Wszystko o emeryturze

Co powinni wiedzieć przyszli emeryci kontynuujący pracę zawodową

Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytur i rent wpływa przychód uzyskany przez emerytów lub rencistów będących jednocześnie:

• pracownikami,
• pracownikami wykonującymi jednocześnie umowę zlecenia, umowę agencyjną lub umowę o dzieło na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy,
• osobami wykonującymi pracę nakładczą,
• członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
• osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi,
• osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność lub osobami z nimi współpracującymi,
• osobami wykonującymi odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• żołnierzami zawodowymi,
• funkcjonariuszami Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Służby Więziennej.

Zasady dotyczące zawieszania i zmniejszania wysokości emerytur i rent nie dotyczą emerytów i rencistów osiągających honoraria z tytułu działalności twórczej i artystycznej.
Stosuje się je natomiast w odniesieniu do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego w związku z posiadaniem ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz osób wykonujących działalność, nie podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.

Przy ustalaniu przychodu uwzględnia się także kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego. Do przychodu tego wlicza się również wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy wypłacone na podstawie przepisów Kodeksu pracy.

Do przychodów mających wpływ na zawieszanie prawa do świadczeń emerytalno-rentowych nie wlicza się natomiast przychodów uzyskiwanych z tytułu wykonywania pracy zarobkowej nie objętej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi.

Przychody nieobjęte obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, a tym samym nie uwzględniane przy ustalaniu przychodu wpływającego na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń, to np. uzyskiwane z tytułu:

• darowizn i zapomóg,
• umowy o dzieło, praw autorskich i patentowych,
• wynajmu lub dzierżawy nieruchomości albo lokali, chyba że wynajem lub dzierżawa stanowią przedmiot działalności gospodarczej.

Na zmniejszenie wysokości emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba wpływa przychód w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia. Wysokość tego zmniejszenia uzależniona jest od kwoty osiąganego przychodu. Określone zostały maksymalne kwoty zmniejszeń.

Kwoty maksymalnych zmniejszeń zostały ustalone w następujących wysokościach:

• 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 18% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 20,4% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba,

a następnie podwyższane są w kolejnych terminach waloryzacji.

Świadczenie podlega zmniejszeniu o kwotę maksymalnego zmniejszenia wyłącznie wówczas, gdy przychód osiągnięty przez emeryta lub rencistę, przekraczający 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jest wyższy od kwoty maksymalnego zmniejszenia.

Jeżeli natomiast przychód osiągnięty przez świadczeniobiorcę przekracza dopuszczalną kwotę przychodu obliczoną wskaźnikiem 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia o kwotę niższą od kwoty maksymalnego zmniejszenia, to wysokość świadczenia ulega zmniejszeniu o faktyczną kwotę przekroczenia. Osiąganie przychodu w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powoduje zawieszenie prawa do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.