Kto decyduje o stosowaniu metody prowadzenia kont ksiąg pomocniczych?

Kto i na jakich zasadach podejmuje decyzję o stosowaniu metody prowadzenia kont ksiąg pomocniczych?

Kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników:

• ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych;
• ewidencję ilościową obrotów i stanów, prowadzoną dla poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych.

Wartość stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych;ewidencję wartościową obrotów i stanów towarów oraz opakowań, prowadzoną dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc składowania, której przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stany całego zapasu;odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów na dzień zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.

Ewidencja ilościowo-wartościowa

Ewidencję ilościowo-wartościową stosuje się z reguły wówczas, gdy zachodzi potrzeba posiadania dokładnych informacji o stanie i zmianach zapasów poszczególnych asortymentów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i opakowań, zwłaszcza jeśli przedmiotem obrotu handlowego lub produkcji są artykuły cenne i w związku z tym zachodzi potrzeba sprawowania skutecznie kontroli wewnętrznej operacji przychodów, rozchodów i zmiany cen ewidencyjnych. Stosowanie tej metody wymaga dokładnej dokumentacji przyjęcia na stan poszczególnych składników majątku oraz ich rozchodu z tytułu sprzedaży, zużycia, deprecjacji itp.

Ewidencję ilościową obrotów i stanów w jednostkach naturalnych stosuje się tylko wówczas, gdy przyjęty system przetwarzania danych pozwala na prawidłową wycenę kontrolowanych za pomocą tej metody poszczególnych asortymentów zapasów, a zarazem ewidencja ta umożliwia sprawowanie skutecznie kontroli wewnętrznej i uzyskanie danych dla celów podatkowych. Z reguły tę metodę stosuje się, gdy asortyment zapasów jest niewielki i dotyczy artykułów zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem. Należy mieć na uwadze, że stosowanie tej metody nie zwalnia z obowiązku dokumentowania rozchodów z tytułu zużycia, sprzedaży lub utraty wartości. Ewidencja wartościowa jest zastrzeżona dla zapasów towarów i opakowań w placówkach handlu detalicznego (sklepach o szerokim i różnorodnym zarazem asortymencie towarów np. artykułów spożywczych, gospodarstwa domowego, obuwia, odzieży). Metodę tę stosuje się zwłaszcza wówczas, gdy prowadzenie placówek handlowych i znajdujące się w nich towary powierza się osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę wraz z przyjęciem przez nie odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie. Ewidencję wartościową stosuje się również w prowadzonych w ten sposób zakładach gastronomicznych (artykułów do przyrządzania posiłków i towarów w stanie nieprzetworzonym).

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z póz. zm.)

Przemysław Gogojewicz