Menadżer – Zatrudnienie

Sytuacja menadżera

Podstaw prawnych wykonywania usług menadżerskich jest wiele, a w przypadku członków zarządów jednostek takich jak spółki handlowe, regulacje są wielopoziomowe.
Na przykładzie członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można pokazać, jak złożony może być stosunek prawny łączący menadżera ze spółką:
– przede wszystkim menadżer powołany na stanowisko członka zarządu obejmuje to stanowisko z uprawnieniami wynikającymi bezpośrednio z ustawy, w szczególności z Kodeksu spółek handlowych czy z ustawy o rachunkowości;
– doprecyzowanie tych obowiązków może wynikać z umowy spółki (czy też w innych przypadkach ze statutu czy innych aktów kreujących daną jednostkę); akt ten może również określać, które z przepisów ustawowych znajdą w danej jednostce zastosowanie, jeżeli ustawa pozwala na odmienną regulację danej sytuacji;
– szczegółowy sposób podejmowania decyzji w organie kolegialnym może określać regulamin działania tego organu, w tym przypadku byłby to regulamin prac zarządu czy po prostu regulamin zarządu …

ZUS i podatki

Co do zasady kontrakt menadżerski stanowi w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych działalność wykonywaną osobiście. Skutkuje on niskimi kosztami uzyskania przychodu – jak ze stosunku pracy dla pracowników zamieszkałych w miejscowości, w której znajduje się ich zakład pracy – oraz obowiązkiem rozliczenia podatku dochodowego według skali podatkowej – i to nawet wówczas, gdy usługa wykonywana jest w ramach przedsiębiorstwa menadżera.

Ze względu na sposób formułowania wynagrodzeń menadżera – odpowiednio precyzyjny – składki ZUS rozliczane są również od kwoty przychodów i w tym zakresie korzystne są jedynie uregulowania dotyczące maksymalnej rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe …

Kontrakt menadżerski

Kontrakt menadżerski jest specyficzną formą zatrudnienia, wprost nieuregulowaną przepisami prawa. Kontrakt menadżerski podobnie jak umowa o pracę jest zgodnym oświadczeniem woli dwóch stron, w której jedna strona – osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menadżerskiego zobowiązuje się do zarządzania przedsiębiorstwem, a druga strona – właściciel firmy zatrudniającej zobowiązuje się do wypłaty honorarium za świadczoną pracę.

Zatrudnienie menadżera dla przedsiębiorstwa związane jest przede wszystkim z pełną odpowiedzialnością cywilnoprawną za skutki dokonywanych przez niego czynności. W razie popełnionych błędów istnieje możliwość, zgodnie z warunkami zawartej umowy, dochodzenia odpowiedzialności odszkodowawczej za czynności menadżera całym jego majątkiem, zamiast ograniczania do trzykrotności wynagrodzenia w przypadku odpowiedzialności ze strony pracownika.

Ustawowy zakaz konkurencji

Co do zasady umowa spółki, statut czy odpowiednia decyzja organu lub osoby reprezentującej określoną spółkę mogą zwolnić członka danego  organu jednostki z zakazu działalności konkurencyjnej określonej ustawowo. Nie dotyczy to jednak prawa spółdzielczego czy prawa bankowego, gdzie zakazy konkurencji mają moc bezwzględnie obowiązującą. W żadnym jednak wypadku zwolnienie nie wywołuje skutku całkowitego, tzn. nigdy nie skutkuje dopuszczalnością działania na szkodę danej jednostki. Co do zasady nie powinno również zwalniać się z  klauzuli konkurencyjnej In blanco, bezpiecznie jest precyzować zakres zwolnienia.

W przypadku, gdy zwolnienie z zakazu konkurencji nie następuje w stosownym akcie danego organu (np. w uchwale rady nadzorczej czy zgromadzenia wspólników), a jedynie w kontrakcie menadżerskim, należy takie zwolnienie rozumieć w ten sposób, że podmiot wydający zgodę na działalność konkurencyjną dołoży wszelkich starań, aby …

Klauzula konkurencyjna

Zatrudniając menadżera jednostka może oprzeć się na zakazie konkurencji wynikającym z ogólnie obowiązujących przepisów prawa w sytuacji, gdy menadżer jest jednocześnie członkiem organu jednostki (zarządzającego czy innego).  Może również zawrzeć umowę o zakazie konkurencji. Jeżeli menadżer jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, do której stosować się będzie przepisy Kodeksu pracy. Wreszcie gdy menadżer nie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, wówczas możliwe jest zawarcie umowy o zakazie konkurencji całkowicie w oparciu o warunki rynkowe i zasadę swobody zawierania umów.

Należy uznać, iż umowa o zakazie konkurencji, zawarta z menadżerem, który wykonuje swoje usługi w oparciu o umowę o pracę (nawet gdy świadczy również inne usługi w oparciu o umowy zlecenia itp.), powinna spełniać wszelkie wymogi określone w Kodeksie pracy, aby mogła odnosić się do menadżera. W takiej sytuacji jest on  …

Klauzula poufności

Co do zasady, pracownik jest zobowiązany zgodnie z Kodeksem pracy m.in. dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Menadżer, który nie świadczy swoich usług na podstawie umowy o pracę wywodzi obowiązek zachowania poufności wyłącznie z kontraktu menadżerskiego, chyba że pełni jednocześnie funkcję w zarządzie czy innym organie jednostki (w takich wypadkach stosować należy również ustawowe zakazu konkurencji i działania na szkodę jednostki).

Nakaz – umowny czy ustawowy – zachowania poufności należy rozpatrywać łącznie z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z tą ustawą czynem nieuczciwej konkurencji jest …