Kapitał: Giełda – Giełda a PIT

Giełda a PIT

Podatnicy CIT nie płacą podatku od dywidendy, tzn. płatnik – spółka wypłacająca potrąca ten podatek przy wypłacie dywidendy, jednak podatnik CIT otrzymujący dywidendę odlicza w pełni tenże potrącony podatek w swojej deklaracji CIT-2. 

Podatek dochodowy potrącany jest w dniu dokonania wypłaty dywidendy, bezpośrednio z kwoty dywidendy.

W razie przeznaczenia dochodu na powiększenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego spółka-płatnik pobiera zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały dotyczącej podwyższenia funduszu udziałowego.

Jeżeli kapitał zakładowy czy akcyjny podwyższany jest z kapitału zapasowego, wówczas kapitał zakładowy (akcyjny) zostaje podwyższony o kwotę pomniejszoną o należny zryczałtowany podatek dochodowy, gdyż równowartość kwot przeznaczonych z kapitałów spółki na podwyższenie kapitału akcyjnego, stanowi dochód udziałowca (akcjonariusza) z tytułu udziału w zysku osoby prawnej, a więc dochód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Kapitał zapasowy więc ostatecznie zostanie przeznaczony w części na zryczałtowany podatek dochodowy, w części pozostałej zaś – na kapitał zakładowy (akcyjny).

Stawka podatku wynosi 19%.

Spółka wypłacająca dywidendę wpłaca ją na rachunek urzędu skarbowego do 20 dnia miesiąca następnego po pobraniu, składając zarazem deklarację PIT-8A.

Po zakończeniu roku podatkowego – do końca lutego – spółka składa jedynie deklaracje IFT obcym rezydentom podatkowym, natomiast w stosunku do rezydentów polskich nie wystawia już żadnej informacji rocznej (minister nie sporządził wzoru takiej deklaracji, pomimo że ustawa zobowiązuje do jej złożenia).

Udziałowcy – obcy rezydenci podatkowi mogą korzystać ze zwolnień podatkowych albo obniżenia stopy procentowej podatku dochodowego, po przedstawieniu certyfikatu rezydencji podatkowej przed dokonaniem wypłaty. Szczegóły określają każdorazowo umowy w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, zawarte z poszczególnymi państwami.

Z kolei jeżeli chodzi o zyski ze sprzedaży akcji, to nie rozliczamy podatku dochodowego PIT w ciągu roku, lecz ujmujemy dochody w zeznaniu rocznym PIT-38, w części C.

W zeznaniu należy wykazać kwoty należne, choćby nie były jeszcze otrzymane. Należy również wykazać przychody uzyskane z obrotu prawami na giełdzie nowojorskiej (NYSE) oraz na giełdach wszystkich innych państw, które w umowach o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, określają miejsce opodatkowania takich dochodów jako kraj zamieszkania podatnika. Obrót akcjami w kraju, z którym Polska nie podpisała takiej umowy, podlega opodatkowaniu tylko w kraju, w którym przychód faktycznie jest uzyskiwany – wg tamtejszego prawa podatkowego.

W zeznaniu PIT-38 należy wykazać również przychód/dochód uzyskany ze odpłatnego zbycia papierów wartościowych, nabytych przed 1 stycznia 2004r., z wyjątkiem przychodu:

• z odpłatnego zbycia nabytych przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997r.;
• z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004 r., pod warunkiem że papiery te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004r.;
• z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 z późn. zm.), nabytych przed dniem 1 stycznia 2004r.

Jeżeli jednak odpłatne zbycie zostało dokonane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wówczas i przychody te należy wykazać w zeznaniu PIT-38.

Nie wszystkie kwoty wykazane w PIT-8C należy wykazać w PIT-38. Niektóre mogą być zwolnione z podatku. Ponadto część kosztów należy obliczyć samodzielnie, gdyż wystawca PIT-8C może nie posiadać informacji, na których podstawie ująłby takie koszty w informacji podatkowej.

Podatnicy PIT opłacają podatek dochodowy od dywidendy w formie ryczałtu 19%. Podatek ten potrącany jest bezpośrednio przez płatnika – spółkę.

W przeciwieństwie do większości źródeł przychodów PIT, obowiązek podatkowy PIT w stosunku do dochodów podlegających rozliczeniu w PIT-38 postaje z chwilą, gdy przychód jest należny. Do PIT-38 za dany rok wpisujemy więc nie przychody otrzymane w danym roku, ale przychody należne w danym roku, czyli przychody z operacji, które zostały dokonane w danym roku, bez względu na to, kiedy przychód faktycznie wpłynął na konto czy do kieszeni.

W poz. 21 należy wpisać kwotę z rubryki 53 informacji PIT-8C. 

W poz. 22 należy wpisać kwotę z rubryki 54 informacji PIT-8C. Nie wszystkie koszty odnoszące się do przychodów z poz. 21 są wymienione w poz. 22. Z reguły dom maklerski ujmie kwoty prowizji, opłatę za prowadzenie rachunku (warto sprawdzić, czy rzeczywiście tak zrobiono), jednak podatnik posiadają komputery, oprogramowanie specjalistyczne dla inwestorów, kupują prasę, biorą pożyczki na akcje płacąc odsetki i dokonują innych podobnych wydatków w celu uzyskania przychodu czy zachowania źródła przychodu. Te kwoty odnoszące się do przychodów z poz. 21 wpisujemy do poz. 22 w dacie faktycznego poniesienia wydatków (zapłaty gotówką, obciążenia rachunku bankowego).

Koszty – w poz. 22 i w poz. 24 rozliczamy następująco:

• cena nabycia jest kosztem zawsze dopiero w chwili sprzedaży;
• koszty związane z większą ilością papierów wartościowych, przy rozliczeniu dochodu jedynie z części, ustalamy proporcjonalnie do tej części papierów wartościowych, z których przychód wykazujemy w PIT-38; dotyczy to m.in. prowizji i odsetek kredytu na nabycie akcji, prowizji za zakup akcji;
• opłata za prowadzenie rachunku rozliczamy w całości w okresie poniesienia;
• w przypadku otrzymania akcji w spadku czy darowiźnie sprzedaż jest opodatkowana, koszty uzyskania przychodu wynoszą 0,-, a niezależnie od PIT od sprzedaży może wystąpić podatek od spadków i darowizn, który nie stanowi kosztu uzyskania przychodu; wolny jest jednak od podatku dochód równy kwocie zapłaconego podatku od spadków i darowizn (tej części przychodu nie wpisujemy po prostu do PIT-38).

W poz. 23 wpisać należy kwotę z rubryki 57 informacji PIT-8C. W tej rubryce wystawca PIT-8C wpisuje przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i realizacji praw z nich wynikających, tylko te, co do których nie jest w stanie określić czy podlegają opodatkowaniu, czy nie podlegają opodatkowaniu. Chodzi o możliwość wystąpienia przychodów niepodlegających opodatkowaniu z powodu zakupu aktywów przed wejściem w życie podatku Belki, czyli przed 2004 r.

Przypomnijmy, nie płacimy podatku od dochodów uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003 r. (i nie odliczamy strat poniesionych przed 2004 r.) :

• z odpłatnego zbycia nabytych przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r.;
• z odpłatnego zbycia nabytych przed 1 stycznia 2004 r. papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie
  • publicznej oferty lub
  • na giełdzie papierów wartościowych, albo
  • w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo
  • na podstawie zezwolenia na prowadzenie poza rynkiem regulowanym wtórnego obrotu papierami wartościowymi dopuszczonymi do publicznego obrotu albo zezwolenia na przeniesienie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu poza rynkiem regulowanym,
• z realizacji praw wynikających z nabytych przed 1 stycznia 2004 r. papierów wartościowych – praw majątkowych, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny papierów wartościowych (akcji, praw do akcji, warrantów subskrypcyjnych, kwitów depozytowych, obligacji, listów zastawnych, certyfikatów inwestycyjnych, jak również innych papierów wartościowych wyemitowanych na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, oraz zbywalnych prawa majątkowe wynikające z tych wszystkich papierów wartościowych), a w szczególności kontrakty terminowe i opcje.

Żadnych z tych dochodów nie wykazujemy w PIT-38 w żadnej pozycji, i to nawet gdyby znalazły się w PIT-8C.

Jeżeli jednak zbycie papierów wartościowych następowało w ramach działalności gospodarczej, to podatek płacimy (wtedy jednak te dochody nie znajdą się w PIT-38).

W poz. 23 wpisujemy również przychody:

• uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku, gdy podmiot niebędący płatnikiem podatku nie był zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C (np. gdy zbywamy akcje czy udziały nie notowane na giełdzie);
• uzyskane za granicą (np. ze zbycia akcji, zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, w tym także objętych za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część).

W przypadku dochodów zagranicznych, jeżeli do dochodów uzyskanych za granicą ma zastosowanie:

• metoda wyłączenia z progresją (zwolnienie z podatku w Polsce), to dochodów tych podatnik nie wykazuje w PIT-38 w ogóle;
• metoda odliczenia proporcjonalnego (opodatkowanie w Polsce), to dochody te wpisujemy w poz. 23-24.

Przychody w walutach obcych przeliczamy na złotówki według kursów kupna banku podatnika. Jeżeli podatnik:

• nie korzysta z usług banku;
• bank nie ustala kursu złotówki;
• bank ustala kurs częściej niż raz dziennie,

przychody przelicza się na złotówki według kursu średniego NBP (liczy się dzień obowiązku podatkowego – transakcji – przychody należne, nawet nie wypłacone, nawet nie przesłane do kraju).

Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Każdy przychód i koszt z danego dnia przeliczamy po odrębnym kursie w cały roku podatkowym!

W poz. 25-28 wpisujemy wynik następujących działań:

Jeżeli wynik jest mniejszy od zera, wpisujemy zero. W poz. 27-28 zawsze jedna z liczb będzie dodatnia, druga zero (nigdy nie wystąpi dochód i strata jednocześnie).