 4,36 mld euro.

Prace B+R lub infrastruktura B+R są obowiązkowymi modułami w I priorytecie Wsparcie dla przedsiębiorców. Oznacza to, że w każdym z realizowanych projektów przedsiębiorca musi uwzględnić jeden z tych modułów. Oznacza to, że w ramach jednego projektu będziemy mogli sfinansować zarówno prace B+R, jak i wdrożenie.

W przypadku modułu prace B+R dofinansowanie można przeznaczyć na badania przemysłowe i prace rozwojowe, mogą to być projekty indywidualnych przedsiębiorstw oraz konsorcjalne. W przypadku modułu infrastruktura B+R dofinansować można tworzenie i rozwój centrów badawczo-rozwojowych i tutaj również projekt może być realizowany przez indywidualne przedsiębiorstwo jaki i konsorcjum jednostki naukowej i przedsiębiorstwa. Ponadto każdy z tych modułów można uzupełnić o takie moduły jak:

• Wdrożenie albo prac B+R zrealizowanych w module obowiązkowym lub zrealizowanych bądź zakupionych wcześniej,
• Cyfryzacja, np. wykorzystanie big data w procesie produkcji, internet rzeczy czy rozwój cyberbezpieczeństwa,
• Zazielenienie, np.rozwiązania umożliwiające recykling odpadów, zastępowanie lub zmniejszanie substancji szkodliwych w produktach,
• Internacjonalizacja, np. komercjalizacja prac B+R za granicą, promocja produktów i usług za granicą,
• Kompetencje poszerzanie wiedzy i umiejętności w obszarze między innymi transformacji w kierunku przemysłu 4.0, zarządzania innowacjami, obsługi infrastruktury badawczej

„Zakładamy, że pierwsze wnioski przedsiębiorcy będą mogli składać już w II kwartale 2022 r. Najprawdopodobniej ruszymy wówczas z priorytetem 1, czyli Wsparcie dla przedsiębiorców. Oznacza to, że już od samego początku wszystkie rodzaje przedsiębiorstw będą mogły składać wnioski i realizować projekty z zakresu prac B+R, rozwoju infrastruktury B+R, wdrożenia wyników badań, internacjonalizacji i współpracy międzynarodowej, rozwoju kompetencji pracowników, „zazielenienia” i cyfryzacji przedsiębiorstw – mówiła niedawno Małgorzata Szczepańska, dyrektor departamentu Programów Wsparcia Innowacji i Rozwoju Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej w rozmowie z portalem Bankier.pl.

Po pieniądze do NCBiR

Swoją ofertę dla większych przedsiębiorstw szykuje Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, które także w obecnej perspektywie ma duży wkład we wsparcie dużych firm szukających finansowania dla swoich projektów. Podmioty myślące o pozyskaniu dofinansowania w nadchodzącej perspektywie muszą pamiętać, że nie będzie konkursów(co jest nowością). Oznacza to, że wnioski firmy będą składać w trybie ciągłym. Od strony organizacyjnej zostało to zaprojektowane tak, że na każdy rok określona będzie pula pieniędzy (tzw. Alokacja). Projekty będą składane i oceniane będą w trybie kwartalnych rund.

Miliardy złotych popłynęły do dużych firm

Jak dotychczas duże firmy radziły sobie z wykorzystaniem dotacji z NCBiR i jak kształtuje się działalność B+R w dużych firmach? Z najnowszego raportu NCBiR „Finansowanie działalności B+R w dużych firmach i potencjał w absorbcji w kolejnej perspektywie finansowej” płynie kilka ciekawych wniosków dotyczących dużych podmiotów gospodarczych. Po pierwsze aż 64% dużych firm w Polsce jest aktywnych innowacyjnie [2017–2019], a około 25% ponosi nakłady na B+R. Całkowita wartość dofinansowania przyznana dużym przedsiębiorstwom w latach 2015-2020 wyniosła 7 mld zł. Taka wartość stanowi 19% całej kwoty dofinansowania udzielonego w analizowanym okresie. przyznaje to całkowita wartość dofinansowania przyznana dużym przedsiębiorstwom, czyli 19% łącznej kwoty dofinansowania udzielonego w latach 2015-2020. W raporcie możemy także przeczytać, że 12,6 mld zł z całej puli 19 mld zł nakładów na B+R ponoszą duże przedsiębiorstwa.