Kiedy należy płacić PCC, a kiedy domagać się jego zwrotu?

Podatek od czynności cywilnoprawnych jest zobowiązaniem wynikającym z samego zdarzenia jakim jest dokonanie czynności cywilnoprawnych. Raport odpowiada m.in na pytanie, w jaki sposób należy dokonać zapłaty tego podatku, a także, kiedy można domagać się jego zwrotu.

Kto jest zobowiązany do składania deklaracji?

W świetle przepisów ustawy Ordynacja podatkowa podatek od czynności cywilnoprawnych jest zobowiązaniem powstającym z mocy samego prawa, z chwilą zaistnienia zdarzenia – dokonania czynności cywilnoprawnej – z którym ustawa wiąże powstanie takiego zobowiązania. Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika (art. 10 ust. l ustawy). Strony czynności cywilnoprawnej składają właściwemu urzędowi skarbowemu deklarację oraz dokonują zapłaty podatku w terminie czternastu dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Należy zatem pamiętać, że w związku z zasadą solidarnego obowiązku zapłaty podatku przez strony czynności cywilnoprawnej w deklaracji należy podać szczegółowe dane identyfikacyjne odrębnie dla każdego podatnika (strony) w tym poza imieniem, nazwiskiem i adresem zamieszkania (osoby fizycznej) albo nazwę, firmę i siedzibę (osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej) numer identyfikacyjny PESEL lub REGON każdej z nich. Bez tych danych deklaracja nie może zostać uznana za prawidłowo wypełnioną. Przy wypełnianiu deklaracji istotne jest przy tym oznaczenie przy każdym z podatników rodzaju strony, czy jest ona zbywcą, nabywcą czy też jest inną stroną, np. z uwagi na ustalenie właściwości miejscowej organu podatkowego. Kolejne dane, które podaje się w deklaracji, dotyczą przedmiotu opodatkowania i treści czynności cywilnoprawnej.

W szczególności należy podać czy przedmiotem opodatkowania jest umowa, zmiana umowy, czy też orzeczenie sądu lub ugoda. Kolejne informacje dotyczą miejsca położenia rzeczy lub wykonywania prawa (terytorium RP, poza terytorium RP) będących przedmiotem czynności cywilnoprawnej. W przypadku, gdy w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej jej przedmiotem są rzeczy położone za granicą, prawa majątkowe wykonywane za granicą dla powstania obowiązku podatku istotne jest poza miejscem zamieszkania, siedziby nabywcy również informacja dotycząca miejsca dokonania czynności (terytorium RP, poza terytorium RP), gdyż obowiązek podatkowy powstaje przy łącznym wystąpieniu obu tych przesłanek.

Szczegółowe określenie przedmiotu czynności cywilnoprawnej poprzez podanie jego opisu, cech szczególnych, w przypadku samochodu powinny być to dane z dowodu rejestracyjnego, jest niezbędne zważywszy, że stanowi dla organu podstawę do ustalenia podstawy opodatkowania.

W przypadkach, gdy podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa przedmiotu czynności cywilnoprawnej opis stanowi podstawę do oceny tej wartości i podjęcia decyzji co do potrzeby prowadzenia postępowania wyjaśniającego w tej sprawie. Istotna jest również informacja, czy którakolwiek ze stron czynności cywilnoprawnych jest podmiotowo zwolniona od podatku. W przypadku zwolnienia jednej ze stron czynności cywilnoprawnej (np. gdy jest nią gmina, jednostka budżetowa, Skarb Państwa) przy obliczeniu podatku obniża się stawkę podatkową o 50%.