Czy pracodawca powinien zapewnić pracownikowi stopery do uszu?
Pracuje w zakładzie pracy, w którym ciągle panuje duży hałas ze względu na taśmy produkcyjne. Czy pracodawca ma jakieś obowiązki względem pracownika do zapewnienia mu jakieś stoperów do uszu?
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi stosowne do natężenia hałasu ochraniacze słuchu (słuchawki). Obowiązki te precyzuje rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. Nr 157, póz. 1318), które weszło w życie 26 sierpnia 2005 r. Pracodawca, który zatrudnia pracowników przy pracach, podczas wykonywania których mogą wystąpić szkodliwe czynniki fizyczne w środowisku pracy w postaci hałasu lub drgań mechanicznych, ma szczególne obowiązki w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do dokonywania pomiarów wielkości charakteryzujących hałas lub drgania mechaniczne i porównywania tych wyników z dopuszczalnymi wartościami określonymi w przepisach w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. W związku z tym rozporządzenie precyzuje co należy rozumieć pod pojęciem hałas. Jest to mianowicie każdy niepożądany dźwięk, który może być uciążliwy albo szkodliwy dla zdrowia lub zwiększać ryzyko wypadku przy pracy.
Z kolei drgania mechaniczne jako czynnik szkodliwy w środowisku pracy oznacza szkodliwe oddziaływanie na organizm człowieka przenoszone bezpośrednio przez kończyny górne (drgania miejscowe) lub oddziaływanie ogólne na organizm przekazywane do organizmu jako całości przez stopy lub części tułowia, w szczególności miednicę i plecy. Jeżeli takie czynniki występują w miejscu pracy, pracodawca dokonuje oceny ryzyka zawodowego z tym związanego. Ma obowiązek również dążyć do eliminowania lub ograniczenia do możliwie najniższego poziomu tego ryzyka. W związku z tym sporządza i wprowadza w życie program działań organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia czynników szkodliwych przy wykonywaniu pracy, tj. hałasu i drgań mechanicznych. W ramach tego programu pracodawca powinien stosować środki techniczne, które ograniczają narażenie pracowników na te czynniki – w przypadku hałasu rozporządzenie zaleca stosowanie specjalnych obudów dźwiękowoizloacyjnych, kabin, ekranów dźwiękoszczelnych itp.
Gdy pracownicy wykonują prace w narażeniu na drgania mechaniczne, powinny być stosowane materiały, elementy, układy izolujące i tłumiące drgania, np. amortyzowane siedziska, rękawice antywibracyjne. Do sposobów samej organizacji pracy ograniczających narażenie pracowników na oddziaływanie czynników szkodliwych w środowisku pracy zaliczyć można: stosowanie skróconego czasu pracy, przerw w pracy i rotację na stanowiskach pracy itp. Istotnym obowiązkiem pracodawcy jest też konieczność zapewnienia pracownikom środków ochrony indywidualnej chroniącej słuch, np. specjalne tłumiki lub odzieży ochronnej w przypadku narażenia na drgania mechaniczne, np. rękawice ochronne. Należy też umożliwić pracownikom dostęp do informacji i szkoleń w zakresie odnoszącym się do wyników oceny ryzyka zawodowego, a także do profilaktycznej opieki zdrowotnej, w tym badań lekarskich.
Podstawa prawna: Rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. Nr 157, poz. 1318)
Przemysław Gogojewicz
