Pracownicy – Płatnik ZUS
Co miesiąc
Na płatniku składek ZUS spoczywa obowiązek obliczenia i wpłacenia składek w prawidłowej wysokości i we właściwym terminie na rzecz organu skarbowego. Na płatniku spoczywa również obowiązek sporządzenia i przesłania w prawidłowym terminie dokumentów zgłoszeniowych i rejestracyjnych oraz ich aktualizacji oraz raportów okresowych w zakresie ubezpieczonych.
Płatnik składek przesyła (z pewnymi wyjątkami, w przypadku których nie ma on takiego obowiązku w ogóle) w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, nie później niż:
- do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;
- do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
- do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.
Wyjątkowo, twórcy i artyści przesyłają deklaracje rozliczeniowe i imienne raporty miesięczne oraz opłacają składki za okres wykonywania działalności twórczej lub artystycznej przed dniem wydania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców w terminie opłacania składek za miesiąc, w którym otrzymali decyzję.
Składki płatnik opłaca się na wskazane przez Zakład rachunki bankowe odrębnymi wpłatami, w podziale na:
- ubezpieczenia społeczne;
- ubezpieczenie zdrowotne;
- Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
Płatnik składek jest obowiązany opłacać należności w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek lub obciążenia rachunku płatniczego płatnika w instytucji płatniczej w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175).
Obowiązkowi opłacania składek w formie bankowej nie podlegają:
- osoby nie prowadzące pozarolniczej działalności gospodarczej,
- mikroprzedsiębiorcy, którzy mogą opłacać należności z tytułu składek również w formie przekazu pocztowego lub w formie przekazu pieniężnego za pośrednictwem instytucji płatniczej lub biura usług płatniczych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.
Od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.). Odsetek za zwłokę nie nalicza się jednak, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby 6,60 zł.
Co rok
Do 31 stycznia każdego roku płatnicy składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązani są składać informację o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA.
Informację ZUS IWA złożyc należy w formie, w jakiej płatnik zobowiazany jest składać deklaracje miesięczne ZUS DRA – odpowiednio w formie elektronicznej lub papierowej. Uwaga – wysyłając informację w postaci papierowej pocztą na kopercie należy umieścić napis "ZUS IWA".
Od 1 kwietnia 2006 r. stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na kolejne lata składkowe ustala ZUS, ale tylko tym płatnikom składek, którzy za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe przesłali ZUS IWA. ZUS przesyła informację na temat stawki do 20 kwietnia danego roku i stawka ta obowiązuje od 1 kwietnia danego roku do 31 marca roku następnego. Dotyczy ona wszystkich ubezpieczonych u danego płatnika.
Obowiązek składania ZUS IWA nie dotyczy wszystkich płatników, a jedynie spełniających łącznie wszystkie trzy wymogi określone ustawowo:
Po pierwsze – obowiązek dotyczy płatników zarejestrowanych w ZUS nieprzerwanie jako płatnicy w całym roku poprzednim (od 1 stycznia do 31 grudnia) oraz co najmniej 1 dzień w styczniu roku następnego. Zatem w roku 2009 ZUS IWA składają płatnicy zarejestrowani w ZUS bez przerwy od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. oraz w conajmniej jednym dniu stycznia 2009 r., np. 1 stycznia albo 31 stycznia 2009 r. Obowiązek składania ZUS IWA nie dotyczy zatem płatników zgłaszających w roku poprzednim przerwę w prowadzeniu działalności gospodarczej (urlop) w wymiarze choć 1 dnia, ani tez płatników, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą by otworzyć ją ponownie nawet po jednodniowej tylko przerwie.
Po drugie – obowiązek dotyczy płatników zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych. Każdy płatnik powinien zatem zsumować ilość ubezpieczonych w ramach ubezpieczenia wypadkowego w kązdym miesięcznym DRA w roku poprzednim oraz podzielić wynik przez 12. Wynik należy zaokrąglić – od 9,50 w górę do 10. Dla ustalenia obowiązku składania deklacji w roku 2009 należy wziąć pod uwagę DRA z roku 2008. Nie ma przy tym znaczenia czy pracownicy byli zatrudnieni w pełnym, czy też w niepełnym wymiarze czasu pracy, ale czy płatnik ZUS opłacił składkę na ubezpieczenie wypadkowe za danego ubezpieczonego co najmniej za jeden dzień w danym miesiącu.
