CIT 2008: Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych

Opodatkowanie dochodów osób prawnych reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.). Nowelizacje tej ustawy pojawiają się nieprzerwanie od 2000 roku. Każda nowelizacja pociąga za sobą zmiany zauważane zwłaszcza w odliczeniach. Niniejsze opracowanie przybliża zmiany, jakie zastali podatnicy po 1 stycznia 2008 roku.

Zakres ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Dla przypomnienia, podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (dalej PDOP) są:

• osoby prawne;
• jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej;
• podatkowe grupy kapitałowe, czyli grupy składające się, z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają w nich określone ustawą warunki;
• spółki nie mające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stosuje się do:

• przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego;
• przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach;
• przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy;
• przychodów (dochodów) armatorów opodatkowanych podatkiem tonażowym.

Za koszty podatkowe uznawane są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zaliczeniu do kosztów podatkowych podlegają różnego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem firmy, w tym także takie, które są jedynie pośrednio związane z osiąganymi przez podatnika przychodami.

Podatnikami mogą być również grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych, zwane „podatkowymi grupami kapitałowymi”. Podatkowa grupa kapitałowa jest podatnikiem, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

• jest wyłącznie spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką akcyjną, mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, której:
  a) przeciętny kapitał zakładowy, jest nie niższy niż 1 000 000 zł,
  b) jedna ze spółek, zwana „spółką dominującą”, posiada bezpośredni 95% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek, zwanych „spółkami zależnymi”, która na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta przez pracowników, rolników lub rybaków albo która nie stanowi rezerwy mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji,
• spółka zależna nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę,
• nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa.