Abonamenty medyczne czasem jednak bez korekt PIT

2010-06-08 Artur M. Brzeziński PIT.pl

Emocje pracowników wywołała uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie II FPS 1/10, zgodnie z którą otrzymanie prawa do abonamentu medycznego powinno skutkować powstaniem obowiązku podatkowego po stronie pracownika. W efekcie pracownicy powinni skorygować ubiegłoroczne zeznania podatkowe i wykazać wartość uzyskanych świadczeń. Wbrew obiegowym opiniom wyrok ten nie dotyczy wszystkich sytuacji i nie każdy pracownik uprawniony do świadczeń ma obowiązek korygować swoje zeznania roczne PIT.

Zdaniem NSA ryczałtowa forma rozliczeń z podmiotem świadczącym usługi medyczne (a tym bardziej wariant odpłatności za faktycznie udzielone świadczenia) sprawia, że bez wpływu na sposób opodatkowania tych świadczeń pozostaje fakt skorzystania bądź nieskorzystania z usług przez pracownika. O powstaniu przychodu przesądza samo otrzymanie przez niego pakietu medycznego o określonej wartości pieniężnej, uprawniającego do otrzymania usług medycznych. Warto jednak zwrócić uwagę, że NSA nie objął uchwałą przypadków, gdy zakład pracy zawiera umowy ryczałtowe, w których:

• nie określono liczby pracowników mogących korzystać ze świadczeń medycznych lub
• liczbę pracowników uprawnionych do świadczeń określono widełkami, np. od 20 do 30 pracowników.

W takich bowiem przypadkach nadal nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia przypadającej na jednego pracownika, a co za tym idzie – nie ma możliwości jego opodatkowania.

Co zatem powinien zrobić przeciętny Kowalski, który w pakiecie od firmy otrzymał świadczenia medyczne? Powinien przede wszystkim dowiedzieć się, na jakich warunkach pracodawca zawarł umowę z firmą medyczną.

Jeżeli w umowie pracodawcy z firmą medyczną nie określono liczby pracowników lub określono ją nieprecyzyjnie (np. widełkami), wówczas nie musi nic robić, a jego zeznania podatkowe są w tym zakresie w porządku.

Jeżeli w umowie pracodawcy z firmą medyczną określono liczbę pracowników, powinien w świetle uchwały NSA skorygować zeznanie roczne PIT.

Zeznanie roczne PIT korygujemy, składając je w całości, zaznaczając jako cel składania zeznania „korekta” i dołączając pismo wyjaśniające. Pismo takie może brzmieć następująco:

Pracownik może jednak nie znać wartości abonamentu medycznego, może mieć także kłopoty z uzyskaniem takiej informacji od pracodawcy, firma medyczna zaś takiej informacji mu zapewne nie udzieli (tajemnica handlowa). W takiej sytuacji pracownik może po prostu złożyć tzw. czynny żal, czyli poinformować o nieprawidłowo złożonym zeznaniu podatkowym. Uniknie kary, a wysokość zobowiązania podatkowego ustali sam urząd skarbowy po przeprowadzeniu postępowania podatkowego, w którym sprawdzana będzie m.in. dokumentacja pracodawcy.

Warto dodać, że z tej prostej metody może skorzystać każdy pracownik, nawet ten, który zna wartość swojego abonamentu medycznego.

Pismo zawierające czynny żal może wyglądać następująco:

Po złożeniu korekty lub wydaniu decyzji podatkowej przez urząd skarbowy trzeba będzie zapłacić zaległy podatek z odsetkami za zwłokę Nie zapłacimy jednak żadnej kary czy grzywny. Za świadczenia udzielone po 1 stycznia 2007 r. pracodawca będzie zobowiązany zwrócić nam zapłacony podatek wraz z odsetkami za zwłokę, a za świadczenia udzielone w latach 2005-06 pracownik zapłaci podatek z własnej kieszeni. Pracodawca powinien również zwrócić faktycznie poniesione wydatki na przygotowanie zeznania korygującego PIT (koszty doradcy podatkowego).

W każdym przypadku można oczywiście porozumieć się najpierw z pracodawcą i przygotować korektę zeznania rocznego w porozumieniu z nim, w szczególności bezpośrednio po otrzymaniu korekty PIT-11. W takim jednak przypadku swoją korektę pracownik powinien złożyć niezwłocznie po złożeniu korekty PIT-11 przez pracodawcę, w przeciwnym wypadku urząd skarbowy zdąży skontrolować dochody pracownika wykazane w zeznaniu, zanim pracownik zdąży je skorygować. W takim zaś wypadku pracownika może czekać dodatkowo grzywna, płatna z jego własnej kieszeni.

Na zakończenie wskazówka dla pracowników, którzy nie korzystali ze świadczeń medycznych. Jeżeli o pakiecie medycznym nie było mowy w umowie o pracę ani w regulaminie wynagradzania, a jedynie było to świadczenie przyznane pracownikowi faktycznie, a pracownik nie wyraził zgody na tego rodzaju treść stosunku pracy (nie podpisał oświadczenia, nie zgodził się na regulamin, nie korzystał ze świadczeń), to co do zasady nie można uznać, iż tego rodzaju świadczenie zostało pracownikowi przyznane. To, że zostało ono pracownikowi pozostawione do dyspozycji, nie oznacza wcale, że było to w ogóle świadczenie, jakie pracownik otrzymał, bowiem stosunek pracy nawiązywany jest umownie.

W przypadku braku zgody pracownika na określone rozwiązania, nawet korzystne dla niego, nie można uznać, iż takie świadczenie faktycznie otrzymał zgodnie z umową. Oferta świadczenia nie została bowiem przyjęta. Wydaje się, że takiego rozwiązania nie brano dotąd szerzej pod uwagę, a może jednak warto by było – szczególnie w świetle omawianej uchwały NSA.

Artur M. Brzeziński PIT.pl