Książka przychodów i rozchodów czy ryczałt?

Jestem w trakcie zakładania firmy, której celem są szkolenia informatyczne. Przewiduję, że uzyskane przychody mogą być marne (podejmuję to przedsięwzięcie dla przyjemności – nie „dla kasy”). Nie mogę liczyć na to, że w każdym miesiącu szczęśliwym trafem otrzymam jakieś zlecenie. Co byłoby w moim przypadku bardziej korzystne – książka przychodów i rozchodów czy ryczałt?

Zalecam, aby wybrał Pan księgę przychodów i rozchodów. Opodatkowanie na zasadach ogólnych; w odróżnieniu od zryczałtowanych form opodatkowania, gdzie nie ustala się dochodu, charakteryzuje się tym, że wysokość podatku zależy od faktycznie uzyskanych dochodów, rozumianych jako nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami uzyskania przychodów osiągniętych w roku podatkowym.

Istnieją dwa szczególne sposoby ustalenia dochodu z działalności gospodarczej w zależności od przyjętej formy ustalenia podstawy opodatkowania. Są to:

• księga przychodów i rozchodów, dla podatników, którzy nie skorzystali ze zryczałtowanych form opodatkowania (ryczałt od przychodów od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa) i których przychód w roku poprzednim nie przekroczył 1200 tys. euro;
• księgi rachunkowe, dla których przychód w roku poprzednim nie przekroczył równowartości 1200 tys. euro.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest uproszczonym urządzeniem księgowym, które zostało przewidziane wyłącznie dla celów podatkowych, na podstawie której dokonuje się ustalenia podstawy opodatkowania. Księga prowadzona jest w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Księgę zakłada Pan sam wg wzoru określonego w załączniku do wyżej wymienionego rozporządzenia, a którą można nabyć w księgarniach podatkowych, sklepach z artykułami biurowymi.

Księga przychodów i rozchodów jest formą opodatkowania odpowiednią dla firm nie posiadających wysokiego zysku lub tych, które nie przewidują zysku w pierwszym okresie działalności. Podatek płaci Pan od faktycznie uzyskanego dochodu. Aby ustalić dochód należy od uzyskanych przychodów odjąć koszty prowadzenia działalności. Wymaga to prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, w której zapisane będą wszystkie zdarzenia gospodarcze (takie jak poniesione koszty i obroty firmy). Jeśli przychody przewyższają koszty wówczas powstaje dochód do opodatkowania, jeżeli jest odwrotnie – powstaje strata (wówczas podatku się nie płaci, a stratę można odliczyć od dochodu uzyskanego w ciągu najbliższych pięciu lat).

Do przychodów z działalności gospodarczej zaliczamy, m.in.:

• kwoty należne z tytułu sprzedaży towarów i usług,
• świadczenia w naturze (np. zapłata w towarze),
• otrzymane subwencje i dotacje,
• odsetki od środków na rachunkach bankowych związanych z prowadzoną działalnością,
• przychody ze sprzedaży, najmu lub dzierżawy maszyn, samochodów oraz innych składników majątku służącego do wykonywania działalności,
• świadczenia nieodpłatne wykonywane na naszą korzyść (np. darmowe usługi).

Do kosztów działalności gospodarczej zalicza się wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów z działalności gospodarczej, m.in.:

• wynagrodzenia pracowników,
• czynsz za lokal, w którym prowadzona jest działalność,
• ubezpieczenie środków transportu służących do wykonywania działalności gospodarczej,
• wydatki poniesione na reklamę.

Rozliczając się na zasadach ogólnych (księga przychodów i rozchodów) musi Pan wiedzieć że:

• wpłacać co miesiąc zaliczkę na podatek do urzędu skarbowego (do 25 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – w terminie do 20 grudnia);
• składać co miesiąc deklarację na zaliczkę miesięczną (na specjalnym druku PIT-5), chyba że korzystamy z uproszczonej metody wpłacania zaliczek – wówczas składamy jedną deklarację w połowie roku;
• składać zeznanie roczne w terminie do 30 kwietnia na specjalnym formularzu;
  prowadzić niezbędne ewidencje, tj. ewidencję przychodów, wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, i in.

Na zasadach ogólnych (podatkowa księga przychodów i rozchodów) nie mogą być opodatkowane:

• spółki prawa handlowego;
• osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych, które w poprzednim roku podatkowym osiągnęły przychód 800 000 euro;
• osoby, które nie zrzekły się opodatkowania w formie zryczałtowanej.

Wszystkie dokumenty, które stanowią podstawę do zapisów w księdze (takie jak faktury, rachunki i in.) jest Pan zobowiązany gromadzić i przechowywać przez okres pięciu lat.

Przemysław Gogojewicz