Czy osoba prywatna może zlecić usługę innej osobie prywatnej?

Czy jako osoba prywatna, nie posiadająca żadnej działalności mogę wykonywać usługę innej osobie prywatnej? Jeżeli tak, to jaką umowę należy sporządzić? Kogo dotyczy obowiązek rozliczenia się z takiej usługi?

Tak. Aby pozostać w zgodzie z obowiązującym prawem należałoby pomiędzy stronami, czyli Panem świadczącym usługę a drugą osobą będącą beneficjentem usługi spisać stosowną umowę. Właściwą w takim przypadku z pewnością będzie umowa o dzieło.

Przedmiotem umowy o dzieło może być np. sporządzenie bilansu, wykonanie zdjęć, stworzenie programu komputerowego, witryny internetowej (dzieło materialne) lub organizacja koncertu, konferencji, prezentacji nowego produktu firmy (dzieło niematerialne). Forma umowy może być dowolna, gdyż kodeks cywilny nie zastrzega dla ważności umowy o dzieło żadnej formy szczególnej. Tak więc i ustna umowa jest ważna. Gdy jednak wartość świadczenia strony przewyższa 2000 zł, umowa dla celów dowodowych powinna być pisemna. Jeżeli umowa w takiej sytuacji nie będzie stwierdzona na piśmie, wówczas w razie sporu sądowego nie jest dopuszczalny dowód w charakterze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej, przewidzianej dla celów dowodowych, dowód w charakterze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażają na to zgodę albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. Sąd może również dopuścić wymienione dowody, jeżeli ze względu na szczególne okoliczności sprawy uzna to za konieczne. Dowód w charakterze świadków lub przesłuchania stron na fakt zawarcia umowy jest dopuszczalny także wówczas, gdy dokument zawierający umowę został zagubiony, zniszczony lub zabrany przez osobę trzecią.

Decyzja o sposobie wykonania dzieła jest pozostawiona wykonawcy, chyba że strony umowy postanowią inaczej. Zamawiający ma jednak prawo kontrolować wykonanie dzieła. Jeżeli wykonawca wykonuje dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin. Przyjmujący nie musi osobiście wykonywać dzieła, chyba że wynika to z umowy. Po ukończeniu prac obowiązany jest wydać rzecz zamawiającemu, który ze swojej strony zobowiązany jest wypłacić wynagrodzenie. Gdy dzieło realizowane jest etapami, można ustalić zapłatę wynagrodzenia w ratach.

Usługę powinien rozliczyć zlecający. Podatek od uzyskanych przychodów z tytułu działalności artystycznej, literackiej bądź naukowej oraz innych usług wykonywanych na podstawie umowy o dzieło wynosi 20% uzyskanego przychodu. W przypadku korzystania przez zleceniobiorcę z praw autorskich i praw pokrewnych (w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) tzn. gdy konkretne dzieło ma charakter działalności twórczej, koszty uzyskania przychodów mogą być podwyższone do 50%.

Podstawa prawna: Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. nr 14 poz. 176)

Przemysław Gogojewicz