Pracownicy: Zakaz konkurencji – Przedmiot zakazu

Przedmiot zakazu

Przedmiotem zakazu jest:

• prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy;
• świadczenie pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność konkurencyjną wobec pracodawcy (nawet jeżeli rodzaj pracy nie dotyczy tej działalności konkurencyjnej prowadzonej przez innego pracodawcę).

Pojęcie działalności konkurencyjnej należy ujmować szeroko i uznawać za konkurencyjną działalność:

• całkowicie czy nawet częściowo zbieżną z zakresem działania danego podmiotu bez względu na jej rozmiar, jeśli mogłaby wpłynąć niekorzystnie na jego sytuację ekonomiczną, sytuację na rynku lub osiągane wyniki finansowe;
• zgodną z przedmiotem działalności pracodawcy, określonym w przepisach prawa lub w postanowieniach aktów założycielskich, statutów lub umów kreujących dany podmiot prawa (statut, umowa spółki, akt założycielski, akt fundacyjny itp.);
• zgodną z faktycznie wykonywaną przez pracodawcę działalnością, i to nawet, gdy nie jest ona ujęta w wymienionych wyżej z przedmiotem działalności pracodawcy, określonym w przepisach prawa lub w postanowieniach aktów założycielskich, statutów lub umów kreujących dany podmiot prawa;
• zgodną z działalnością wykonywaną obecnie, jak i z działalnością zaplanowaną.

Umowa o zakazie konkurencji nie może zawierać postanowień, które zobowiązywałyby pracownika do niepodejmowania działalności niepokrywającej się z przedmiotem działalności pracodawcy, pojmowanym tak, jak wyżej opisano.

Przedmiot działań konkurencyjnych powinien być skonkretyzowany w umowie o zakazie konkurencji.

Warto również podkreślić, iż byłoby obejściem prawa poszerzanie przedmiotu działalności w statucie czy innym tego typu akcie lub też nierealne określanie działalności planowanej wyłącznie w celu poszerzenia zakazu konkurencji w umowie o zakazie konkurencji.

Postanowienie dotyczące zakazu podejmowania dodatkowego zatrudnienia w zakresie niestanowiącym działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy jest nieważne.

Zakres działalności konkurencyjnej jest również określony geograficznie, powinien bowiem dotyczyć tej samej grupy klientów, odbiorców, zarówno obecnych, jak i przyszłych (planowanych). Nie będzie zatem działalnością konkurencyjną świadczenie usługi podczas wyjazdu urlopowego do Wielkiej Brytanii w sytuacji, gdy pracodawca prowadzi działalność na rynku lokalnym i nie planuje jej poszerzyć na terytorium Wielkiej Brytanii. Wyjątki związane z miejscem wykonywania działalności konkurencyjnej należy jednak oceniać niezwykle ostrożnie i zawsze na zasadzie wyjątku.

Zakazana działalność konkurencyjna to w szczególności:

• pozarolnicza działalność gospodarcza, prowadzona w formie spółki czy jednoosobowo;
• zatrudnienie bez względu na podstawę prawną – umowa o pracę, zlecenie, umowa o dzieło itd.;
• jakakolwiek inna działalność, prowadzona odpłatnie albo nieodpłatnie;
• działalność non-profit czy w organizacji non-profit,

Jeżeli tylko obejmuje zakres działalności gospodarczej pracodawcy, wynikający z rejestru, faktyczny czy planowany. Nie mają zatem znaczenia okoliczności prowadzenia takiej działalności, ale zakres przedmiotowy.

Pracownik po ustaniu stosunku pracy nie musi informować byłego szefa o wszystkich swoich planach zawodowych. Jeżeli chce uzyskać odszkodowanie określone w umowie, powinien jedynie wykazać, że powstrzymał się od działalności konkurencyjnej.