Koniec odliczeń VAT od samochodów z kratką.Przepisy o VAT zmieniane na co najmniej 2 lata!

2010-06-14 vat.pl

Nadchodzące miesiące okażą się decydujące w sprawie odliczenia podatku VAT od nowo nabywanych samochodów. Warto pospieszyć się z decyzją o kupnie i oszczędności dochodzącej nawet do 40% wartości samochodu, szansa bowiem może się nie powtórzyć przez co najmniej kilka lat.

Od czasu pamiętnego wyroku w sprawie Magoora (sygn. C-414/07) przedsiębiorcy korzystać mogą z dobrodziejstwa 100 proc. odliczenia podatku VAT od samochodów, dla których prawo takie przysługiwało do 30 kwietnia 2004 r. (samochody inne niż osobowe – z kratką) oraz we wszelkich przypadkach, gdy przepisy wprowadzane po tej dacie nie spowodowały ograniczenia takiego prawa. Mogą oni również korzystać z odliczenia VAT w przypadku, gdy przepisy poakcesyjne były dla nich korzystniejsze niż te przed akcesją (np. odliczenie po akcesji na podstawie wzoru Lisaka, odliczenie 50% nie więcej niż 5000 zł w przypadku samochodów osobowych zmienione na 60% nie więcej niż 6000 tys. zł). Przedsiębiorca swobodnie może zatem decydować, czy skorzysta z nabycia samochodu „z kratką” czy też samochodu osobowego. W obu przypadkach zastosowanie znajdzie najkorzystniejszy dla niego przepis ustawy o podatku VAT.

Interesy Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców różnią się niestety. Prawo do odliczenia podatku VAT to strata dla budżetu państwa, stąd też bardzo szybka reakcja ze strony Ministerstwa Finansów na wyrok ETS. Strona polska złożyła wniosek do Komisji Europejskiej o uzyskanie derogacji (pozwolenia na uchylenie zasady ogólnej) i na stosowanie szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 26 ust.1 lit. a) oraz art. 168 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006r. str. 1, z późn. zm.) w zakresie ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego od pojazdów samochodowych nią objętych oraz braku konieczności rozliczania podatku od towarów i usług w przypadku wykorzystywania tych pojazdów do celów prywatnych.

Na oficjalnej stronie Komisji Europejskiej pojawił się projekt decyzji (http://ec.europa.eu/geninfo/query/resultaction.jsp?page=1) [2010/0161 (NLE)] umożliwiającej Polsce kolejną, tym razem niekorzystną dla podatników zmianę prawa zgodną z powyższym wnioskiem. Dla swej skuteczności decyzja musi jednak przyjąć ostateczną formę legislacyjną (obecnie jest to projekt decyzji) oraz zostać wprowadzona do porządku prawnego w Rzeczypospolitej.

Decyzja Komisji obowiązywać będzie najkrócej dwa lata (do końca 2012 r.) i spowoduje wprowadzenie w ustawie o podatku od towarów i usług ograniczenia w prawie do odliczenia podatku VAT od samochodów i paliwa do nich. Przyjęte rozwiązanie, w myśl ministerialnych założeń projektu zmian ustawy opublikowanego na stronie Ministerstwa Finansów (http://mf.gov.pl/) zakłada prawo do odliczenia:

1. „do 60 % kwoty podatku naliczonego – nie więcej jednak niż 6000 zł, z tytułu nabycia, w tym wewnątrzwspólnotowego, oraz importu pojazdów samochodowych, nabycia usług, zgodnie z umową najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są pojazdy samochodowe, inne niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony, z wyjątkiem pojazdów, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej czyli wyłącznie:

– samochodów, które są przedmiotem odprzedaży lub oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i używane są do tych celów przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy,

– pojazdów, które w oparciu o kryteria określone w art. 86 ust. 4 pkt 1 – 4 ustawy o VAT, pozwalają uznać je za pojazdy służące zasadniczo do przewozu ładunków (chodzi w tym przypadku o samochody przystosowane do takiego przewozu, np. typu wielozadaniowe, van, z otwartą częścią do przewozu ładunków, przyp. autora),

– pojazdów specjalnego przeznaczenia (np. pomoc drogowa, ładowarka, pojazd pogrzebowy), określonych w art. 86 ust. 4 pkt 5 ustawy o ptu,

– pojazdów, które konstrukcyjnie przeznaczone są do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.

2. Zakłada prawo do zwolnienia od podatku od towarów i usług dla usług polegających na wykorzystywaniu przez podatnika VAT pojazdu samochodowego objętego ograniczeniem, odliczenia na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością, co stanowiłoby ułatwienie dla podatników (np. w zakresie prowadzenia ewidencji), gdyż uwolniłoby ich od określania jednostkowego wykorzystania pojazdu do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i nie służących tej działalności”. (źródło: MF) Dla podatników proponowane i wprowadzane prawdopodobnie od 1 stycznia 2011 roku rozwiązanie spowoduje koniec zakupów samochodów z kratką (samochodów homologowanych jako ciężarowe w celu uzyskania odliczenia pełnego).

Podatnicy którzy nabyli samochody z kratką i odliczyli pełen VAT, nie będą musieli dokonywać korekty takiego odliczenia. Korzystają oni z zasady praw nabytych, zmiana nie wpłynie na uzyskane prawo. Utracą oni natomiast prawo do odliczania VAT od paliwa (tu decydować będzie prawo obowiązujące w chwili nabycia paliwa, a nie w chwili nabycia pojazdu).

Podatnicy, którzy wahają się z decyzją o nabyciu samochodu do przedsiębiorstwa powinni przyspieszyć swoją decyzję. Oszczędność może sięgnąć 40% kwoty odliczenia VAT (teraz możemy odliczać 100%, po 1 stycznia tylko 60%, czyli różnica wyniesie 40%), a zatem zakupy do 1 stycznia 2011 r. dają oszczędność: 22% odliczenia VAT x 40% różnicy, czyli – nie mniej niż 9% ceny nabywanego samochodu a sięgającą nawet całych 40%.

Przykład:

Przy założeniu, że zakup nowego samochodu z kratką to koszt 200 tys. zł brutto, podatek VAT podlegający odliczeniu to 44 tys zł. Po wejściu w życie zmian – odliczenie to możliwe będzie wyłącznie w kwocie 60% nie więcej niż 6000 tys. zł, czyli faktycznie tylko 6 tys zł. Różnica wyniesie 38 tys. zł!

Podatnicy, którzy obecnie posiadają samochód z kratką, po wprowadzeniu zmian znów staną przed dylematem, czy jej demontaż spowoduje utratę wstecznie prawa odliczenia VAT (biorąc pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo odpowiedź jest negatywna – prawo odliczenia nie zostanie wstecznie cofnięte, a prawo do odliczenia VAT od paliwa i tak by nie przysługiwało). Pozostaje tylko kwestia, czy za dwa lata taki demontaż nie okaże się niekorzystny dla nich, ponieważ po 2012 r. prawo do odliczenia VAT od paliwa może powrócić, a powtórna instalacja kratki w samochodzie może okazać się problematyczna.

Inną kwestią jest brak samego projektu zmian ustawy. Założenia projektu posługują się następującym sformułowaniem w zakresie prawa do odliczenia: „których przedmiotem są pojazdy samochodowe, inne niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony”. W tym brzmieniu ograniczenie nie dotyczy w ogóle samochodów osobowych. Na ostateczne brzmienie zmian nie będziemy musieli z pewnością długo czekać.

Piotr Szulczewski 
Vat.pl