Non Profit: OPP i 1% – Pożytek publiczny

Pożytek publiczny

Działalność pożytku publicznego może być prowadzona przez następujące rodzaje jednostek:

• niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
• stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
• spółdzielnie socjalne;
• spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675, z późn. zm.), które to spółki czy kluby nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, w sferze następujących zadań publicznych:

• pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
• zapewnienia zorganizowanej opieki byłym żołnierzom zawodowym, którzy uzyskali uprawnienie do emerytury wojskowej lub wojskowej renty inwalidzkiej, inwalidom wojennym i wojskowym oraz kombatantom;
• działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;

• działalności charytatywnej;
• podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
• działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
• ochrony i promocji zdrowia;
• działalności na rzecz osób niepełnosprawnych;
• promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
• działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
• działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym;
• działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
• działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
• działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
• nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania;
• wypoczynku dzieci i młodzieży;
• kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
• wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu;
• ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
• turystyki i krajoznawstwa;
• porządku i bezpieczeństwa publicznego;
• obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
• upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
• ratownictwa i ochrony ludności;
• pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
• upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
• działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
• promocji i organizacji wolontariatu;
• pomocy Polonii i Polakom za granicą;
• działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
• promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą;
• działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka;
• przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym;
• działalności na rzecz jednostek prowadzących działalność pożytku publicznego, w zakresie określonym wyżej.

Działalności pożytku publicznego nie prowadzą:

• partie polityczne;
• związki zawodowe i organizacje pracodawców;
• samorządów zawodowych;
• fundacji utworzone przez partie polityczne.

Zakres prowadzonej działalności nieodpłatnej lub odpłatnej pożytku publicznego jednostki określają w statucie lub w innym akcie wewnętrznym.

Uwaga ! Działalność pożytku publicznego a status organizacji pożytku publicznego

Nie każda jednostka prowadząca działalność pożytku publicznego może uzyskać status organizacji pożytku publicznego. Aby stać się organizacją pożytku publicznego, należy spełnić dodatkowe warunki.

Za darmo czy odpłatnie

Statutowa działalność organizacji pozarządowej, w części obejmującej działalność pożytku publicznego, nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów Prawa działalności gospodarczej i może być prowadzona jako:

• działalność nieodpłatna (gdy świadczenie na podstawie stosunku prawnego usług odbywa się bez pobrania wynagrodzenia, nawet tylko w postaci zwrotu równowartości poniesionych kosztów), lub
• działalność odpłatna (gdy wynagrodzenie jest pobierane; jest nią również sprzedaż towarów lub usług wytworzonych lub świadczonych przez osoby bezpośrednio korzystające z działalności pożytku publicznego, w szczególności w zakresie rehabilitacji oraz przystosowania do pracy zawodowej osób niepełnosprawnych, a także sprzedaż przedmiotów darowizny na cele prowadzenia działalności pożytku publicznego).

Działalność odpłatna pożytku publicznego danej jednostki stanowi działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli:

• wynagrodzenie, o którym mowa wyżej, jest w odniesieniu do działalności danego rodzaju wyższe od tego, jakie wynika z kalkulacji bezpośrednich kosztów tej działalności, lub
• wynagrodzenie osób fizycznych  przeciętne miesięczne wynagrodzenie osoby fizycznej z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu statutowej działalności nieodpłatnej oraz działalności odpłatnej przekracza 1,5 odpłatnej pożytku publicznego, za okres ostatnich 3 miesięcy, przekracza 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni (wynagrodzenie z tytułu świadczenia pracy lub usług, niezależnie od sposobu nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej z osobą fizyczną).

Organ administracji publicznej, który w trakcie kontroli stwierdzi działalność gospodarczą, wzywa daną jednostkę do złożenia wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców działalności danego rodzaju w terminie 30 dni od dnia wezwania. Jeżeli w tym terminie jednostka nie wykaże organowi administracji publicznej, że złożyła wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców działalności danego rodzaju, organ administracji publicznej informuje sąd rejestrowy właściwy dla tej organizacji o prowadzeniu przez nią działalności gospodarczej.

Nie można prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego i działalności gospodarczej w odniesieniu do tego samego przedmiotu działalności.

Prowadzenie przez daną jednostkę:

• nieodpłatnej działalności pożytku publicznego,
• odpłatnej działalności pożytku publicznego lub
• działalności gospodarczej

– wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości, chzba że organizacyjnie wyodrębniono działalność pożytku publicznego.