Lewiatan: Priorytety działalności PE z perspektywy polskich przedsiębiorców

2009-07-14 Bankier.pl

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan z radością przyjęła wiadomość o wyborze Jerzego Buzka na stanowisko przewodniczącego Parlamentu Europejskiego. Parlament Europejski czekają w tej kadencji poważne zadania. Chcielibyśmy, aby europosłowie wsparli starania środowisk gospodarczych o jak najszybsze wyjście Europy z kryzysu i stworzenie europejskiej gospodarce warunków do konkurowania na rynku globalnym. Dlatego przypominamy listę priorytetów Parlamentu Europejskiego polskich z perspektywy polskich przedsiębiorców.

Korzystna dla polskiej gospodarki integracja europejska pozostaje jednym z priorytetowych zainteresowań Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan oraz przedsiębiorców zrzeszonych w jej organizacjach regionalnych i branżowych. Dawaliśmy i dajemy temu wyraz w naszej działalności programowej. Lewiatan należy do największej europejskiej konfederacji pracodawców BUSINESSEUROPE, zrzeszającej narodowe organizacje reprezentujące około 20 milionów firm o rocznych obrotach szacowanych na ponad 12 bilionów euro. Jako jedyna polska organizacja przedsiębiorców posiadamy własne przedstawicielstwo w Brukseli, pozostające w stałym kontakcie z Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską. Uczestniczymy w licznych konsultacjach dotyczących gospodarczej i socjalnej legislacji unijnej. Nasi przedstawiciele działają w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym.

Jesteśmy przekonani, że nowa kadencja Parlamentu Europejskiego będzie miała doniosłe znacznie dla Unii i jej państw członkowskich. Od Parlamentu oczekujemy bowiem działań niezbędnych zwłaszcza dla wyjścia z obecnej recesji gospodarki międzynarodowej, dalszego porządkowania europejskiego ustawodawstwa, uchwalenia kolejnego budżetu wspierającego konkurencyjność i spójność Wspólnoty, podnoszenia międzynarodowej konkurencyjności UE i sprawności jej procesu decyzyjnego. Uważamy, że dla wzmocnienia oraz poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej oraz jej instytucji, w tym Parlamentu, konieczne jest szybkie ratyfikowanie przez wszystkie państwa członkowskie Traktatu Lizbońskiego

Najważniejsze kontynuowane i planowane projekty w nowej kadencji Parlamentu Europejskiego:

Parlament Europejski będzie kontynuował prace rozpoczęte w mijającej kadencji, realizował projekty zaplanowane już dziś i w oczywisty sposób będzie mierzył się z zadaniami wynikającymi z bieżącej pracy pozostałych instytucji europejskich na przestrzeni nadchodzących pięciu lat. Obszary, które rozwijamy poniżej w szczegółach a na których skoncentrowana jest dzisiaj uwaga polskich przedsiębiorców to:

1) Rynek pracy i polityka społeczna

2) Polityka zwalczania zmian klimatycznych

3) Nowy budżet na lata 2014-2021

4) Pakiet antykryzysowy

5) Funkcjonowanie Jednolitego Rynku

Rynek pracy i polityka społeczna

(a) Dyrektywa o czasie pracy: Przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i Rady reprezentującej państwa członkowskie nie uzgodnili stanowiska w sprawie proponowanej nowelizacji dyrektywy dotyczącej organizacji czasu pracy, nad którą prace trwały blisko 5 lat. Pięć miesięcy temu, głosując nad tą propozycją w drugim czytaniu, posłowie domagali się 48 godzinnego tygodnia pracy rozliczanego w okresie 12 miesięcznym, zaliczenia dyżurów do czasu pracy i rezygnacji z klauzul wyłączających, procedura koncyliacyjna zakończyła się niepowodzeniem. Obecnie Komisja Europejska planuje jak najszybsze rozpoczęcie konsultacji z partnerami społecznymi, w przypadku braku negocjacji z pewnością powstanie nowy komisyjny projekt, a PE będzie współdecydował o jej kształcie w nowym cyklu legislacyjnym. Potrzebne jest uchwalenie zmian w dyrektywie w celu podniesienia elastyczności warunków zatrudnienia w sposób godzący interesy pracodawców i pracobiorców.

(b) Dyrektywa o urlopach macierzyńskich: Posłowie nie podjęli w mijającej kadencji decyzji dotyczącej wymiaru urlopów macierzyńskich w UE. Zbyt duże różnice zdań między grupami politycznymi spowodowały, że projekt został odesłany do właściwej komisji parlamentarnej do ponownego rozpatrzenia. Projekt właściwej komisji PE zakładał wprowadzenie 20 tygodniowego urlopu macierzyńskiego i dwutygodniowego urlopu dla drugiego z rodziców dziecka. Niektóre z propozycji przedstawionych w projekcie KE nie zyskują aprobaty polskich przedsiębiorców. Kontrowersyjne są też niektóre wnioskowane rozwiązania dotyczące nowych uprawnień urlopowych, w tym urlopów adopcyjnych, czy urlopów z tytułu opieki nad chorym członkiem rodziny. Uważamy, że szereg takich rozwiązań, proponowanych przez znacznie zamożniejsze od nas państwa, o wyższej niż Polska zdolności do ponoszenia kosztów rozbudowanych modeli socjalnych, niosą dla polskiej gospodarki istotne niebezpieczeństwa.

(c) Dyrektywa o zakazie dyskryminacji w usługach: Propozycja Komisji Europejskiej zaprezentowana w 2008 r. ma na celu ochronę przed wszelkimi formami dyskryminacji w miejscu pracy. Zadaniem dokumentu jest ujednolicenie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Proponowane przepisy nie stanowią problemu dla polskich pracodawców, będziemy jednak uważnie monitorować prace nad tym tekstem.

Dyrektywa o delegowaniu pracowników: Opowiadamy się za oddalaniem inicjatywy związków zawodowych, zmierzających do zmiany dyrektywy o delegowaniu pracowników. Takie inicjatywy w naszej opinii mogą doprowadzić do znacznego pogorszenia warunków zatrudnienia polskich obywateli na terytorium innych państw członkowskich oraz do obniżenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw starających się o kontrakty na usługi w UE. PKPP Lewiatan bierze aktywny udział w pracach grupy roboczej powołanej pod egidą Komisji Europejskiej, której zadaniem jest prowadzenie dialogu między partnerami społecznymi na poziomie europejskim na temat dyrektywy.

(d) W 2009 roku na agendę Parlamentu Europejskiego wchodzą projekty nowych dyrektyw z tzw. pakietu migracyjnego. Z perspektywy Polski, szczególnie interesujące wydają się propozycje:

· Dyrektywy dotyczącej transferu pracowników wewnątrz korporacji

· Dyrektywy regulującej zasady zatrudnienia pracowników sezonowych

· Dyrektywy o podejmowaniu nauki na terytorium UE przez obywateli państw trzecich

(e) Komunikat KE w sprawie flexicurity: zalecenia Komisji zawarte w komunikacie nie mają charakteru przepisów prawnych, to tylko zalecenia, których wdrożenie w państwach członkowskich promuje Komisja. W obecnej bardzo trudnej sytuacji gospodarczej w całej Unii zalecenia te mogą spotkać się z niechęcią ze strony rządów gdyż wymagają inwestycji w rynek pracy. W dłuższej perspektywie mogą jednak uchronić przed wzrostem stopy bezrobocia. Popieramy propozycje Komisji, staramy się je promować, wzywamy Parlament Europejski do wsparcia dla tej inicjatywy.

Polityka zwalczania zmian klimatycznych

(a) Pakiet klimatyczno-energetyczny

Pakiet klimatyczno-energetyczny został przyjęty w 2008 roku i zawiera kilka dyrektyw dotyczących różnych obszarów ochrony klimatu. Przyjęte przepisy podnoszą ryzyko i podstawowy ciężar kosztów adaptacji polskiego przemysłu. Najważniejsze ustalenia z punktu widzenia polskich przedsiębiorców dotyczą dwóch aktów:

· Dyrektywa o Europejskim Systemie Handlu Emisjami (EU ETS): dyrektywa została przyjęta w grudniu 2008 roku, jednak jej szczegółowe zapisy są obecnie ustalane w procesie przyjmowania aktów wykonawczych. Najważniejszy z polskiego punktu widzenia jest proces ustalania wartości odniesienia (benchmarków), które wyznaczą wysokość kosztów adaptacji przemysłu. Prowadzone prace mają zasadnicze znaczenie dla przemysłów wytwórczych. Polscy przedsiębiorcy są żywo zainteresowani stałą weryfikacją prac Komisji Europejskiej nad zapisami dyrektywy EU ETS oraz kontrolą skutków wdrożenia dyrektywy dla konkurencyjności europejskiego przemysłu.

· Dyrektywa w Sprawie Geologicznego Składowania CO2 (tzw. dyrektywa CCS). Dokument ten został uchwalony również w grudniu 2008 roku, a do kwietnia 2011 roku ma być transponowany do prawa polskiego. Zapisy dyrektywy wyznaczają ramy prawne dla bezpiecznego i ciągłego składowania CO2w strukturach geologicznych. Technologie CCS nie są jednak na tyle zaawansowane, aby były obecnie stosowane na skalę przemysłową. Dlatego też Komisja Europejska ustaliła, że część środków pochodzących z Europejskiego Systemu Handlu Emisjami (EU ETS) zostanie przekazane na sfinansowanie instalacji demonstracyjnych CCS. Rada Europejska zaleca realizację 12 projektów demonstracyjnych CCS do 2015 roku w celu sprawdzenia skuteczności technologii CCS.

Biorąc pod uwagę wysoki udział węgla w strukturze paliw wykorzystywanych przez polską energetykę oraz doświadczenia w podziemnym składowaniu CO2, Polska wnioskuje o otrzymanie dofinansowania na przeprowadzenie 2 projektów demonstracyjnych CCS. Postulujemy wsparcie ze strony polskich eurodeputowanych dla finansowania takich instalacji w naszym kraju.

(b) Rewizja dyrektywy w sprawie zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń (IPPC) to jeden z ważniejszych aktów prawnych w zakresie ochrony środowiska. Projekt jest obecnie dyskutowany w Parlamencie Europejskim. Przedstawione w nowelizacji propozycje Komisji Europejskiej drastycznie zmieniły dotychczasowe podejście do zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń. Komisja całkowicie pozbawiła dyrektywę IPPC elastyczności na szczeblu krajowym, poprzez odejście od dotychczasowego doboru Najlepszych Dostępnych Technik (Best Available Techniques – BAT), który uwzględnienia specyfikę i warunki lokalne. W zamian za to proponuje się wprowadzenie wiążących na poziomie wspólnoty dopuszczalnych poziomów emisji dla wszystkich branż przemysłowych. W praktyce może to oznaczać poważne problemy dla zakładów przemysłowych, które nie zawsze mogą zastosować opisane w dokumentach referencyjnych techniki BAT lub ich stosowanie nie przyniesie zamierzonych efektów ze względu na specyfikę zakładu. Postulujemy trzymanie się obecnie obowiązującego elastycznego podejścia do definiowania najlepszych dostępnych technologii (BAT), przeciwstawienie się wprowadzeniu jednolitych standardów środowiskowych w UE.

(c) W uzupełnieniu pakietu – Ramowa Konwencja ONZ w sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC). W grudniu 2009 r. w trakcie XV Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) (tzw. COP15) w Kopenhadze ma zostać zawarte nowe globalne porozumienie dotyczące ustabilizowania ilości gazów cieplarnianych w atmosferze, które nie będzie skutkować istotnymi zmianami klimatu. Unia Europejska jest liderem w międzynarodowych negocjacjach w sprawie zmian klimatu i ma bardzo ambitne cele w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Jeśli dojdzie do zawarcia nowego porozumienia międzynarodowego w grudniu 2009 r., przeglądowi poddane zostaną przyjęte w ubiegłym roku cele w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych. Parlament Europejski będzie aktywnie uczestniczył w negocjacjach zmierzających do wypracowania porozumienia klimatycznego. Postulujemy racjonalne podejście do podejmowanych celów i nieustanne konfrontowanie ich ze zobowiązaniami pozostałych stron. Zbyt wygórowane cele ograniczenia emisji gazów cieplarnianych mogą prowadzić do znaczącego ograniczenia konkurencyjności europejskich gospodarek oraz ogromne koszty adaptacyjne, które spoczywać będą na przemyśle.

Nowy budżet na lata 2014-2021

W pracach nad kolejną perspektywą finansową za szczególnie istotne uważamy zarówno utrzymanie wysokich alokacji dla Polski, jak i stopniową zmianę struktury nakładów w kierunku wspierania wyższej innowacyjności i konkurencyjności europejskie, kosztem projektów o relatywnie niskiej „wartości dodanej”.

Krytycznie oceniamy fakt, że już u progu obecnej debaty budżetowej forsowane są przez niektórych członków i środowiska Unii, w tym także niektóre środowiska gospodarcze, propozycje liczbowo ograniczające limit budżetu znacznie poniżej poziomu przyjętego jeszcze przez UE-15. W naszym przekonaniu punktem wyjścia obecnej debaty nie powinna być arytmetyka budżetu, lecz konsensus co do konkretnych celów jakie Unia zamierza osiągnąć w średniej i długiej perspektywie oraz w sprawie sposobów ich osiągania. Nie postulujemy bynajmniej przekraczania obecnego oficjalnego pułapu wydatków na poziomie 1,24% łącznego dochodu narodowego brutto (DNB) państw Unii Europejskiej. Nie uważamy jednak za właściwe rozpoczynanie dyskusji od ustalania liczbowych wskaźników budżetu. Taka procedura mogłaby bowiem sugerować, iż jest to cel samoistny, przyjęty przed ustaleniem bardziej fundamentalnych założeń dotyczących dalszej wizji integracji europejskiej.

Uważamy, że podobnie jak po stronie nakładów, także obecny system zasilania budżetu Unii pozostaje w tyle za stanem integracji europejskiej. Nadal bowiem, mimo działania Jednolitego Rynku oraz ponadnarodowego charakteru wielu polityk wspólnotowych, prawdziwie własne zasoby finansowe UE uzyskiwane poza systemem przetargów międzyrządowych stanowią niespełna 15% przychodów budżetowych. System finansowy Unii Europejskiej nie ma zatem w wystarczającym stopniu charakteru autonomicznego. W naszej opinii, taka sytuacja koliduje zarówno z zapisaną w Traktacie Lizbońskim zasadą zwiększania roli organów wykonawczych Unii, jak i z obiektywną potrzebą umacniania homogeniczności Wspólnoty w realizacji jej długofalowych zamierzeń rozwojowych.

Pakiet antykryzysowy

W następstwie kryzysowej sytuacji na europejskich rynkach finansowych i recesji obejmującej państwa członkowskie podjęty został szeroki pakiet propozycji zmierzających do wyjścia Europy z obecnego, globalnego kryzysu finansowego oraz złagodzenia jego dotychczasowych, negatywnych skutków. Treścią tego pakietu są głównie działania podejmowane w polityce makroekonomicznej państw członkowskich w ramach ogólnych reguł wspólnotowych. Szczególnie istotne jest zatem, by podejmowane działania – w tym inicjatywy Parlamentu – nie naruszyły wolnorynkowych zasad gospodarki europejskiej. Środowisko przedsiębiorców uważa zwłaszcza za konieczne, by politykę antykryzysową oprzeć na środkach ułatwiających przedsiębiorczość prywatną i nie dopuszczać do ponownego wzrostu redystrybucyjnych i protekcjonistycznych funkcji państwa. Unikać przy tym należy mnożenia zbyt szczegółowych zapisów ograniczających swobodę zarządzania firmami sektora prywatnego np. w polityce wynagrodzeń.

Obecnie Komisja Europejska proponuje konkretne, punktowe rozwiązania zmierzające do uporządkowania kontroli rynków finansowych.

1. (a) Nadzór w instytucjach finansowych: – po przyjęciu przez Parlament Europejski dyrektywy wprowadzającej zmiany w przepisach dotyczących nadzoru w sektorze bankowym, Parlament Europejski będzie pracował nad wymogami wobec innych instytucji finansowych.. KE przedstawi propozycje standardów regulacyjnych oraz norm nadzoru wobec funduszy hedgingowych oraz private equity, pozostających dotychczas poza regulacjami, a także wprowadzi wytyczne dla interwencji krajowych zapobiegających sytuacjom kryzysowym oraz dla poprawy transparentności produktów strukturyzowanych i instrumentów pochodnych, a także zaproponuje nowe normy księgowości wobec działalności tradingowej oraz skomplikowanych instrumentów sekurytyzacyjnych

(b) Transgraniczny nadzór rynków finansowych: – w nadchodzącej kadencji PE zapadną rozstrzygnięcia, czy UE powinna zmierzać do zacieśnienia kontroli nad rynkiem finansowym na poziomie wspólnotowym, poprzez ustanowienie unijnego organu nadzoru, czy też pozostawić ten obowiązek państwom członkowskim. KE zaproponuje powołanie nowej instytucji dla obserwowania stabilności systemu finansowego w skali makro oraz wzmocnienie koordynacji krajowych instytucji nadzoru finansowego w kwestiach nadzoru nad poszczególnymi firmami z perspektywą wprowadzenia w przyszłości zalążków wspólnego nadzoru europejskiego..

( c) Wynagrodzenia kadry zarządzającej w instytucjach finansowych: Komisja Europejska w swojej propozycji nowelizacji dyrektywy sugeruje, że wynagrodzenia nie powinny zachęcać do podejmowania nadmiernego ryzyka, a ich wysokość powinna uwzględniać długofalowe interesy instytucji. Polscy przedsiębiorcy są zdania aby rozstrzygnięcia w kwestiach wynagrodzeń pozostawić w gestii przedsiębiorstw, w szczególności oponujemy wobec nowych projektów legislacyjnych na poziomie europejskim.

(d) Europejska polityka wobec małych i średnich przedsiębiorstw również jest elementem pakietu naprawczego zaproponowanego przez Komisję Europejską. Karta Małej Przedsiębiorczości (Small Business Act for Europe) zapowiada wprowadzenie czterech rozwiązań legislacyjnych ułatwiających działalność tej grupie przedsiębiorców. Oprócz propozycji legislacyjnych dotyczących europejskiej spółki prywatnej, szczególnie ważna jest nowelizacja dyrektywy dot. zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, która powinna w naszej ocenie objąć transakcje B2B, a nie tylko skupiać się na płatnościach instytucji publicznych. Postulujemy jednocześnie wprowadzenie wszystkich zaleceń zawartych w Small Business Act for Europe, liczymy, że Parlament Europejski będzie monitorował ten obszar.

Funkcjonowanie Jednolitego Rynku

Jednolity rynek unijny uważamy za największe osiągnięcie integracji. Dla poprawy jego funkcjonowania niezbędne jest konsekwentne egzekwowanie zasad wspólnotowych, zwłaszcza w zakresie tak ważnych aspektów jak rzetelność i przejrzystość procedur zakupów publicznych, swoboda transferu pracowników, skuteczniejsza kontrola importu towarów z krajów trzecich, naruszających europejskie standardy jakości, ochrony środowiska i zdrowia. Konieczne jest także upraszczanie unijnych przepisów dotyczących zasad obrotu produktów pochodzących z państw członkowskich.

(a) Pełne i terminowe wdrożenie dyrektywy usługowej powinno być przejawem współpracy państw członkowskich i stosowania się do zasad kierujących funkcjonowaniem wspólnego rynku. Uważamy więc za konieczne, monitorowanie procesu wdrażania europejskich aktów legislacyjnych do porządków krajowych przez członków Parlamentu Europejskiego. Wdrożenie tego tak ogromnie ważnego dokumentu, jak i pozostałych dyrektyw dotyczących przykładowo oznaczeń ekologicznych na towarach AGD czy standardów bezpieczeństwa zabawek definiują prawidłowość działania wspólnotowych mechanizmów jednolitego rynku, a sama dyrektywa usługowa, choć przyjęta w okrojone formie jest sporym krokiem do realizacji celów jednolitego rynku w jednym z czterech obszarów – wolności świadczenia usług. Postulujemy baczne monitorowanie i kierunkowanie jej wdrażania tak w Polsce, jak i w innych państwach członkowskich, szczególnym bodźcem jest bardzo bliski termin jej wdrożenia – 28 grudnia 2009 r.

(b) Parlament Europejski będzie kontynuował pracę nad pakietem telekomunikacyjnym gdyż przywrócił on zapis o zakazie ograniczania dostępu do sieci bez uprzedniego orzeczenia właściwych organów wymiaru sprawiedliwości. Posłowie przywrócili tym samym swoją poprawkę z pierwszego czytania. Zmienia to wstępne porozumienie zawarte z Radą UE i kieruje cały pakiet telekomunikacyjny do prac w ramach postępowania koncyliacyjnego w nadchodzącej kadencji. Powstała sytuacja pozwoli przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, z jednej strony, dążyć do optymalizacji zapisów nowego pakietu, z drugiej strony, wprowadza niepewność co do kształtu przyszłej regulacji.

(c ) Trwają prace nad dyrektywą o prawach konsumentów, która łączy 4 dotychczas istniejące dyrektywy harmonizując między innymi unijne regulacje w obszarze sprzedaży na odległość czy gwarancji i rękojmi. W toku prac nad dyrektywą jej kształt został zoptymalizowany łącząc interesy konsumentów i producentów, których obejmują przepisy tej dyrektywy. Polscy przedsiębiorcy nie kwestionują projektu jej zapisów i opowiadają się za przyjęciem tego dokumentu w aktualnej formie.

(d) Komisyjne inicjatywy w obszarze pozwów zbiorowych powodują wiele kontrowersji. Dwie oczekiwane propozycje aktów prawnych w tym obszarze budzą duże zastrzeżenia europejskiego biznesu. PKPP Lewiatan sprzeciwia się wprowadzeniu jakichkolwiek zharmonizowanych przepisów w tym obszarze uznając je za niekorzystne dla europejskiej gospodarki. Także na poziomie krajowym wprowadzenie przepisów o pozwach zbiorowych wpłynie negatywnie na polską gospodarkę, a jak uczą przykłady pozaeuropejskie przepisy takie nie gwarantują korzyści i ochrony konsumentom. Postulujemy więc rezygnację z ujednolicania przepisów do czego namawiamy już dzisiaj Parlament Europejski.

A konkludując chcemy podkreślić, że w przypadku skutecznej ratyfikacji traktatu lizbońskiego, którą z całą mocą popieramy rola Parlamentu Europejskiego wzmocni się, jego uprawnienia prawodawcze zostaną zwiększone. Nowe kompetencje decyzyjne Parlamentu dotyczą takich obszarów jak sprawy wewnętrzne, rolnictwo i budżet, w których będzie miał pozycję równą Radzie UE. Nowymi obszarami polityki, które zostaną objęte procedurą współdecydowania na mocy traktatu lizbońskiego są m.in. energia (wewnętrzny rynek energetyczny podlega już procedurze współdecydowania), kontrole graniczne, usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, ochrona danych osobowych, imigracja europejskie prawa własności intelektualnej czy zdrowie publiczne.

Doceniamy znaczenie i rosnącą rolę Parlamentu Europejskiego, a dwustronny kontakt i dialog polskiej grupy eurodeputowanych ze środowiskiem polskich przedsiębiorców jest dla nas ogromnie ważny. Chcemy konsultować proponowane rozwiązania prawne i instytucjonalne w trosce o interesy polskiej gospodarki.