„Odwiedzał nas Bolesław Prus, Stefan Żeromski, Stanisław Witkiewicz i Henryk Sienkiewicz”. Historia jednego z najstarszych pomysłów na biznes w Polsce
Od 200 lat ten pomysł na biznes wciąż odnośni niemałe sukcesy. Po mimo wielu burzliwych okresów Uzdrowisko Nałęczów wciąż przyciąga wielu gości. Przez blisko dwa wieki odwiedziło go wiele znanych osób, wśród nich: Bolesław Prus, Stefan Żeromski, Stanisław Witkiewicz i Henryk Sienkiewicz.
Historia biznesu, który ma już 200 lat. Fot. Uzdrowisko Nałęczów
Bartłomiej Godziszewski: Historia tego uzdrowiska sięgają 200 lat wstecz. Jak wyglądały początki tego biznesu?
Piotr Marczyk: Początki uzdrowiska w Nałęczowie, sięgają końca XVIII wieku. I jak to zwykle bywa, wszystko zaczęło się od przypadku oraz potrzeby chwili. Cierpiący na podagrę Antoni Małachowski, jeden z rodu właścicieli miejscowych dóbr, szukał wówczas lekarstwa na dokuczliwe i często powtarzające się zapalenia stawów. Okazało się, że ukojenie przynosiło mu lecznicze działanie nałęczowskich wód. Ich leczniczą wartość potwierdzono w 1817 r. analizą chemiczną, wykonaną przez Piotra Celińskiego, profesora Uniwersytetu Warszawskiego.
Wieści o leczniczych właściwościach nałęczowskich wód, szybko się rozniosły po całej Polsce. Liczne wizyty kuracjuszy spowodowały, że zbudowany na potrzeby uzdrowiska Pałac Małachowskich, szybko stał się zbyt ciasny. Małachowscy podjęli więc decyzję o budowie pierwszego, profesjonalnego obiektu kuracyjnego, które dziś funkcjonuje w Uzdrowisku Nałęczów jako Stare Łazienki.
XIX wiek dla uzdrowiska w Nałęczowie był okresem wielu zmian. Zapoczątkował je upadek w okresie Powstań, a następnie rozwijanie, niezwiązanych z leczeniem działalności, które miały pozwolić mu przetrwać trudny czas. Na nowo odrodziło się w 1878 roku, kiedy to założona została przez lekarzy – Sybiraków spółka. Jej działalność sprawiła, że Uzdrowisko Nałęczów stało się najpopularniejszym ośrodkiem leczenia w Królestwie Kongresowym. Wzbogaciło się wówczas o nowy obiekt – obecne Sanatorium Książę Józef, a park zdrojowy został powiększony i obsadzony unikalną roślinnością wg zasad fitoterapii. Dzięki nowym inwestycjom, Nałęczów w miesiącach letnich był głównym ośrodkiem życia intelektualnego narodu. Wśród częstych gości wymienia się m.in. Prusa, Żeromskiego i Sienkiewicza, którzy często opisywali Nałęczów w swojej twórczości.
Obie wojny światowe przyniosły przerwę w działalności leczniczej, ale uzdrowisko odradzało się za każdym razem. Od 1950 roku funkcjonowało już jako firma państwowa, intensywnie rozbudowując zaplecze zabiegowe, lecznicze i mieszkalne. Milowym krokiem w rozwoju działalności uzdrowiska, było wybudowanie Szpitala Kardiologicznego oraz Sanatorium Fortunat, które wyposażono w najnowszy sprzęt rehabilitacyjny i aparaturę leczenia uzdrowiskowego.
Obecnie Uzdrowisko Nałęczów jest jednym z najpopularniejszych i największych uzdrowisk w kraju, a na pewno największym we wschodniej części Polski. Specjalizującym się w lecznictwie uzdrowiskowym osób ze schorzeniami kardiologicznymi oraz narządu ruchu. Nałęczowski zdrój jest też częścią Grupy Uzdrowiska Polskie, co sprawia, że jeszcze intensywniej się rozwija, korzystając z efektu synergii pozostałych uzdrowisk.
Czy dzisiaj biznes uzdrowiskowy znacząco różni się od tego co było kilka wieków temu?
I tak, i nie. Bo z jednej strony obecne uzdrowiska, takie jak chociażby Uzdrowisko Nałęczów, wciąż bazują na tych samych tradycjach uzdrowiskowych, na surowcach mineralnych, na zabiegach leczniczych, na których te miejsca wyrosły.
Z drugiej natomiast strony, dzisiaj poza surowcami, klimatem, wyjątkowości geograficznej tych ośrodków, bazujemy w dużym stopniu na coraz bardziej zaawansowanej infrastrukturze medycznej, terapeutycznej, na doświadczonej kadrze medycznej i fizjoterapeutycznej. Stale obserwujemy rynek i tym samym nie bazujemy wyłącznie na dotychczas przyjętych profilach leczniczych, ale dopasowujemy się do potrzeb naszych pacjentów. Tym samym otwieramy nowe obiekty, takie, jak chociażby Centrum Diagnostyki i Fizjoterapii „Werandki”, dedykowane nie tylko osobom z problemami narządu ruchu, ale również profesjonalnym sportowcom, osobom amatorsko uprawiającym ćwiczenia. Wykorzystujemy zaawansowane technologicznie sprzęty i nowoczesną diagnostykę w celu skutecznego powrotu do zdrowia oraz profilaktyki.
Zobacz! Czym zajmuje się najstarsza firma na świecie, która ma już 1313 lat
Co więcej, jako uzdrowisko nie pozostajemy obojętni na pacjentów z chorobami onkologicznymi. Dla osób chorych na szpiczaka stworzyliśmy, jako jedyni w Polsce, specjalny program rehabilitacyjny, który wspiera leczenie onkologiczne i co ważne, pomaga uśmierzać ból. Posiadamy też autorskie programy leczenia uzdrowiskowego dla pacjentów po zabiegach endoprotezoplastyk stawów biodrowych i kolanowych, pacjentów z różnymi problemami kardiologicznymi, czy po operacjach kardiologicznych. Wszystkie nasze działania opieramy na dowodach naukowych, by pokazać, że uzdrowiska są doskonałym miejscem do prowadzenia tego typu terapii. Stąd też narodził się pomysł powołania do życia Instytutu Rehabilitacji Uzdrowiskowej pod patronatem wielu autorytetów medycznych. „Werandki” natomiast posłużą jako baza do prowadzenia badań naukowych, wykonywanych na zlecenie Instytutu.
I jeszcze jedna ważna kwestia, która pokazuje różnice pomiędzy dawnym zarządzaniem uzdrowiskami, a dzisiejszym. Bowiem od lat borykamy się ze spadkiem uznania dla leczenia uzdrowiskowego. Coraz częściej, pobyt w uzdrowisku bywa kojarzony z fitnessem bądź zabawą, czy zwykłym wyjazdem rekreacyjnym. Ale musimy pamiętać, że to tylko dodatki, dla ważnej funkcji, jaką spełnia lecznictwo i rehabilitacja uzdrowiskowa, w profilaktyce i skutecznym leczeniu wielu schorzeń.
Kto najczęściej odwiedza uzdrowisko w Nałęczowie? Z jakich usług najczęściej kuracjusze korzystają?
Uzdrowisko Nałęczów, tak jak pozostałe zdroje wchodzące w skład Grupy Uzdrowiska Polskie, oferuje pobyty nie tylko dla kuracjuszy ze wskazaniami medycznymi, ale też dla osób, które poszukujących wypoczynku, relaksu i dobrej oferty SPA. Dlatego odpoczywają i leczą się u nas osoby w każdym wieku, ponieważ mamy tak sprofilowane cykle zabiegów i pakiety, aby każdy mógł zadbać o siebie zgodnie z potrzebami. Z rehabilitacji specjalistycznych korzysta każdy, zgodnie z zaleceniami lekarzy. Natomiast pakiety SPA i medical SPA cieszą się zainteresowaniem osób borykających się ze stresem w pracy, kobiet, dbających o skórę i sylwetkę, osób szukających aktywnego wypoczynku, seniorów pragnących zadbać o swoją witalność. Przyjeżdżają do nas całe rodziny, gdzie z pokolenia na pokolenie przekazywana jest tradycja wyjazdów do źródeł, do wód. Dzięki temu budujemy sobie nowe grono gości, którzy co roku, a nawet częściej nas odwiedzają.
Uzdrowisko Nałęczów jest bardzo rozpoznawalne wśród polskich uzdrowisk, dlatego do nas przyjeżdżają kuracjusze z całej Polski. Najwięcej oczywiście z województwa lubelskiego, ale i mazowieckiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego, czy łódzkiego. W ubiegłym roku wykonaliśmy tu ponad 320 tys. zabiegów, z których skorzystało 30 tysięcy osób (ponad 7 tysięcy z nich leczyło się w ramach finansowania Narodowego Funduszu Zdrowia).
A jeśli o zabiegach mowa, to nasi goście i kuracjusze korzystają z wielu dostępnych pakietów, a w ich ramach z zabiegów – oczywiście w zależności od schorzenia z jakim do nas przyjechali lub od potrzeby organizmu. Już jeden weekend w uzdrowiskowym klimacie potrafi zdziałać cuda. Nic więc dziwnego, że pakiet „MAGIA SPA” jest jedną z najczęściej wybieranych przez Gości Uzdrowiska Nałęczów formą wypoczynku. W ten sposób można choć na chwilę oderwać się od codzienności, zrelaksować się i zadbać o zdrowie psychiczne. Pakiet obejmuje m.in. wstęp do strefy basenowej, a także aż trzy zabiegi dziennie. Dużą popularnością cieszą się też pakiety dedykowane seniorom „ZDROWIE SENIORA”, czy osobom z problemami kardiologicznymi. Przeznaczone są dla osób, chcących zregenerować siły oraz poprawić sprawność fizyczną i psychiczną. Podczas tygodnia odpoczynku w Uzdrowisku Nałęczów, kuracjusze mogą skorzystać z indywidualnie zleconych przez lekarza zabiegów, które można wybrać z szerokiej bazy rehabilitacji ruchowej, fizykoterapii i balneoterapii. Nad zdrowiem kuracjuszy czuwa całodobowa opieka lekarsko-pielęgniarska. Wprowadzamy też do swojej oferty cykliczne pakiety, , w tym pakiety świąteczne, sylwestrowe, majówki.
Historia jednego z najstarszych biznesów; Fot. Uzdrowisko Nałęczów
Czy zarządzanie obiektami zabytkowymi, sprawia firmie duże problemy, a może to jest dodatkowy atut?
Z uwagi na to, że uzdrowiska w Polsce, to bardzo stare przedsiębiorstwa, większość z nich dysponuje starymi, pięknymi nieruchomościami, które w dużej większości są nadal wykorzystywane jako obiekty lecznicze. Tak samo jest w przypadku Uzdrowiska Nałęczów. Nasze obiekty zlokalizowane są w samym Parku Zdrojowym, co dodatkowo stanowi o ich wyjątkowej lokalizacji. Ponadto, większość z nich to budynki zabytkowe, objęte szczególnym nadzorem. Jednym z przykładów jest budynek Stare Łazienki – jeden z flagowych i najbardziej rozpoznawalnych obiektów Uzdrowiska Nałęczów. To budynek rozpoznawalny nie tylko z uwagi na lokalizację w samym centrum Parku Zdrojowego, ale również z uwagi na swój historyczny charakter. Bowiem Stare Łazienki to kameralny i stylowy obiekt. W jego wnętrzu znajdują się liczne sztukaterie, kolumienki, balkony i tarasy. W 1957 r. obiekt wpisano do rejestru zabytków, co sprawia, że każdorazowo remont musi spełniać wszystkie, najbardziej restrykcyjne wymogi związane z odnawianiem i wykańczaniem takich wnętrz.
Ale jak wynika z naszych obserwacji, goście i kuracjusze doceniają tego typu obiekty. Lubią przebywać w doinwestowanych, odrestaurowanych, historycznych budynkach uzdrowiskowych. To stanowi dla nich o atrakcyjności takiego pobytu, przywołuje ducha dawnych uzdrowisk, a jednocześnie pozwala na spędzenie czasu w innym, niż standardowym, hotelowym, miejscu.
Czy są z uzdrowiskiem powiązane znane osoby?
Zdecydowanie tak. Uzdrowisko Nałęczów, to kolebka znanych polskich pisarzy. Mimo wielu trudności, Uzdrowisku Nałęczów udało się przetrwać perturbacje historyczne w XIX wieku. Przełomowy okazał się 1878 rok, kiedy to dzięki założonej wówczas przez lekarzy-Sybiraków spółce, Nałęczów stał się najpopularniejszym ośrodkiem leczenia w Królestwie Kongresowym. Wzbogaciło się wtedy o nowy obiekt – obecne Sanatorium Książę Józef, a Park Zdrojowy został powiększony i obsadzony unikalną roślinnością, zgodnie z zasadami fitoterapii. Dzięki temu, Uzdrowisko Nałęczów było w lecie głównym ośrodkiem życia intelektualnego, w którym regularnie bywali, a nawet pomieszkiwali Bolesław Prus, Stefan Żeromski, Stanisław Witkiewicz i Henryk Sienkiewicz.
Kto jest dzisiaj największą konkurencją dla historycznych uzdrowisk?
Polskie uzdrowiska konkurują dziś standardem z komercyjnymi hotelami, obiektami stricte turystycznymi. Natomiast to co stanowi o naszej sile i przewadze konkurencyjnej, to zdecydowanie położenie geograficzne, własne lecznicze surowce naturalne i ogromne doświadczenie w lecznictwie uzdrowiskowym. Dlatego branża uzdrowiskowa ma bardzo duży potencjał. Pamiętajmy, że zapotrzebowanie na usługi rehabilitacyjne i zdrowotne będzie rosło – wraz ze starzeniem się społeczeństwa. To branża, które będzie notowała najwyższe wzrosty w najbliższym czasie.
Przed jakimi wyzwaniami stoi dzisiaj cała branża uzdrowiskowa?
Przede wszystkim nasza branża charakteryzuje się dużą kapitałochłonnością. To oznacza, że bazę trzeba stale modernizować, dlatego, że to ona – obok fachowości personelu – decyduje o konkurencyjności uzdrowiska. Musi być przyjemna lokalizacja, w dodatku dobrze wyposażona, z zapewnioną odpowiednią liczbą profesjonalnej kadry medycznej i fizjoterapeutycznej. A przy tym konieczne jest pozyskiwanie kontraktowania z NFZ i ZUS, z równoległym rozwijaniem działalności komercyjnej, która pozwala na zwiększanie przychodów i ich dywersyfikację. Ponadto, z uwagi na starzejące się społeczeństwo, usługi uzdrowiskowe będą w przyszłości stanowiły ważny element lecznictwa. Dlatego już dzisiaj konieczne jest zwiększanie bazy noclegowej w dobrym standardzie w uzdrowiskach i dostosowywanie infrastruktury do potrzeb osób starszych.
Kluczowa jest również ścisła współpraca uzdrowisk z lokalnymi samorządami. Bowiem uzdrowisko, to nie tylko obiekty, ale i cały region. Nowe trendy i ogólna sytuacja na międzynarodowym rynku turystycznym i uzdrowiskowym, sprawiają, że główne działania samorządów powinny być ukierunkowane na podniesienie atrakcyjności gmin, chociażby poprzez budowę i rozwijanie infrastruktury turystycznej, komunalnej, czy kulturalnej i ochrony środowiska. Bo dzisiejsze, nowoczesne uzdrowiska, to poza tym co stanowi o uzdrowiskowości danego miejsca, to również ścieżki rowerowe, trasy narciarskie, place zabaw, parki rozrywki, etc. Tylko ścisła współpraca zarządów uzdrowisk z samorządami będzie gwarantowała konkretne efekty inwestycyjne, a tym samym sukces w postaci licznych gości, turystów i kuracjuszy, zadowolonych z pobytu w danym uzdrowisku.
Przeczytaj także na MamBiznes.pl
