Jak odzyskać dług od zagranicznego kontrahenta?
Skierowanie sprawy do sądu
Wierzyciel podejmuje decyzję o skierowaniu sprawy do sądu najczęściej, gdy pozostałe środki zawodzą. Nie istnieje jednolita procedura postępowania dla wszystkich zobowiązań, niezależnie, czy stronami są konsumenci czy przedsiębiorcy, z polski, czy z zagranicy. Każda wierzytelność jest inna.
Sprawę można skierować do sądu właściwego ze względu na siedzibę firmy zagranicznej lub do sądu polskiego, jeżeli przepisy szczegółowe bądź umowa pomiędzy partnerami w interesach nie stanowi inaczej. W przypadku wyłudzenia opłaty za towar, którego kontrahent nie dostarczył, wierzyciel może domagać się swoich praw w Polsce dodatkowo w oparciu o kodeks karny.
Tytuł uzyskany w Polsce, aby był skuteczny w Unii Europejskiej (czyli wobec kontrahenta z UE) musi spełniać wymogi rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 805/2004 z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego (ETE) dla roszczeń bezspornych. Na podstawie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego można egzekwować prawa bezpośrednio w UE bez konieczności podejmowania dodatkowych kroków (konieczne jest natomiast uzyskanie tłumaczenia ETE).
Polskie orzeczenie w sprawie sporu z kontrahentem z UE, jeżeli nie spełnia warunków dotyczących potwierdzenia go jako ETE, nadal jest egzekwowalne. Należy złożyć w zagranicznym sądzie wniosek o określenie go jako wykonalnego.
Inną metodą jest prowadzenie sporu prawnego bezpośrednio za granicą kraju, gdy właściwym sadem do rozstrzygania sporu jest zagraniczny, lub gdy istnieje możliwość wyboru między sądem polskim i obcym. Nie ma jednolitych procedur w krajach UE. Polski przedsiębiorca, najpewniej za pośrednictwem kancelarii, musi zebrać informacje o postępowaniu, terminach i kosztach sądowych w kraju dłużnika. Zróżnicowanie wśród państw UE dotyczy także rodzaju podejmowanych działań oraz czasu trwania samego postępowania.
Po uzyskaniu korzystnego orzeczenia pozostaje jego wykonanie czyli zajęcie na majątku i wierzytelnościach dłużnika. W pierwszej kolejności najczęściej zajmowane jest jego konto bankowe.
Zalety |
Wady |
Korzyściami z dochodzenia praw przed sądem mogą być spłacone długi lub jeżeli uzyskamy decyzję o ich nieściągalności – możliwość zaliczenia długu do kosztów bilansowych i kosztów podatkowych. |
Egzekwowanie należności na drodze sądowej pociąga za sobą wysokie i trudne do przewidzenia koszty, w szczególności: sądowe, obsługi prawnej oraz zmierzające do wyegzekwowania zasądzonej wierzytelności, jeżeli dłużnik mimo wyroku nie płaci. |