Pracownicy: Umowy cywilnoprawne – Rodzaje umów
Rodzaje umów
Najczęstszą formą świadczącą o nawiązaniu stosunku pracy pracodawcy i pracownika jest umowa o pracę. Coraz częściej jednak pracodawcy uciekają do innych umów o charakterze cywilnoprawnym w celu zmniejszenia kosztów ubezpieczenia społecznego, prowadzącego w konsekwencji do zmniejszenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. Umowy cywilnoprawne cieszą się dużą popularnością wśród pracodawców m.in. ze względu na brak licznych uprawnień pracowniczych, jakie występują w przypadku tradycyjnej umowie o pracę.
W trakcie procesu zatrudnienia pracodawca w porozumieniu z pracownikiem wybierają najkorzystniejszą formę zatrudnienia. Oprócz tradycyjnej umowy o pracę mogą skorzystać z:
- umowy zlecenia,
- umowy o dzieło,
- umowy dotyczącej zatrudnienia twórców (z zachowaniem zasad dotyczących dysponowania prawami autorskimi),
- kontraktu menadżerskiego,
- powołania do składu zarządu,
- pracy nakładczej,
- telepracy oraz pracy rozliczanej na zasadzie wykonania określonego zadania (na czas określony, z zadaniowym czasem pracy, na akord),
- świadczenia usług przez samozatrudnionego – prowadzącego własną działalność gospodarczą,
- umowy agencyjnej.
Różnice pomiędzy umową o pracę a umową cywilnoprawną
| UMOWA CYWILNOPRAWNA | UMOWA O PRACĘ | |
| PODSTAWA PRAWNA | Regulowana jest przepisami prawa cywilnego. | Regulowana jest przepisami kodeksu pracy. |
| CZAS PRACY | Nie wyznacza ona maksymalnego czasu pozostania pracownika do dyspozycji pracodawcy, a więc tygodniowego i dobowego czasu pracy, – możliwy jest zapis, że w godzinach określonych pracownik ma możliwość wykonywać zlecenie (przedmiot zlecenia pozostaje do dyspozycji zleceniobiorcy) | Czas pracy nie może przekraczać 8h na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129§1 KP), istnieją wyjątki |
| WYNAGRODZENIE | – Nie obowiązują przepisy prawa dotyczące minimalnego wynagrodzenia, – Zleceniobiorca ma prawo jedynie do wynagrodzenia odpowiadającego zleconym zadaniom (jeśli umówiono się inaczej możliwy jest system dodatkowych premii, związanych np. ze zleceniami na akord), – strony mogą umówić się o świadczenie zlecenia nieodpłatnie. | Wykonywana praca jest zawsze odpłatna. Wypłacane honorarium nie może być niższe od wyznaczonego minimalnego wynagrodzenia. |
| SPOSÓB WYKONYWANEJ PRACY | Zleceniobiorca dąży do ustalonego w umowie celu. Powierzone zadanie często ma charakter jednorazowy i nie musi być wykonywane przez pracownika osobiście (chyba, że umowa mówi inaczej). W praktyce zlecenia rozlicza się w czasie (obowiązują umowy długookresowe). Przy wykonywaniu zlecenia nie ma mowy o podrzędności kompetencyjnej i kierowniczej. | Pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy. Obowiązki pracownika świadczone są osobiście, pracownik nie może posługiwać się podwykonawcami. Praca wykonywana jest pod kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. |
| UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE | Zleceniobiorca nie zawsze podlega ubezpieczeniu społecznemu (w zależności od podstawy wymiaru składek). | Nawiązanie stosunku pracy na podstawie umowy o pracę bezpośrednio rodzi obowiązki ubezpieczeniowe. |
| PODMIOT ŚWIADCZĄCY PRACĘ | Osobą świadczącą zlecenie może być zarówno osoba fizyczna, jak również każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą (tzw. zlecenie wykonywane w ramach działalności). | Pracownikiem jest osoba fizyczna zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (art. 2 KP) |
| DODATKOWE PRZYWILEJE | Nie przewiduje dodatkowych przywilejów pracowniczych (chyba, że umowa mówi inaczej). | Umowa o pracę obejmuje pracownika szerokim wachlarzem przywilejów tj. możliwość skorzystania z urlopu wypoczynkowego, urlopu macierzyńskiego, otrzymania dodatku za pracę w godzinach nocnych, czy dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. |
| SPORY PRACY | Spory ze stosunku cywilnoprawnego rozwiązuje Sąd Cywilny | Spory ze stosunku pracy rozwiązuje Sąd Pracy |
| AKTA OSOBOWE | Pracodawca nie ma obowiązku gromadzenia i przechowywania dokumentów osobowych pracownika. | Pracodawca ma bezwzględny obowiązek gromadzenia i przechowywania dokumentów osobowych pracownika. |
| ZAKOŃCZENIE WSPÓŁPRACY | Pracodawca nie podlega obowiązkowi wystawienia świadectwa pracy pracownikowi. | Pracodawca podlega obowiązkowi wystawienia świadectwa pracy pracownikowi. |
| STAŻ PRACY | Czas świadczenia pracy nie wlicza się do stażu pracy pracownika. | Czas świadczenia pracy wlicza się do stażu pracy pracownika. |
Należy zaznaczyć, że każdy pracodawca zatrudniający pracowników, czy to na podstawie umowy o pracę, czy na podstawie umów cywilnoprawnych ma bezwzględny obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy swoim pracownikom, a więc dbania o ich życie i zdrowie.
Zawarcie umowy zlecenie spełniającej założenia definicji umowy o pracę – spowoduje, że pracownik ma możliwość występować z powództwem ustalającym występowanie stosunku umowy o pracę. Nie liczy się bowiem nazwa umowy, lecz zgodny zamiar stron, ten stosunek prawny tworzących.
MamBiznes.pl
35 500 obserwujących
+ Zaobserwuj nas-
Rośnie popularność szkół językowych. Własna placówka czy biznes w modelu franczyzowym?
-
Stacja benzynowa w modelu franczyzowym pod szyldem Circle K. Również inne sieci paliw oferują takie rozwiązanie
-
Jak zacząć programować? Sprawdzamy jak podjąć pracę w tym zawodzie
-
Fotobudka 360 jako pomysł na biznes. Sprawdzamy czy nadal cieszy się dużą popularnością
